
Trong những năm qua, mặc dù đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức, khối kinh tế tư nhân đã thể hiện được vai trò đầu tàu trong việc phát triển kinh tế. Thương Gia giới thiệu bài viết của Doanh nhân, TS. Trần Khắc Tâm, Phó Chủ tịch Hiệp hội Phát triển Hàng tiêu dùng Việt Nam - VACOD về những nội dung liên quan đến việc thúc đẩy, phát triển kinh tế tư nhân theo chỉ đạo xây dựng Chiến lược phát triển kinh tế tư nhân của Tổng Bí thư Tô Lâm.
Tôi rất tâm đắc khi đọc bài viết “Phát triển kinh tế tư nhân - đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng” của Tổng Bí thư Tô Lâm. Tổng Bí thư khẳng định, nếu như trong giai đoạn đầu đổi mới, kinh tế tư nhân chỉ giữ vai trò thứ yếu, nền kinh tế chủ yếu dựa vào khu vực nhà nước và vốn đầu tư nước ngoài (FDI), thì trong hai thập niên trở lại đây, khu vực kinh tế này đã trỗi dậy mạnh mẽ, trở thành một trong những trụ cột quan trọng hàng đầu của nền kinh tế. Kinh tế tư nhân ngày càng thể hiện là động lực quan trọng nhất để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế quốc gia.
Theo thống kê, hiện nay cả nước có khoảng 5 triệu hộ kinh doanh cá thể và khu vực kinh tế tư nhân hiện đóng góp khoảng 51% GDP, hơn 30% ngân sách nhà nước. Khối này tạo ra hơn 40 triệu việc làm, chiếm hơn 82% tổng số lao động trong nền kinh tế, đóng góp gần 60% vốn đầu tư toàn xã hội. Có lẽ chẳng cần phải phân tích quá nhiều về vai trò của khối kinh tế tư nhân vì các con số ở trên đã minh chứng rõ ràng cho điều đó.

Mặc dù đạt được những thành tích đáng kể nhưng với sự biến động của chính trị, kinh tế thế giới, chắc chắn khối kinh tế tư nhân sẽ đối mặt với những khó khăn thách thức. Nếu không được tháo gỡ kịp thời, những khó khăn, thách thức đó sẽ kìm hãm sự phát triển của kinh tế tư nhân nói riêng, kinh tế Việt Nam nói chung.
CẦN LÀM GÌ ĐỂ KINH TẾ TƯ NHÂN "VƯƠN MÌNH" RA BIỂN LỚN?
Tổng Bí thư Tô Lâm từng khẳng định rằng “sự vươn lên mạnh mẽ của nhiều doanh nghiệp tư nhân Việt Nam không chỉ làm chủ thị trường nội địa mà còn khẳng định thương hiệu trên thị trường quốc tế. Điều này chứng tỏ rằng nếu có môi trường phát triển thuận lợi, doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể vươn xa, cạnh tranh sòng phẳng với thế giới”.
Đúng vậy. Những năm qua, kinh tế tư nhân tại Việt Nam đã dần được “cởi trói” với sự hoàn thiện hơn, cởi mở hơn ở khung pháp lý và môi trường kinh doanh. Đảng và Nhà nước rất coi trọng và ủng hộ, tạo mọi điều kiện cho kinh tế tư nhân phát triển.
Tôi cho rằng, việc phát triển kinh tế tư nhân ở Việt Nam thời điểm này và những thời điểm sau đòi hỏi một chiến lược toàn diện và đồng bộ từ chính sách vĩ mô đến hỗ trợ vi mô. Với những suy nghĩ của mình, tôi đưa ra những giải pháp như sau:
Thứ nhất cần sớm hoàn thiện khung pháp lý và môi trường kinh doanh. Cụ thể ở đây chính là việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp. Nhà nước cần đảm bảo quyền tài sản và cơ chế giải quyết tranh chấp minh bạch, tạo sân chơi bình đẳng giữa doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp nhà nước.
Thứ hai, nhiều người nói rằng, nguồn vốn chính là “máu” của doanh nghiệp. Các tổ chức tín dụng cần cải thiện khả năng tiếp cận vốn cho cộng đồng doanh nghiệp nói chung, kinh tế tư nhân nói riêng. Đó có thể là tín dụng ưu đãi hoặc quỹ hỗ trợ khởi nghiệp. Chính phủ cần có chủ trương khuyến khích các ngân hàng thương mại tăng cường cho vay dựa trên phương án kinh doanh thay vì chỉ dựa vào tài sản thế chấp. Đặc biệt là xây dựng cơ chế bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Thứ ba là vấn đề nhân lực. Khi đã có chính sách thông thoáng, thủ tục hành chính đơn giản, đã có nguồn tín dụng thì cần phải phát triển nguồn nhân lực. Chính phủ cần định hướng nguồn nhân lực cho tầm nhìn dài hạn. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng tự thân hợp tác với các cơ sở đào tạo để nâng cao chất lượng lao động.
Thứ tư là một vấn đề sống còn đối với cộng đồng doanh nghiệp trong thời kỳ cách mạng 4.0. Đó là thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Để làm được điều này, các doanh nghiệp cần phải đẩy mạnh chuyển đổi số để thích ứng với xu hướng thế giới. Bên cạnh đó, Chính phủ cần thiết hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ mới và tham gia vào nền kinh tế số, xây dựng các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo
Vấn đề thứ 5 là một tầm nhìn dài hạn hơn. Đó là có cơ chế khuyến khích doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm xã hội, bảo vệ môi trường hướng đến phát triển bền vững. Tôi cho rằng chỉ khi các doanh nghiệp bỏ được tâm lý “ăn xổi”, có chiến lược phát triển dài hạn, bền vững thì mới có thể vươn ra biển lớn được.
ĐỘNG LỰC CHO MỤC TIÊU TĂNG TRƯỞNG HAI CON SỐ
Có thể nói, hiện nay, các tỉnh thành, lĩnh vực đang “sôi sục”, lên kế hoạch tăng trưởng, hướng đến mục tiêu tăng trưởng hai con số của Việt Nam. Và, khối kinh tế tư nhân cũng không nằm ngoài “guồng quay” đó. Tôi cho rằng, khối kinh tế tư nhân đóng vai trò động lực quan trọng trong việc thúc đẩy Việt Nam đạt mục tiêu tăng trưởng hai con số.
Kinh tế Việt Nam phát triển với thế “tam mã song hành” là khu vực doanh nghiệp Nhà nước - Doanh nghiệp vốn đầu tư nước ngoài (FDI) - Kinh tế tư nhân. Trong đó, năng động nhất chính là khối kinh tế tư nhân. Thực tế đã chứng minh điều đó khi hộ kinh doanh cá thể và khu vực kinh tế tư nhân hiện đóng góp khoảng 51% GDP, hơn 30% ngân sách Nhà nước.
Khối kinh tế tư nhân đóng vai trò động lực quan trọng trong việc thúc đẩy Việt Nam đạt mục tiêu tăng trưởng hai con số". TS Trần Khắc Tâm.
Tôi được biết, Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo rằng: “Nghị quyết sắp tới của Bộ Chính trị về kinh tế tư nhân cần khuyến khích, hỗ trợ và định hướng sự phát triển của kinh tế tư nhân, phải tạo ra một động lực đột phá, mở ra kỷ nguyên vươn mình của doanh nghiệp tư nhân Việt Nam. Cần xác định phát triển kinh tế tư nhân là chiến lược, chính sách lâu dài của quốc gia. Kinh tế tư nhân cùng với kinh tế Nhà nước, kinh tế tập thể là tập hợp nòng cốt để xây dựng nền kinh tế tự chủ, tự lực, tự cường”.
Khi rào cản được cởi bỏ, sức mạnh và sự đóng góp của kinh tế tư nhân cho nền kinh tế Việt Nam sẽ còn được rõ nét hơn nữa. Quan điểm chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về phát triển kinh tế tư nhân đã thể hiện tầm nhìn vô cùng sâu rộng. Đây là định hướng hoàn toàn đúng đắn, bởi nếu không lấy kinh tế tư nhân làm động lực thì Việt Nam không thể hoàn thành mục tiêu tăng trưởng hai con số.
DẤU ẤN ĐẬM NÉT TỪ NHỮNG DOANH NGHIỆP TƯ NHÂN
HÀNG TIÊU DÙNG VIỆT NAM
Thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp hàng tiêu dùng Việt Nam đã và đang nỗ lực mở rộng thị trường ra thế giới, ghi dấu ấn tích cực trên bản đồ kinh tế toàn cầu. Đó là Vinamilk đã xuất khẩu sản phẩm sữa đến 56 quốc gia và vùng lãnh thổ, bao gồm các thị trường khó tính như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Singapore. Thương hiệu này được định giá gần 2,4 tỷ USD, đứng thứ 8 trong Top 10 thương hiệu sữa giá trị nhất toàn cầu năm 2021 theo Brand Finance.

Hay đó là Masan Consumer với hàng loạt sản phẩm có thương hiệu chinh phục được các thị trường như Bắc Mỹ, Trung Quốc, Châu Âu và Úc.
Đó là café Trung Nguyên với hành trình đưa đưa thương hiệu Trung Nguyên và Trung Nguyên Legend vào các thị trường như Mỹ và Singapore. Doanh nghiệp này cũng đã nhượng quyền thành công tại Nhật Bản và Singapore, góp phần nâng tầm cà phê Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Đó là Tập đoàn Tân Long khi xuất khẩu và quảng bá gạo ST25 vào thị trường Nhật Bản, đánh dấu lần đầu tiên một thương hiệu gạo Việt được phân phối thành công tại quốc gia này.
Đó là Tập đoàn Lộc Trời đưa những hạt gạo mang thương hiệu Việt đến mâm cơm của người dân Đức, Hà Lan và Pháp. Trong đó sản phẩm được bày bán tại hệ thống đại siêu thị Carrefour - lớn nhất châu Âu…
Ngoài Vinamilk, Tân Long, Trung Nguyên, Lộc Trời, Masan ra còn rất nhiều doanh nghiệp khác nữa đã và đang ngày đêm nỗ lực đem thương hiệu Việt ra thế giới. Có thể nói, sự thành công của kinh tế tư nhân trong lĩnh vực hàng tiêu dùng đã khẳng định cho trí tuệ Việt, tầm vóc Việt trên trường quốc tế
Doanh nhân, TS. Trần Khắc Tâm
Phó Chủ tịch Hiệp hội Phát triển Hàng tiêu dùng Việt Nam - VACOD