Mới đây, Công ty Cổ phần Chứng khoán Tiên Phong (TPS) đã công bố Báo cáo chiến lược năm 2024. Đánh giá về triển vọng ngành dầu khí, TPS dự báo, giá dầu thế giới vẫn duy trì ở mức cao và kỳ vọng Lô B đạt FID là yếu tố hỗ trợ mạnh cho cổ phiếu ngành dầu khí trong năm 2024.
GIÁ DẦU TIẾP TỤC LEO THANG TRONG THỜI GIAN TỚI
Cụ thể, TPS lấy dẫn chứng báo cáo mới nhất phát hành vào tháng 11/2023, EIA dự báo giá dầu thô Brent sẽ tăng từ mức trung bình 90 USD/thùng trong quý 4 năm 2023 lên mức trung bình 93 USD/thùng vào năm 2024.
Về nguồn cung toàn cầu, theo EIA, sản lượng nhiên liệu lỏng toàn cầu sẽ tăng 1 triệu thùng/ngày vào năm 2024. Việc cắt giảm sản lượng liên tục của OPEC+ sẽ bù đắp cho tăng trưởng sản lượng từ các nước ngoài OPEC và giúp duy trì thị trường dầu toàn cầu tương đối cân bằng trong năm tới.
Về phía cầu, các tổ chức IEA, EIA và OPEC dự đoán tăng trưởng nhu cầu dầu toàn cầu sẽ tăng 2,2 triệu thùng/ngày lên 101,6 triệu thùng/ngày vào năm 2023 và tăng 1,4 triệu thùng/ngày, đạt 103 triệu thùng/ngày vào năm 2024, vượt qua mức trước Covid-19 vào năm 2023. Phần lớn mức tăng trưởng tiêu thụ dầu toàn cầu dự kiến sẽ đến từ Trung Quốc, Ấn Độ và Trung Đông.
Về tình hình trong nước, theo nhóm phân tích TPS, diễn biến giá dầu thô toàn cầu có tác động đến tất cả các hoạt động kinh doanh của ngành dầu khí như: hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến, vận chuyển và tiêu thụ sản phẩm xăng dầu thô... Tuy nhiên, ở mỗi phân khúc lại có độ trễ khác nhau.
Đối với nhóm dịch vụ khai thác, giá dầu sẽ tác động đến nguồn vốn đầu tư vào hoạt động khai thác và thăm dò dầu khí trên các khu vực trên thế giới. Khi giá dầu tăng, lợi nhuận khai thác dầu khí hấp dẫn hơn từ đó thúc đẩy vốn đầu tư vào các dự án khai thác dầu khí. Nguồn vốn đầu tư này tạo ra công việc và đơn giá cao cho các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ khai thác.
Khi giá dầu giảm, lợi nhuận từ việc khai thác trở nên kém hấp dẫn, đặc biệt là ở các khu vực có chi phí khai thác dầu khí cao, khiến vốn đầu tư vào khai thác thăm dò giảm, ảnh hưởng đến khối lượng công việc và đơn giá của các doanh nghiệp khai thác. Chu kỳ kết quả kinh doanh của nhóm này thường trễ khoảng 6-12 tháng so với chu kỳ của giá dầu.
Đối với nhóm phân phối, lợi nhuận của nhóm phân phối khí sẽ chịu ảnh hưởng chính từ giá bán khí biến động cùng chiều với giá dầu (nhưng có mức sàn là giá miệng giếng cố định) và nhu cầu tiêu thụ từ các nhà máy điện khí (chiếm khoảng 80% tiêu thụ khí tại Việt Nam) thường chịu ảnh hưởng gián tiếp từ thời tiết.
Giá bán khí biến động cùng chiều với giá dầu khiến chu kỳ kết quả kinh doanh của nhóm phân phối khí tương đồng với chu kỳ diễn biến giá dầu.
Trong khi đó, ngày 30/10 vừa qua, PVN đã tổ chức lễ ký kết và triển khai tại Hà Nội để khởi công đại dự án khí điện Lô B Ô Môn. Tại buổi lễ, liên danh nhà thầu PTSCMcDermott đã được trao gói thầu EPCI #1 với điều khoản giới hạn. Tổng giá trị của gói EPCI #1 (bao gồm giàn vận hành trung tâm, khu sinh hoạt và một số giàn đầu giếng) ước tính có tổng giá trị là 1,1 tỷ USD.
Mặc dù vẫn phải đối mặt với nhiều trở ngại khác nhau nhưng thông tin này cho thấy dự án Lô B đã có bước tiến triển đáng kể và tích cực. Gói thầu EPCI #1 được trao thầu với điều khoản giới hạn, theo đó, liên doanh xây dựng PTSCMcDermott được phép thực hiện một số công việc chuẩn bị sớm cho hợp đồng EPC mặc dù chưa có quyết định đầu tư cuối cùng (FID), với mục tiêu đẩy nhanh tiến độ của gói thầu trong trường hợp nhà đầu tư đạt FID muộn hơn dự kiến.
Trong trường hợp không đạt được FID, chi phí cho công việc ban đầu này sẽ do các nhà đầu tư chịu. Để đạt được FID, những vấn đề chính cần phải giải quyết bao gồm: ký kết GSPA/GSA bao gồm cả khối lượng và giá khí cam kết cho mỗi năm; PVN hoàn thiện quyết định đầu tư vào Ô Môn 3 và 4.
CỔ PHIẾU DẦU KHÍ LẠI ĐẾN THỜI
Dự báo về triển vọng nhóm cổ phiếu dầu khí trong năm 2024, TPS đánh giá tích cực đối với cổ phiếu PVD. Cụ thể, các chuyên gia TPS cho rằng triển vọng giá dầu cao thuận lợi đối với hoạt động cho thuê giàn khoan của PVD. Hoạt động thăm dò và khai thác sôi động hơn sẽ thúc đẩy công suất và giá cho thuê giàn khoan cao hơn.
Giá cho thuê giàn khoan năm 2024 của PVD sẽ tiếp nối đà tăng của năm 2023 với nhu cầu cao từ khu vực Trung Đông, một số giàn khoan của khu vực Đông Nam Á đã dịch chuyển sang đây. Bên cạnh đó, thời hạn FID dự án Lô B Ô Môn tới gần và các dự án Sư Tử Trắng – 2B, Lạc Đà Vàng và Nam Du – U Minh nhiều khả năng sẽ sớm được triển khai.
Đồng thời, TPS cũng đánh giá tích cực đối với cổ phiếu PVS do giá dầu neo ở mức cao là động lực cho hoạt động thăm dò và khai thác dầu khí (E&P) trên toàn cầu tăng tốc hơn nữa trong thời gian tới. Điều này sẽ tạo ra cơ hội bứt phá kết quả kinh doanh cho PVS trong hoạt động xây lắp cơ khí, công trình biển (M&C)...
Ngoài ra, dự án Lô B Ô Môn cũng loạt dự án khai thác dầu khí mới tại Việt Nam cũng sẽ sớm được triển khai sẽ góp phần tạo ra khối lượng công việc lớn mảng M&C cho dịch vụ kỹ thuật dầu khí trong giai đoạn 2024-2027.
Đối với nhóm phân khúc trung nguồn, TPS đánh giá tích cực với cổ phiếu GAS và PVT. Trong đó, tác động của giá dầu tăng lên hoạt động của PVT là không rõ ràng do các hợp đồng thuê tàu của PVT là định hạn, không yêu cầu sử dụng nguyên liệu.
Tuy nhiên, theo quan sát của TPS, diễn biến giá cổ phiếu PVT khá nhạy cảm với sự biến động của giá dầu thế giới. Năm 2023, hoạt động cốt lõi của PVT vẫn ghi nhận tăng trưởng nhờ chiến lược mở rộng đội tàu và giá cước tiếp tục cải thiện. Ngoài ra, PVT đang được hưởng lợi do thị trường tàu chở dầu khan hiếm nguồn cung.
Do giá khí được neo theo giá dầu FO nên khi giá dầu tăng sẽ tác động trực tiếp đến giá khí đầu ra của GAS. TPS lưu ý rằng, giá khí đầu vào (35-40%) một phần được thả nổi theo giá dầu FO, một phần được tính theo giá cố định cộng mức tăng 2%/năm.
Ở nhóm phân khúc hạ nguồn, TPS giữ quan điểm trung lập với cổ phiếu BSR do giá dầu thô đầu vào cao hơn sẽ làm cho crack spread giữa giá đầu vào và giá đầu ra của các sản phẩm cao hơn và ngược lại crack spread sụt giảm khi giá dầu hạ nhiệt.
Tương tự, triển vọng đối với cổ phiếu PLX của TPS là trung lập khi hoạt động trong lĩnh vực phân phối xăng dầu, việc giá dầu cao hơn sẽ mang lại lợi ích ngắn hạn cho PLX khi dự trữ lượng hàng tồn kho mua tại vùng giá thấp.
Ngược lại, khi giá dầu giảm PLX cũng sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực do độ trễ giữa giá bán điều chỉnh 10 ngày và tồn kho 20 ngày. Vì vậy, sự ổn định của giá dầu sẽ là môi trường thuận lợi hơn cho PLX.