Việc Bộ Xây dựng mới đây đã đồng ý cho công ty TNHH Địa ốc Đất Lành triển khai xây dựng nhà ở có diện tích 25m2 liệu có viết tiếp nên một câu chuyện mới cho thị trường nhà giá rẻ?
“Gói” nhà giá rẻ “kiểu mới”?
Trước đây, khi gói 30.000 tỷ được triển khai để người dân được vay vốn với lãi suất ưu đãi đã tạo nên một luồng gió mới cho doanh nghiệp cũng như người dân. Cuối năm 2016, khi thông tin ngưng triển khai gói 30.000 tỷ, người dân tiếp tục an tâm phần nào trước thông tin, người nghèo, người có thu nhập thấp tiếp tục được vay vốn từ các ngân hàng thương mại và Ngân hàng Chính sách xã hội với lãi suất ưu đãi.
Cụ thể, các ngân hàng thương mại do Nhà nước nắm cổ phần sẽ phải dành 3% tổng dư nợ để cho vay mua bán nhà ở xã hội với các điều kiện ưu đãi. Ngân hàng Chính sách xã hội phải cho vay với lãi suất không vượt quá 5%.
Mới đây, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đã ban hành quyết định về lãi suất cho vay ưu đãi tại ngân hàng Chính sách xã hội 4,8%/năm, tương đương 0,4%/tháng.
Tất cả đều là những gói ưu đãi liên quan đến lãi suất. Tuy nhiên, khi Bộ Xây dựng đồng ý cho xây nhà 25m2, ưu đãi về “giá” đã thực sự tạo niềm tin mới cho người lao động.
Theo chia sẻ từ ông Nguyễn Văn Đực – Phó Giám đốc công ty Đất Lành, giá các nhà 25m2 sẽ giao động từ 200 – 400 triệu, vô cùng phù hợp với sức mua của người nghèo đô thị. Cụ thể, nếu ở vùng ven, căn hộ chung cư thấp tầng, không có thang máy giá khoảng từ 7 - 9 triệu đồng/m. Còn chung cư cao 15 tầng, có thang máy sẽ có giá khoảng 11-14 triệu đồng/m2.
Thậm chí ông Đực còn nhấn mạnh rằng, việc xây dựng hệ thống nhà này ở các khu vực có nhiều khu công nghiệp hay trường học sẽ rất phù hợp. “Tôi tin rằng, ở những khu vực đó sẽ có nhiều người mua”.
Theo thông tin từ Bộ Xây dựng, đến năm 2020, cả nước cần khoảng 1 triệu căn hộ, tương đương khoảng 50 triệu m2. Cụ thể, tại Hà Nội cần 110.000 căn, TP. HCM cần 11.500 căn, Đà Nẵng cần 11.500 đặc biệt những tỉnh có nhiều khu công nghiêp như Đồng Nai thì cần đến 36.700 căn, Bình Dương lên đến 41.250 căn.
Cũng theo thống kê từ Bộ này, cập đến tháng 5/2017, các địa phương đang triển khai 191 dự án với quy mô xây dựng khoảng 163.800 căn hộ với tổng mức đầu tư khoảng 71.800 tỷ đồng gồm 70 nhà ở xã hội cho công nhân các khu công nghiệp và 121 dự án nhà ở cho người có thu nhập thấp. Nhu cầu từ thị trường cho thấy, khoảng 70% nhu cầu thị trường tập trung vào phân khúc nhà ở có giá trung bình trở xuống.
Chính vì vậy, việc cho phép xây dựng nhà 25m2 đang tạo nên sức hút cho phân khúc nhà giá rẻ đồng thời tạo cơ hội cho người dân có thu nhập trung bình và thấp thêm hy vọng “có đất, có nhà” đặc biệt.
Nhà 25m2 có thể nên được coi là gói nhà giá rẻ kiểu mới, hấp dẫn và phù hợp với khả năng tài chính từ phần đông thị trường. Nhưng để trở thành một gói nhà giá rẻ thực thụ thì vấn đề không chỉ nằm ở yếu tố giá.
Đi ngược sự phát triển, băm vụn diện tích hay đáp ứng nhu cầu thực tiễn?
Việc xây dựng nhà 25m2 đang có nhiều ý kiến trái chiều. Nhiều chuyên gia cho rằng, việc xây dựng nhà thương mại với diện tích này tiềm ẩn nguy cơ tạo nên các khu ổ chuột thời hiện đại và đi ngược với sự phát triển về nhà ở trong khu vực đô thị.Ngoài ra, còn có ý kiến cho rằng, chưng cư 25m2 còn tạo nên áp lực về hạ tầng, giao thông và hàng loạt những nhu cầu khác như trường học, y tế…
Về vấn đề này, ông Đặng Hùng Võ cho rằng, nhà 25m2 không phải là nguyên nhân gây nên hiện tượng khu ổ chuột. “Tạo nên khu ổ chuột nằm ở sự quy hoạch, quản lý chung cư chứ không nằm ở vấn đề diện tích”, ông Võ khẳng định.
Ông Võ cũng cho biết thêm, căn hộ 25m2 nếu phù hợp quy hoạch kiến trúc, được quản lý tốt, đảm bảo đầy đủ nhu cầu thiết yếu như nhà để xe, công viên, an ninh, phòng cháy chữa cháy thì nhất định không thể là “ổ chuột” trên cao mà sẽ vô cùng lý tưởng cho những người độc thân, gia đình ít người.
"Tạo nên khu ổ chuột nằm ở sự quy hoạch, quản lý chung cư chứ không nằm ở vấn đề diện tích” - GS Đặng Hùng Võ
Trước những thông tin này, Bộ Xây dựng đã có công văn khẳng định, quyết định này xuất phát từ nhu cầu thực tế của người dân và đề xuất của một số địa phương, doanh nghiệp và có căn cứ trên cơ sở pháp lý, khoa học và thực tiễn.
Phía Công ty Đất Lành cũng khẳng định rằng, hiện nay, chưa tính toán đến việc xây chung cư 25m2 trong nội thành. “Tôi muốn nhấn mạnh vào nhu cầu nhà ở tại các khu công nghiệp, các khu vực ven thành thị. Nhìn từ hệ thống nhà ở tại Bình Dương có thể thấy giá trị của các nhà giá rẻ, có diện tích vừa phải như nhà 25m2 đối với người dân”, ông Đực nhấn mạnh.
Đầu tháng 4/2015, tỉnh Bình Dương khánh thành 5.000 căn nhà ở xã hội giá 100 triệu đồng với diện tích 30m2 (trong đó 20m2 sàn, 10m2 gác lửng). Mỗi khu nhà cao 5 tầng, được bố trí 3 cầu thang bộ. Mỗi căn hộ có một khu vệ sinh, một phòng bếp. Hành lang, lối đi chung giữa 2 căn hộ là 1,4m. Công nhân không có tiền mua thẳng sẽ trả góp. Tiền trả góp mỗi tháng chỉ hơn 1 triệu đồng - tương đương với tiền thuê nhà trọ nhưng có thểsau5-7 năm thì nắm được chủ quyền căn hộ.
Tất cả điều này đã nói lên, chung cư 25m2 đang có thể giải quyết nhu cầu trước mắt của người dân. Nhưng chính việc xây dựng chung cư 25m2 đang cần hơn một tầm nhìn dài hạn và sự“tính toán thông minh” trong quản lý mà còn trong quy hoạch đô thị.
Hiện nay, có nhiều công ty kiến trúc đã đưa ra các bản thiết kế nhà ở 25m2 khép kín một tầng lửng với kinh phí giao động khoảng 140 triệu đồng/căn. Như vậy, nếu thực sự muốn có một căn nhà 25m2 hợp lý, phù hợp nhu cầu sử dụng, người dân “nên” chi thêm một mức tiền không nhỏ.
Chung cư 25m2 là một tên gọi mới cho gói giá rẻ. Tính toán nhu cầu và cán cân thiệt hơn vẫn có nhiều luồng ý kiến nhưng khi mô hình này được triển khai, có lẽ người dân vẫn sẽ được thỏa mãn nhu cầu cuộc sống.