Bộ trưởng Phạm Hồng Hà chỉ ra nhiều bất cập trong vấn đề quy hoạch đô thị hiện nay. Ảnh: Nguyễn Trường
Trong cuộc họp tổng kết ngành xây dựng năm 2016 diễn ra sáng ngày 6/1, chủ đề quy hoạch đô thị, đặc biệt tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP HCM tiếp tục ghi nhận sự quan tâm của lãnh đạo Chính phủ, Bộ Xây dựng, các Sở cũng như chuyên gia.
Kể lại câu chuyện trực tiếp đi thị sát tại một tòa nhà, ông Hà cho biết phải mất 25 phút để đi từ tầng một đến tầng 20 và thêm 15 phút để quay trở lại tầng một, đó là chưa kể hạ tầng khác trong dự án còn rất kém.
"Như các khu đô thị ở khu vực bán đảo Linh Đàm ban đầu quy hoạch rất tốt, đúng là kiểu mẫu, không khác gì các nước khác trên thế giới. Tuy nhiên, sau đó qua nhiều lần điều chỉnh thì hiện trạng bây giờ như các đồng chí đã thấy, rất quá tải", Bộ trưởng cho hay. Cũng theo người đứng đầu ngành Xây dựng, đô thị hóa là quá trình tất yếu của bất kỳ quốc gia nào. Tuy nhiên, nếu không tính toán kỹ sẽ trả giá rất đắt trong thời gian tới. Bộ trưởng lấy dẫn chứng để chỉ ra những lỗ hổng, khiếm khuyết trong vấn đề quy hoạch đô thị mà hiện chưa có công cụ quản lý kiểm soát chặt chẽ vấn đề này. Theo ông, quy hoạch lần đầu thường được cơ quan quản lý, chuyên môn sát sao và xem xét rất kỹ. Tuy nhiên, đến lúc điều chỉnh quy hoạch thì chỉ có một vài cơ quan, một nhóm cán bộ thực hiện nên chất lượng không đảm bảo.
Ông Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội quy hoạch Phát triển đô thị cũng lấy ví dụ về khu đô thị Linh Đàm - một trong những dự án được coi là "kiểu mẫu" một thời, đến nay bị băm nát để nói về những bất cập trong quy hoạch.
"Một khu đô thị từng được giải thưởng quốc gia về thiết kế kiểu mẫu nhưng vài năm trở lại đây cho một doanh nghiệp vào xây dựng nhà giá rẻ với 5ha mà xây 12 tòa nhà cao tới 40 tầng. Vị lãnh đạo phường phải kêu với chúng tôi rằng, riêng khu ấy dân đông hơn cả phường trước đây. Chúng ta không thể phát triển nhà giá rẻ bằng mọi giá. Ai cho phép ký quy hoạch này. Tôi cho rằng đây là một điều cần phải xem xét", ông Chính nói.
Bên cạnh việc thừa nhận những chỉ đạo quy hoạch chưa tốt thì ông Chính cũng cho rằng, việc triển khai các hoạt động hiện nay còn nhiều bất cập.
"Ban chỉ đạo quy hoạch vùng cả năm không họp một lần để kết nối được với các địa phương. Vì thế, để giải quyết vấn đề kết nối các địa phương với nhau, nếu cứ hoạt động như thế này rất khó thực hiện quy hoạch vùng", vị này cho hay.
Một dự án nhà giá rẻ tại Linh Đàm được xây dựng với mật độ dày đặc khiến số lượng dân số khu vực này gia tăng chóng mặt. Ảnh: Ngọc Thành |
Trong khi đó, ông Chính cho rằng, hiện tốc độ đô thị hóa cao, số tòa nhà cao tầng mỗi năm được xây dựng và đưa vào vận hành rất lớn, tạo thành gánh nặng đè lên vai các cơ quan quản lý. Theo chuyên gia này, nhiều nội dung liên quan đến quy hoạch đã vạch ra nhưng không làm được như nhà cao tầng trong nội đô gây ra tình trạng ách tắc, quy hoạch 5 đô thị vệ tinh, 3 đô thị sinh thái, di dời trường đại học ra ngoài cũng không làm được. Thậm chí ông cho rằng, nhiều trường đại học, bệnh viện đã quá tải rồi nhưng vẫn còn xây thêm.
"Một người đi viện, 3-4 người đến; hàng chục trường đại học thì làm sao hạ tầng nào chịu nổi. Khi chúng ta làm được những gì thì không ai hỏi, nhưng người dân chỉ quan tâm và đặt câu hỏi tại sao lại tắc đường ngày càng trầm trọng, tại sao họ đi một tiếng mới về đến nhà", ông Chính nói, đồng thời cho rằng, hiện nay quy hoạch đô thị của Việt Nam vẫn làm kiểu chạy theo dự án của các doanh nghiệp. Trong năm 2017, ông đề xuất Bộ Xây dựng cần quan tâm đến quy hoạch các đô thị lớn, di dời bệnh viện, trường đại học...
Tham dự hội nghị, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng đưa ra những chỉ đạo liên quan đến vấn đề quy hoạch đô thị, nâng cao chất lượng công trình xây dựng, đặc biệt ở những dự án nhà giá rẻ. Bên cạnh hệ lụy về quá tải hạ tầng, chất lượng của các các công trình năm vừa qua cũng bộc lộ những hạn chế nghiêm trọng như xảy ra cháy nổ, dự án xuống cấp nhanh đe dọa đời sống người dân... Phó thủ tướng chỉ ra nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, trong đó có lý do kiểm soát khâu quy hoạch chặt chẽ, chưa đảm bảo quy chuẩn, tiêu chuẩn...
Lãnh đạo Chính phủ yêu cầu Bộ Xây dựng cần sát sao gắn chặt quy hoạch đô thị với việc thực hiện theo kế hoạch để tránh tình trạng thành phố lem nhem, hạ tầng quá tải, ùn tắc giao thông ngày càng nghiêm trọng...