Mùa thu
Nhật Bản có một câu nói nổi tiếng về mùa thu - "shokuyoku no aki", mùa thu là mùa của sự thèm ăn thịnh soạn. Điều đó ám chỉ rằng, mùa thu ở Nhật Bản là một thời điểm để bạn có thể thưởng thức vô vàn hương vị hấp dẫn, thơm ngon. Khi đến thăm đất nước này vào lúc lá rụng, những món sushi mùa thu ở Nhật dưới đây là điều bạn không nên bỏ lỡ như: Kampachi (loài cá thường thay đổi khi chúng lớn lên, từ Hiramasa – khi chúng còn nhỏ vào mùa hè đến Kampachi-mùa thu và sau cùng là Buri-mùa đông), Kohada (làm từ cá trích, cá mòi có chấm) và Saba (làm từ cá thu).
Trong tiếng Nhật, tên của loài cá kampachi này thay đổi mỗi khi nó lớn lên: hiramasa (vào mùa hè khi cá còn nhỏ), kampachi (mùa thu) cuối cùng là buri (mùa đông). Loài cá kampachi này có hàm lượng cao axit béo omega 3 rất tốt cho sức khỏe con người.
Kohada là cá trích, cá mòi đốm chấm. Sushi được chế biến từ kohada được rất nhiều người yêu thích và còn được mệnh danh là “vua” của edomae sushi. Cũng như kampachi, tên của loài cá này thay đổi theo kích cỡ của nó: shinko (vào mùa xuân, lúc cá còn nhỏ), tiếp theo là kohada (mùa hè), nagazumi (mùa thu), và cuối cùng là konoshiro (mùa đông). Trong đó, shinko là loại đắt nhất, vì khi lớn hơn, kohada trở nên có nhiều xương và cứng hơn.
Saba là cá thu. Khi được sử dụng để chế biến sushi, thịt cá thường được tẩm ướp với gia vị và giấm. Tính chất của giấm sẽ tác động làm dậy nên vị béo của cá và đỡ đi vị tanh khi dùng cá sống.
Mùa đông
Mùa đông ở Nhật, những bông tuyết và cái lạnh ghé thăm, mang theo nhiều món ngon và dinh dưỡng, với hương vị được xúc tác thêm bởi cảm giác quây quần đón chờ khoảnh khắc chuyển giao trong một năm, người Nhật thường ăn các món sushi hải sản: Ika (làm từ cá mực), Akagai (làm từ trai biển lớn), Hirame (làm từ cá bơn) và Tako (làm từ bạch tuộc).
Ika là cá mực, có thể được chế biến thành nhiều món sushi rất hấp dẫn, như nigiri-zushi với một lát mực thái mỏng đặt lên trên phần cơm nắm. Ika có thể được chế biến kiểu truyền thống edomae sushi: cơm được trộn cùng kampyo (bí khô), rong biển và yuzu (vỏ quả thanh yên), tất cả được nhồi vào bên trong con mực rồi được cắt thành miếng vừa ăn. Loại sushi độc đáo được gọi là inrō-zume.
Aka-gai là loài trai biển lớn. Với đặc điểm nổi bật về mầu sắc trông thật ngon miệng và vị ngọt, mềm của thịt trai, sushi chế biến từ aka-gai luôn được rất nhiều người chọn lựa.
Hirame là cá bơn. Thịt cá sau khi được chế biến, thái lát mỏng đặt lên phần cơm nắm, thường sẽ có một chút nước tương và vài giọt nước chanh được rưới lên phần thịt cá làm dậy nên mùi vị tươi ngon vốn có của cá.
Tako là bạch tuộc. Trong công thức chế biến edomae sushi, thịt bạch tuộc được luộc trong nước muối, thái thành lát mỏng rồi được đặt lên phần cơm nắm. Khi thưởng thức loại sushi này bạn cần nhai kĩ một chút để cảm nhận vị ngọt của sushi.
Các loại sushi khác trong năm
Song song với nhưng món sushi theo mùa đặc trưng thì cũng có những món sushi được người Nhật ăn quanh năm như: Uni (làm từ nhím biển), Maguro (làm từ cá ngừ), Kuruma ebi (làm từ tôm hùm), Tamago (làm từ trứng), và Kampyo maki (bí cuộn tròn).
Uni là nhím biển, có hình dạng khá kì lạ với thân mình hình tròn và những cái gai dài như loài nhím trên cạn. Người ta thường lấy phần thịt màu vàng bên trong của nhím biển để chế biến thức ăn. Nhím biển thường được sử dụng để chế biến gunkan-maki (một loại sushi cơm quấn rong biển bên ngoài).
Maguro là cá ngừ. Với màu thịt cá đỏ rực, sushi được chế biến từ cá ngừ trông thật ngon mắt phải không? Hơn thế nữa thịt cá ngừ lại nạc nhiều, ít chất béo, rất ngon mà lại bổ dưỡng. Đây cũng là nguyên liệu thường thấy để chế biến các loại sushi.
Kuruma ebi là tôm hùm, có thể được thưởng thức dưới dạng tươi sống hoặc đã được luộc lên, sau đó người ta sẽ bóc vỏ tôm và rạch một đường dọc bụng tôm. Cơm sẽ được đặt tại phần giữa đường rạch đó. Vậy là món nigiri-zushi đã sẵn sàng.
Tamago là sushi được chế biến cùng trứng tráng. Phần trứng tráng vàng ươm được kết hợp với cơm nắm rồi lại được thể hiện dưới nhiều hình thức đẹp mắt, độc đáo khiến món sushi với tamago thật hấp dẫn.
Kampyo-maki là món bí cuộn tròn. Bí khô sau khi được ngâm nước cho nở ra sẽ được cuốn bên trong rong biển cùng với cơm. Bạn có nhận ra kampyo-maki thuộc loại sushi nào không? Đó chính là hosomaki, loại sushi cuộn chỉ sử dụng một loại nguyên liệu duy nhất cuộn bên trong cơm và rong biển.