Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì, bà Đặng Thị Kim Oanh, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Kim Oanh (Kim Oanh Group) đã có những chia sẻ, hiến kế đầy tâm huyết về việc phát triển nhà ở xã hội.
CẦN THAY ĐỔI TƯ DUY, KHÔNG LÀM NHÀ Ở XÃ HỘI BẰNG MỌI GIÁ
Chia sẻ với Thủ trướng và các bộ ngành, doanh nghiệp, bà Oanh cho biết: Bên cạnh các dự án nhà ở xã hội, Kim Oanh Group đã và đang triển khai các dự án nhà ở thương mại với giá bán chỉ từ 950 triệu đến 1,6 tỷ đồng cho 1 căn hộ từ 1 phòng ngủ tới 2 phòng ngủ với đầy đủ tiện ích, vật liệu xây dựng chất lượng, đảm bảo tiêu chuẩn sống tốt.
Đồng thời, người mua chỉ cần thanh toán trước 200 - 300 triệu đồng cho tới khi nhận nhà mới phải thanh toán tiếp. Bên cạnh đó, chúng tôi còn hỗ trợ lãi suất năm đầu tiên, ân hạn nợ gốc 2 năm. Chính vì vậy, “dù thị trường khó khăn, chúng tôi vẫn triển khai thành công nhiều dự án, cư dân đã sinh sống đông đúc”, bà Oanh nhấn mạnh.
Bà Oanh cho biết: Để hưởng ứng Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu nhà ở xã hội" của Chính phủ, Kim Oanh hiện đang triển khai kế hoạch phát triển 40.000 căn nhà ở xã hội giai đoạn từ nay đến 2028.
Qua nghiên cứu mô hình phát triển nhà ở xã hội ở nhiều quốc gia như Nhật, Malaysia, Singapore, bà Oanh thấy cách làm của họ rất hiệu quả và nhân văn. Đặc biệt, tại Singapore, quốc gia có 80% dân số sống trong các căn hộ nhà ở xã hội.
Cụ thể, họ không giới hạn diện tích căn hộ tối đa chỉ 70m2 với 1 - 2 phòng ngủ mà cho xây dựng cả căn hộ 3 - 4 phòng ngủ đáp ứng nhu cầu cho các gia đình đông người, nhiều thế hệ cùng chung sống.
Người dân đăng ký mua trước, khi đủ số lượng mới triển khai xây dựng, tránh được sự lãng phí trong đầu tư nguồn lực. Đặc biệt, Singapore có chính sách nhà ở xã hội được phân luồng theo từng mức thu nhập rất hợp lý, tránh được tình trạng người khá giả lại đi ở tranh suất với người lao động bình thường. Đồng thời, người mua có thể lựa chọn phân khúc giá thấp hay cao, phù hợp với thu nhập của mình…
Trong mỗi phân khúc nhà ở xã hội, Singapore còn áp dụng các chính sách hỗ trợ khác nhau, Người mua sản phẩm giá càng cao thì nhận được càng ít hỗ trợ. Ngược lại, người mua nhà giá thấp được vay lãi suất ưu đãi chỉ 1 – 2% và được hỗ trợ chi phí quản lý vận hành.
Điều đặc biệt, theo bà Oanh, nhà ở xã hội tại Singapore được xây dựng rất chắc chắn và có nhiều tiện ích, có thể ở được 2 – 3 thế hệ, giá trị bất động sản tăng dần theo thời gian. Trong khi đó, tại Việt Nam, một số dự án nhà ở xã hội xuống cấp nhanh, chất lượng thấp khiến người nghèo càng khó khăn hơn.
“Chúng ta cần thay đổi tư duy, tập trung vào giá trị dài hạn thay vì chỉ làm nhà ở xã hội bằng mọi giá. Phải làm sao giá trị xây dựng trên mảnh đất đó duy trì được lâu dài hơn thì giá trị của nó bền vững hơn”, bà Oanh nhấn mạnh và đề xuất nghiên cứu sâu mô hình nhà bê tông lắp ráp sản xuất tại nhà máy để xây dựng các dự án nhà ở cao tầng.
Mô hình này vừa giúp rút ngắn thời gian thi công, nhân lực xây dựng, giảm ô nhiễm môi trường trong quá trình sản xuất gạch mà chất lượng đảm bảo trên 50 năm, thẩm mỹ rất đẹp, không gian thông thoáng và trọng lượng nhẹ nên giảm được chi phí làm móng, phù hợp với những nơi nền đất yếu, địa chất phức tạp, tiết kiệm được chi phí giá thành…
Hiện Kim Oanh đã làm việc với một tập đoàn top đầu thế giới về sản xuất vật liệu nhà lắp ghép.
XÓT XA NHÌN NHÀ NHƯNG CHƯA ĐƯỢC VÀO Ở
Bên cạnh việc tham khảo và áp dụng một số mô hình chính sách hay từ Singapore, đứng đầu Tập đoàn Kim Oanh cho rằng, một trong những trở ngại lớn nhất khi phát triển nhà ở xã hội tại Việt Nam là việc giải ngân vốn vay.
Bà cho hay, tại Kim Oanh, có dự án đã hoàn thành, nhà xây xong 2 năm rưỡi nhưng hàng chục căn vẫn chưa được ngân hàng giải ngân. Người mua đã đóng trước 20 - 30% nhưng không được ngân hàng giải ngân tiếp vì không có nguồn. Vì thế, tập đoàn không thể giao nhà cho người dân vào ở, rất rất lãng phí.
Khu nhà ở xã hội do Kim Oanh Group xây dựng tại Bến Cát, Bình Dương
“Có những khách hàng tới công ty khóc lóc hoặc ngày nghỉ dắt con tới nhìn cái nhà xong quay về, chúng tôi rất xót xa nhưng không làm sao được”, bà Oanh chia sẻ và cho biết: Gần đây, Ngân hàng Chính sách Xã hội có cải thiện, giải ngân được một số hồ sơ nhưng chưa thực sự đồng bộ.
“Với các dự án hàng chục hecta, tổng đầu tư 4.000 - 5.000 tỷ đồng nhưng tình trạng giải ngân lai rai sẽ khiến doanh nghiệp và cả người mua nhà lâm vào tình trạng sống dở chết dở”, bà Oanh nhấn mạnh và tiết lộ: Tập đoàn có những quỹ đất thương mại nhưng chấp nhận đưa ra làm nhà ở xã hội, cộng thêm phải bỏ tiền ra để đầu tư xây dựng thì chi phí là vô số kể. Nhưng khi xây xong rồi mà không thu được tiền thì doanh nghiệp cũng chết theo luôn. Người mua nhà bỏ tiền mấy chục phần trăm đi theo mình, họ cũng không có nhà ở.
Chính vì vậy, bà Oanh đề xuất cần đảm bảo nguồn vốn, 120.000 tỷ hoặc mức bao nhiêu là phù hợp để thực hiện chương trình 1 triệu căn nhà ở xã hội. Ngoài ra, cũng cần đánh giá lại nhu cầu thực tế của 1 triệu căn nhà ở xã hội để có phương án phù hợp, tránh tình trạng cung vượt cầu nhưng doanh nghiệp không có đủ vốn để triển khai.
Mặt khác, lãi suất vay mua nhà ở xã hội cũng cần được ổn định trong nhiều năm. Bà Oanh lấy ví dụ, hiện tập đoàn đang triển khai dự án nhà ở xã hội trong tháng 3 này, đã làm việc với ngân hàng và ban đầu được chấp thuận lãi suất 6,1%/năm trong 10 năm nhưng khi gửi văn bản thì lại ghi là "6 tháng điều chỉnh một lần".
Với chính sách này người mua nhà sẽ rất hoang mang không biết sau 6 tháng có tăng hay không. Vì vậy, phần chính sách hỗ trợ lãi suất cho người mua nhà ở xã hội cần có sự ổn định, ít nhất là trong 10 năm để người mua yên tâm.
