Một tên lửa ‘đất đối không’ của Iran đã phá huỷ máy bay không người lái Global Hawk của Hoa Kỳ vào hôm thứ Năm vừa qua. Phía đại diện Tehran nói rằng máy bay Global Hawk bị bắn trên địa phận của Iran trong khi Hoa Kỳ lại lên tiếng cho biết sự việc xảy ra trên không phận quốc tế ở eo biển Hormuz.
Vụ việc đã làm gia tăng sự sợ hãi về một cuộc đụng độ quan sự trực tiếp giữa “hai kẻ thù lâu năm”. Giá dầu thô kỳ hạn tăng 1% lên hơn 65 USD/thùng vào thứ Sáu do lo ngại về sự gián đoạn có thể xảy ra đối với xuất khẩu dầu thô từ vùng Vịnh.
Quyết định huỷ bỏ quyết định tấn công trả đũa Iran của TT Hoa Kỳ Donald Trump cho thấy chính phủ Mỹ muốn hướng tới một giải pháp ngoại giao để chấm dứt sự căng thẳng kéo dài với Iran, trong đó có bao gồm vụ tấn công vào hai tầu chở dầu tại khu vực Hormuz.
Các nguồn tin từ Iran nói với Reuters rằng ông Trump cảnh báo Tehran thông qua Oman về một cuộc tấn công sắp xảy đến, nhưng ông hoàn toàn không đồng ý với chiến tranh và muốn đàm phán ngoại giao giữa hai bên. Washington cũng yêu cầu một cuộc họp của Hội đồng Bảo An Hoa Kỳ vào thứ hai tới.
Tuy nhiên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ lại phủ nhận báo cáo của Reuters. “Báo cáo về một thông tin được đưa tới người Iran thông qua Omani là hoàn toàn sai. Những báo cáo này là một hành động tuyên truyền của Iran” - phát ngôn viên của Bộ cho biết trên twitter.
Đồng thời, trong một loạt các bài đăng trên mạng XH Twitter vào sáng nay, ông Donald Trump cho biết ông không vội vàng với các cuộc tấn công cũng như nhiều biện pháp trừng phạt kinh tế được Hoa Kỳ thiết kế để buộc Iran phải ‘kiềm chế các chương trình hạt nhân và tên lửa’ cũng như sự tham gia của Iran vào các cuộc chiến khu vực.
“Chúng tôi đã sẵn sàng cho một cuộc tấn công trả đũa vào hôm qua,” ông Trump tweet. “Mười phút trước cuộc tấn công, tôi đã cho dừng tất cả lại. Tôi cho rằng không đáng để gây ảnh hưởng tới quá nhiều con người chỉ vì một chiếc máy bay không người lái bị bắn hạ. Tôi thấy không cần phải vội vã. Quân đội của Hoa Kỳ đã được xây dựng lại và luôn trong trạng thái sẵn sàng.”
Thông thường, quân đội Hoa Kỳ sẽ tìm cách nhắm vào các cơ sở quân sự của Iran có liên quan tới sự việc bắn hạ máy bay của Hoa Kỳ. Tuy quân đội Hoa Kỳ không tìm cách gây thương vong cho quân nhân Iran nhưng trong một cuộc tấn công thì mọi việc hoàn toàn có khả năng xảy ra, dự báo sơ bộ thường gây ra hậu quả liên đới tới ít nhất 150 người.
Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng, ông John Bolton, Ngoại trưởng Mike Pompeo và Giám đốc CIA Gina Haspel cùng những nhân tố còn lại của chính phủ Donald Trump đều ủng hộ một cuộc tấn công trả đũa, theo thông tin từ một quan chức chính quyền cấp cao cho biết.
“Chúng tôi đã có một sự nhất trí giữa các cố vấn tổng thống và lãnh đạo Bộ Quốc phòng về một ‘phản ứng’ thích hợp đối với hành động vừa rồi của Iran. Tuy nhiên, tổng thống đã đưa ra quyết định cuối cùng.”
Quyết định của ông Donald Trump đã thu hút nhiều ý kiến trái chiều ở Washington, với một số người chỉ trích sự nao núng của tổng thống trong khi những người khác, đặc biệt là đảng Dân chủ cấp cao, ca ngợi về sự “tiết chế” trong hành động của TT Trump.
“Một cuộc tấn công gây ra quá nhiều thiệt hại và thương vong như thế là không cần thiết, và tôi lấy làm vui mừng khi tổng thống đã nhận ra điều đó”, thượng nghị sĩ Nancy Pelosi nói với các phóng viên.
Tuy nhiên cựu quan chức Lầu Năm Góc, ông Michael Makovsky và một nhóm chuyên gia tư tưởng ủng hộ quan hệ an ninh Mỹ-Israel lại cho rằng ông Trump đang khiến uy tín của Hoa Kỳ bị suy yếu.
Quyết định của ông Trump vào hồi tháng 5 nhằm thắt chặt các lệnh trừng phạt với ý định loại bỏ hoạt động xuất khẩu dầu của Iran đã dẫn đến những căng thẳng mới nhất. TT Donald Trump đã đơn phương rút Washington khỏi hiệp định 2015 giữa Iran và cac cường quốc, mà theo đó, Tehran đã vạch ra con đường chế tạo bom hạt nhân.
Theo Reuters(lược dịch)
