Hàng loạt dự án “đắp chiếu” kéo dài đã trở thành một vấn đề nan giải, ảnh hưởng không nhỏ đến cả nhà đầu tư và người mua nhà. Tuy nhiên, một tín hiệu tích cực là thời gian gần đây, nhiều dự án bất động sản đã được “hồi sinh”. Dù vậy, một dự án bất động sản bỏ hoang, muốn hồi phục lại là không hề đơn giản.
NHIỀU DỰ ÁN BẤT ĐỘNG SẢN “ĐẮP CHIẾU” ĐƯỢC TÁI KHỞI ĐỘNG
Thời gian qua, một số dự án bất động sản “đắp chiếu” lâu năm có dấu hiệu tái khởi động, giới thiệu ra thị trường. Đây là kết quả của sự hỗ trợ tích cực từ phía các cơ quan quản lý Nhà nước, Tổ Công tác đặc biệt của Thủ tướng Chính phủ trong nỗ lực giải quyết, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về mặt pháp lý cho doanh nghiệp, dự án.
Đồng thời, nhờ nguồn vốn được bổ sung từ hoạt động mua bán, sáp nhập. Cũng như sự tự tin của các chủ đầu tư trước các kết quả phục hồi tích cực của thị trường bất động sản. Tuy nhiên, bên cạnh các dự án “tái khởi động” thành công, cũng có những dự án không thành công do chỉ nâng cao giá bán mà không nâng cấp về chất lượng.
Kể từ năm 2018 đến nay, ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, chính sách tín dụng cùng những quyết định của các cơ quan, ban ngành trong việc kiểm soát thị trường bất động sản, đặc biệt là vướng mắc liên quan đến vấn đề pháp lý, khiến hàng loạt dự án bị đình trệ kéo dài.
Song, thời gian gần đây, sau giai đoạn khó khăn, cùng với sự hồi phục của thị trường bất động sản Việt Nam, một số dự án bất động sản “bỏ hoang” đã được tái khởi động, triển khai trở lại. Đặc biệt là các dự án căn hộ tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM trong bối cảnh giá căn hộ liên tục thiết lập mặt bằng mới ở mức cao.
Nhiều chuyên gia đánh giá, việc “hồi sinh” những dự án này không chỉ là cơ hội cho các chủ đầu tư có nguồn tiếp tục duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh mà còn góp phần giải “cơn khát” về nhà ở cho người dân.
Theo đó, với sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ, sự vào cuộc kịp thời và hiệu quả của Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ, từ cuối năm 2022 đến nay, một số dự án bất động sản đã được tháo gỡ những nút thắt về pháp lý, cơ chế chính sách để triển khai trở lại.
Có thể kể đến như dự án Astral City (Thuận An, Bình Dương), dự án HaNoi Melody Residences (Linh Đàm, Hà Nội), dự án QMS Top Tower (Tố Hữu, Hà Nội), The Summit Building (Trần Duy Hưng, Hà Nội), khu đô thị Ecity Tân Đức (Đức Hòa, Long An)...
Mới đây, Bộ Xây dựng đã trả lời phản ánh của cử tri tỉnh Long An về dự án bất động sản bỏ hoang. Bộ cho biết, theo quy định của pháp luật, quá trình triển khai đầu tư xây dựng, quản lý, khai thác, kinh doanh bất động sản của dự án bất động sản phải tuân thủ nhiều hệ thống pháp luật, như pháp luật về quy hoạch, pháp luật về đất đai, pháp luật về đầu tư, pháp luật về xây dựng, pháp luật về kinh doanh bất động sản…
Còn quy định của pháp luật về đất đai, dự án bất động sản phải được triển khai đầu tư xây dựng, đưa đất vào sử dụng đất trong thời hạn 2 năm kể từ ngày chủ đầu tư dự án nhận bàn giao đất. Quá thời hạn trên nếu chủ đầu tư dự án không đưa đất vào sử dụng mà không có lý do chính đáng thì chủ đầu tư dự án có thể bị thu hồi diện tích đất chủ đầu tư dự án đã nhận bàn giao để thực hiện dự án.
Theo quy định của pháp luật về đầu tư, chủ đầu tư dự án sẽ bị xử phạt nếu không thực hiện triển khai đầu tư xây dựng theo tiến độ, nội dung dự án bất động sản đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận.
Bộ Xây dựng nêu rõ, để hạn chế tình trạng có dự án bất động sản bỏ hoang, chậm triển khai… các địa phương cần tăng cường và nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, đôn đốc, hướng dẫn việc triển khai đầu tư xây dựng, quản lý, khai thác, kinh doanh đối với các dự án bất động sản theo các quy định của pháp luật.
HỒI SINH RỒI LẠI IM HƠI LẶNG TIẾNG
Theo Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) việc tái khởi động các dự án bị đình trệ ở quãng thời gian trước đã, đang và sẽ được tiếp tục thúc đẩy nhờ sự hỗ trợ từ phía Chính Phủ, lẫn khối doanh nghiệp tư nhân thông qua hoạt động M&A dự án.
Đặc biệt, theo quy định của Luật mới, nếu các chủ đầu tư để dự án “án binh bất động” liên tục trong 48 tháng sẽ đứng trước nguy cơ “mất trắng”, bị thu hồi đất mà không được bồi hoàn, cũng khiến các chủ đầu tư ý thức hơn và gấp rút với nỗ lực “tái khởi động dự án”.
Cụ thể, về phía Chính phủ, Nhà nước đã có nhiều động thái điều chỉnh về chính sách và chỉ đạo hỗ trợ để khuyến khích các doanh nghiệp tiếp tục triển khai các dự án bất động sản bị đình trệ, bao gồm việc giảm thuế, nới lỏng quy định vay vốn.
Gần đây nhất, việc cải thiện môi trường pháp lý thông qua 3 bộ Luật quan trọng: Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản, chính thức có hiệu lực sớm hơn 5 tháng với nhiều quy định được sửa đổi, bổ sung theo hướng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án bất động sản.
VARS cho rằng, kế hoạch triển khai các dự án bất động sản vốn bị bỏ hoang trước đây cũng sẽ được thúc đẩy khi “cơn khát” về nhà ở đang không ngừng gia tăng cùng với sự phát triển kinh tế và quá trình đô thị hóa.
Đặc biệt, nhờ sự tham gia của các nhà đầu tư mới, nhất là các nhà đầu tư nước ngoài, thông qua hoạt động mua bán, sáp nhập (M&A), trên cơ sở hành lang pháp lý mới đã được cải thiện, tạo ra môi trường kinh doanh minh bạch hơn và thuận tiện hơn.
Chuyên gia của VARS nhấn mạnh, khôi phục các dự án bất động sản bị đình trệ được coi là yếu tố then chốt, giúp các doanh nghiệp bất động sản tiếp tục các hoạt động sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, để có thể “tái khởi động” thành công các dự án, không phải là điều đơn giản. Bởi lẽ đi kèm với nhiều khó khăn, thách thức.
“Ngay cả khi các vướng mắc về pháp lý đã được gỡ, thì áp lực về tài chính cũng là điều vô cùng khó khăn với các doanh nghiệp. Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân khiến một số dự án “hồi sinh” nhưng không thành công”, VARS cho hay.
Theo đó, việc các dự án bị bỏ hoang trong thời gian dài thường phải đối mặt với sự xuống cấp về cơ sở hạ tầng, khiến chi phí phục hồi rất lớn. Cùng với chi phí tài chính phát sinh trong khoảng thời bị tạm dừng, “ăn mòn” hết lợi nhuận theo kế hoạch triển khai ban đầu.
Các chuyên gia của VARS phân tích: “Điều này khiến nhiều chủ đầu tư “hồi sinh” dự án rồi mở bán với giá chào mới tăng tới gấp đôi so với giai đoạn mở bán trước đó để có thể thu được lợi nhuận. Mức giá tăng cao trong khi chất lượng không được nâng cấp, khiến dự án không được thị trường chấp nhận và nhanh chóng “im hơi lặng tiếng””.
