Việc sáp nhập tỉnh Đồng Nai và Bình Phước đã tạo nên một bước ngoặt quan trọng, mở ra tiềm năng phát triển mạnh mẽ cho khu vực phía Nam. Với diện tích mở rộng, dân số gia tăng và quỹ đất dồi dào, tỉnh Đồng Nai mới không chỉ giữ vững vị thế kinh tế mà còn định hình lại bản đồ phát triển công nghiệp, đô thị và logistics trong khu vực.
ĐỊNH HÌNH LẠI BẢN ĐỒ KINH TẾ PHÍA NAM
Tỉnh Đồng Nai mới sau sáp nhập Bình Phước vào có diện tích hơn 12.700 km2, quy mô dân số hơn 4,2 triệu người và có 95 đơn vị hành chính cấp xã.
Báo cáo của UBND tỉnh Đồng Nai cho biết, 9 tháng đầu năm 2025 ghi nhận nhiều kết quả quan trọng, tạo nền tảng vững chắc để địa phương bứt phá trong giai đoạn cuối năm.
Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) 9 tháng đầu năm 2025 dự đạt trên 9%. Kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 22,5 tỷ USD, kim ngạch nhập khẩu ước đạt 16 tỷ USD, cán cân mậu dịch xuất siêu đạt khoảng 6,5 tỷ USD, đóng góp lớn cho tăng trưởng chung cả nước và tiếp tục duy trì vị thế số 1 của Đồng Nai với năm thứ 10 liên tục giữ vị trí đứng đầu về xuất siêu. Tỉnh Đồng Nai đặt mục tiêu phấn đấu tốc độ tăng trưởng GRDP đạt 10% trở lên trong năm 2025.
Tổng thu ngân sách nhà nước đạt khoảng 58.486 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 83% dự toán Thủ tướng Chính phủ giao và 79% dự toán Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Nai giao. Cụ thể, thu nội địa đạt 42.805 tỷ đồng, vượt 88% dự toán Thủ tướng giao và thu từ lĩnh vực xuất khẩu đạt 15.681 tỷ đồng, đạt 73% dự toán.
Thu hút vốn đầu tư trong nước đạt trên 108.000 tỷ đồng. Trong đó có 80 dự án cấp mới với tổng vốn đăng ký gần 90.000 tỷ đồng, thu hút vốn FDI đạt trên 2,248 tỷ USD, cấp mới 136 dự án với tổng vốn đăng ký trên 1 tỷ USD. Tính đến giữa tháng 9/2025, có trên 5.693 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với tổng số vốn đăng ký khoảng 47.558 tỷ đồng.
Là một trong những "thủ phủ" công nghiệp lớn nhất cả nước, Đồng Nai đang dẫn đầu về phát triển khu công nghiệp với 48 khu công nghiệp theo quy hoạch, trong đó có 33 khu đã được thành lập với tổng diện tích khoảng 10.500 ha, tỷ lệ lấp đầy đạt trên 86%.
Tính đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh có 1.112 dự án đầu tư trong nước còn hiệu lực, tổng vốn trên 468.380 tỷ đồng và 1.687 dự án FDI còn hiệu lực có tổng vốn đăng ký lên tới 35,27 tỷ USD.
Bình Phước (cũ) là tỉnh có diện tích lớn nhất khu vực Đông Nam Bộ, giữ vị trí chiến lược quan trọng với địa thế “đầu gối Trường Sơn”, “vai kề biên giới” Campuchia, là điểm trung chuyển quan trọng trong hành lang kinh tế Đông Nam Bộ - Tây Nguyên - tiểu vùng Mê Kông và ASEAN.
Theo đó, Bình Phước sở hữu đường biên giới đất liền dài nhất cả nước tiếp giáp với Campuchia (gần 259 km), 4 cửa khẩu (trong đó có một cửa khẩu quốc tế) và 1 lối mở, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động giao thương quốc tế, đặc biệt trong khuôn khổ hợp tác tam giác phát triển Việt Nam – Lào – Campuchia.
Việc sáp nhập hai địa phương không chỉ mang ý nghĩa hành chính mà còn mở ra triển vọng phát triển toàn diện. Sau hợp nhất, công tác quy hoạch và đầu tư hạ tầng có thể được tổ chức bài bản, đồng bộ và hiệu quả hơn.
Những dự án giao thông trọng điểm như các tuyến cao tốc, sân bay sẽ được triển khai nhanh chóng, tăng cường kết nối liên vùng, góp phần thúc đẩy lưu thông hàng hóa, phát triển thương mại và đẩy mạnh xuất khẩu.
Đồng Nai có thêm quỹ đất và không gian để tái cấu trúc các khu công nghiệp, di dời dần khỏi các khu vực trung tâm nhằm nhường chỗ cho phát triển đô thị, thương mại, dịch vụ.
Đồng thời, Bình Phước cũng sẽ có cơ hội lớn để thu hút đầu tư nhờ lợi thế về quỹ đất rộng, hạ tầng công nghiệp hiện đại đang được đầu tư đồng bộ và khả năng kết nối giao thông thuận tiện.
Thực tế cho thấy, Bình Phước có vị trí tiếp cận nhanh với các đầu mối giao thông quan trọng khi chỉ cách TP.HCM khoảng 110 km, cách cảng Cái Mép – Thị Vải khoảng 180 km và không xa Sân bay quốc tế Long Thành.
Việc hợp nhất hai tỉnh không chỉ giúp tối ưu hoạt động logistics mà còn tạo ra không gian phát triển mới cho doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực chăn nuôi công nghiệp, thế mạnh đặc trưng của Bình Phước nhờ điều kiện đất đai và sinh thái thuận lợi.
Về mặt kinh tế, Đồng Nai hiện nằm trong nhóm dẫn đầu cả nước. Năm 2024, tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP) đạt hơn 260.200 tỷ đồng, tăng 8,02% so với năm trước. Bình Phước cũng cho thấy sức bật ấn tượng với quy mô kinh tế năm 2024 đạt hơn 115.000 tỷ đồng, tăng gấp 92 lần so với thời điểm tái lập tỉnh năm 1997.
Tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân giai đoạn 2021–2025 của Bình Phước đạt 9,4%, cao hơn mức trung bình cả nước. Riêng năm 2024 đạt 9,32%, đứng đầu khu vực Đông Nam Bộ và xếp thứ 11 toàn quốc.
Những lợi thế và tiềm năng sẵn có từ cả hai địa phương tạo điều kiện thuận lợi để tỉnh Đồng Nai mới không chỉ duy trì vị thế dẫn đầu khu vực phía Nam về quy mô kinh tế mà còn tiếp tục khẳng định vai trò là trung tâm công nghiệp của cả nước.
Tỉnh có thế mạnh rõ nét trong các lĩnh vực như chăn nuôi công nghiệp và trồng trọt, đặc biệt là các loại cây công nghiệp chủ lực như cao su, điều, sầu riêng và nhiều loại cây ăn trái khác.
Bên cạnh đó, việc hợp nhất còn giúp tỉnh Đồng Nai mới phát huy tốt hơn vai trò là cửa ngõ kinh tế - văn hóa của khu vực, đảm nhiệm vị trí chiến lược về quốc phòng và an ninh quốc gia.
Đây cũng là điều kiện thuận lợi để Đồng Nai phát triển thành trung tâm tiếp vận, sản xuất, cung ứng và trung chuyển hàng hóa của cả nước và khu vực thông qua hệ thống cảng biển quốc tế và Sân bay quốc tế Long Thành.
Về hạ tầng, tỉnh Đồng Nai mới sau sáp nhập được đánh giá là một trong những địa phương sở hữu hệ thống giao thông đa dạng, hiện đại và đồng bộ nhất cả nước. Tỉnh có đầy đủ các loại hình giao thông trọng yếu như đường sắt, sân bay, cảng biển và hệ thống cửa khẩu.
Những công trình quan trọng như sân bay quốc tế Long Thành, sân bay lưỡng dụng Biên Hòa, cảng biển Cái Mép – Thị Vải kết hợp với các tuyến quốc lộ huyết mạch như quốc lộ 13, quốc lộ 14, cùng các tuyến cao tốc kết nối TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây, Biên Hòa – Vũng Tàu, Bình Phước – TP.HCM, Gia Nghĩa – Chơn Thành sẽ hình thành nên mạng lưới giao thông liên vùng mạnh mẽ, đóng vai trò kết nối giữa Đông Nam Bộ, Tây Nguyên và các khu vực lân cận.
Đáng chú ý, sân bay Long Thành là công trình trọng điểm quốc gia giá trị đầu tư tới 16 tỷ USD và được chia làm 3 giai đoạn. Giai đoạn 1 có vốn đầu tư 5,45 tỷ USD, công suất 25 triệu lượt khách/năm, dự kiến khai thác từ năm 2026.
Giai đoạn 2 được triển khai trong giai đoạn 2028–2032, nâng công suất lên 50 triệu lượt khách/năm. Giai đoạn 3 bắt đầu sau năm 2035, sẽ hoàn thiện toàn bộ hạ tầng để Long Thành đạt công suất 100 triệu lượt khách/năm, trở thành sân bay lớn nhất Việt Nam và nằm trong nhóm hàng không hàng đầu châu Á.
Song song với đó, dự án đường sắt cao tốc kết nối sân bay Tân Sơn Nhất và Long Thành qua hành lang Thủ Thiêm – Long Thành do THACO đầu tư với tổng vốn đầu tư 67 tỷ USD, cùng hệ thống cảng biển nước sâu và mạng lưới cao tốc quốc gia, sẽ góp phần làm thay đổi diện mạo hạ tầng giao thông và thúc đẩy sự phát triển toàn diện của đất nước trong giai đoạn mới.
Không chỉ mạnh về phát triển kinh tế và công nghiệp, Đồng Nai và Bình Phước còn có hệ sinh thái tự nhiên phong phú và giá trị cao về bảo tồn. Cùng với Lâm Đồng, hai địa phương này đang sở hữu Vườn quốc gia Cát Tiên, một trong tám khu dự trữ sinh quyển thế giới của Việt Nam được UNESCO công nhận với diện tích hơn 82.000 ha.
Riêng Bình Phước có thêm Vườn quốc gia Bù Gia Mập, rộng trên 25.000 ha, góp phần hình thành một vành đai xanh lớn, đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững của toàn khu vực.
CÔNG NGHIỆP, ĐÔ THỊ VÀ LOGISTICS LÊN NGÔI
Trong lĩnh vực công nghiệp, Đồng Nai đã phê duyệt dự án xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu công nghiệp Phước An tại xã Phước An, do Công ty Cổ phần Dầu khí Đầu tư Khai thác Cảng Phước An làm chủ đầu tư.
Dự án có diện tích 330 ha, tổng vốn gần 5.380 tỷ đồng và được triển khai từ năm 2025 đến 2028. Khu công nghiệp được quy hoạch thành hai phân khu. Phân khu A (58,37 ha, phía Tây đường tỉnh 771C) ưu tiên thu hút doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp nhỏ và vừa, công nghiệp hỗ trợ và đổi mới sáng tạo.
Phân khu B (271,63 ha, phía Đông đường 771C) tập trung các ngành công nghiệp hỗ trợ đa ngành, sử dụng công nghệ cao, kết hợp các dịch vụ và thiết chế công đoàn.
Tại Bình Phước (cũ), nhiều khu công nghiệp tiếp tục được mở rộng. Giai đoạn 2 của Khu công nghiệp Becamex Bình Phước được phát triển theo mô hình khu liên hợp công nghiệp – dịch vụ – đô thị, quy mô 500 ha, tổng vốn khoảng 2.200 tỷ đồng, nằm trong tổng thể 4.500 ha của toàn dự án với vốn đầu tư dự kiến lên đến 20.000 tỷ đồng.
Cũng tại đây, dự án khu công nghiệp Minh Hưng III (giai đoạn 2, phân kỳ 1) do Công ty Cổ phần Khu công nghiệp cao su Bình Long làm chủ đầu tư vừa được Phó Thủ tướng phê duyệt, có quy mô hơn 483 ha và tổng vốn gần 2.300 tỷ đồng.
Trong lĩnh vực đô thị, tỉnh Đồng Nai đang triển khai dự án khu đô thị Hiệp Hòa tại phường Trấn Biên (Cù lao Phố), với tổng vốn đầu tư gần 72.300 tỷ đồng. Trong đó, vốn góp của liên danh hơn 10.800 tỷ đồng, còn lại là vốn huy động. Riêng chi phí bồi thường, hỗ trợ tái định cư khoảng 16.700 tỷ đồng.
Chủ đầu tư dự án là liên danh gồm Công ty TNHH Lan Anh - Phú Quốc, Công ty Cổ phần Tập đoàn Mặt Trời, Công ty TNHH Mặt trời Hạ Long, Công ty Cổ phần Tập đoàn Bất động sản Mặt Trời, Công ty TNHH Đầu tư Biển Đẹp Phú Quốc.
Dự án bao gồm hơn 10.200 sản phẩm nhà ở, đa dạng loại hình từ chung cư, nhà liền kề, nhà ở xã hội đến biệt thự, kết hợp nhiều tiện ích du lịch, nghỉ dưỡng. Quy mô dân số dự kiến khoảng 31.600 người và thời gian thực hiện kéo dài từ 2024 - 2036, chia thành 6 giai đoạn.
Về hạ tầng giao thông chiến lược, ngày 29/6, tỉnh Bình Phước đã ký kết hợp đồng triển khai dự án thành phần 1 của tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Tây, đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) – Chơn Thành (Bình Phước).
Dự án theo hình thức PPP, do liên danh Vingroup – Techtra làm nhà đầu tư với tổng vốn đầu tư gần 20.000 tỷ đồng. Tuyến cao tốc dài 124,13 km, đi qua địa bàn tỉnh Đắk Nông và các huyện, thị xã của tỉnh Bình Phước.
Tuyến được thiết kế 4 làn xe, một số đoạn qua thành phố Đồng Xoài có mặt cắt nền đường lên tới 33m, mở rộng theo quy hoạch 6 làn xe tại các khu vực có địa hình phức tạp.
Trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp, hàng loạt doanh nghiệp FDI và trong nước đang mở rộng đầu tư. Nhà máy chế biến thịt của CPV FOOD với vốn 110 triệu USD tại Bình Phước có công suất hơn 170.000 tấn/năm, tạo việc làm cho hơn 3.200 lao động và đóng góp ngân sách 76 tỷ đồng mỗi năm.
Tập đoàn HaoHua (Trung Quốc) đầu tư hơn 500 triệu USD vào nhà máy sản xuất lốp xe tại khu công nghiệp Minh Hưng – Sikico (Chơn Thành). Giai đoạn 1 đã hoàn thành và đi vào hoạt động từ cuối năm 2024. Nhà máy có công suất 14,4 triệu lốp/năm, tạo việc làm cho 1.600 lao động, dự kiến đạt doanh thu 770 triệu USD/năm, đóng góp khoảng 200 tỷ đồng vào ngân sách.
Đây là dự án FDI có suất đầu tư trên diện tích đất cao nhất tỉnh, lên tới 11,6 triệu USD/ha. Đặc biệt, dự án sẽ tiêu thụ hơn 120.000 tấn cao su mỗi năm. Điều này rất có ý nghĩa với địa phương khi đang sở hữu hơn 240.000 ha cây cao su, lớn nhất cả nước.
Ngoài ra, các dự án tiêu biểu khác như nhà máy sản xuất vật liệu của Công ty Meipu Việt Nam (Trung Quốc), nhà máy phụ tùng xe đạp của Quest Composite Technology với vốn 39,9 triệu USD, dự án của Công ty TNHH Olympus Việt Nam nâng vốn lên 163 triệu USD, dự án linh kiện điện tử của Murata Manufacturing (mức đầu tư 41 triệu USD) và SMC Manufacturing (tổng đầu tư 999,4 triệu USD) đều đang góp phần làm phong phú thêm chuỗi cung ứng công nghiệp.
Trong lĩnh vực cơ khí và chế tạo, Công ty Atai Fuji Electric triển khai nhà máy sản xuất máy bơm làm mát với vốn 24 triệu USD, công ty Advanced Multitech mở rộng dự án sản xuất gậy golf với tổng vốn đạt 73,5 triệu USD. Công ty APF Đồng Nai cũng đầu tư 892 tỷ đồng vào một nhà máy gia công khuôn kim loại và lõi quay.
Về sản xuất điện gia dụng và dịch vụ cho thuê hạ tầng, Công ty Leadership Electric Appliance đầu tư 10 triệu USD vào nhà máy lắp ráp thiết bị điện gia dụng. Đồng thời, Smart Leader No.1 đầu tư 5,5 triệu USD vào dự án cho thuê nhà xưởng và công trình phụ trợ.
Một dự án quy mô lớn khác là của Mapletree Logistics Park Tam An 1 với vốn đầu tư lên tới 101,1 triệu USD, tập trung phát triển hệ thống kho bãi và dịch vụ logistics tại khu công nghiệp.
Trong lĩnh vực nội thất xuất khẩu, Công ty TNHH Công nghệ Fortune (Việt Nam) hoạt động từ những ngày đầu khu công nghiệp Đồng Xoài III đi vào hoạt động, hiện có hơn 450 công nhân địa phương. Nhận thấy hiệu quả rõ rệt, công ty đã quyết định mở rộng nhà máy giai đoạn 2 từ 3 ha lên 5 ha, với tổng vốn đầu tư hai giai đoạn đạt 6 triệu USD.
Trong lĩnh vực thực phẩm, dược phẩm và mỹ phẩm, nhiều dự án có quy mô đáng kể cũng đang được triển khai. Công ty TNHH Mega Lifesciences đầu tư 28 triệu USD để xây dựng nhà máy sản xuất mỹ phẩm, thực phẩm chức năng và thiết bị y tế.
Công ty TNHH Cánh Đồng Vàng đăng ký đầu tư 34,4 triệu USD vào nhà máy chế biến thực phẩm từ nông sản, góp phần thúc đẩy chuỗi giá trị ngành nông nghiệp tại địa phương.
Cuối cùng, trong lĩnh vực vật liệu xây dựng và gốm sứ, Công ty cổ phần dịch vụ khoa học kỹ thuật và sản xuất gốm sứ Kim Trúc Đồng Nai đã tăng vốn thêm 494 tỷ đồng cho dự án 31, nâng tổng vốn đầu tư của dự án lên 1.114 tỷ đồng.
