Nhìn lại 4 bong bóng lớn nhất lịch sử kinh tế

Liệu bitcoin có là cái tên thứ năm đứng vào danh sách này hay không? Theo một số chuyên gia, chẳng hạn như nhà đầu tư Warren Buffett, bitcoin có tất cả các dấu hiệu của một quả bong bóng đầu cơ khổng
Nhìn lại 4 bong bóng lớn nhất lịch sử kinh tế

Theo CNN, đồng tiền ảo phổ biến nhất thế giới tăng hơn 1.400% trong năm nay. Nếu bong bóng bitcoin nổ, hậu quả sẽ rất lớn. “Khi nói về điểm kết thúc, lịch sử bong bóng thế giới cho thấy đó sẽ là một vụ nổ lớn, chứ không phải chỉ là những tiếng xì. Tôi không có lý do để nhận định rằng bong bóng lần này có thể khác”, nhà kinh tế Sharon Zoller thuộc ngân hàng ANZ nhận định.

Dưới đây là danh sách bốn bong bóng tài chính nổi tiếng lịch sử kinh tế.

Bong bóng hoa tulip

Đầu thế kỷ 17, đầu cơ là yếu tố thúc đẩy giá trị hoa tulip ở Hà Lan lên đến mức cao ngất. Hoa tulip khi đó mới được nhập khẩu từ Thổ Nhĩ Kỳ và trở thành tiêu điểm. Dữ liệu từ ngày đó hiện rất khan hiếm, vì vậy, khó xác định giá tăng đến mức nào. Song theo Rijksmuseum, Bảo tàng Hà Lan, ở thủ đô Amsterdam của nước này, nhiều người thế chấp nhà để lấy hoa tulip.

Giống như nhiều bong bóng khác, giá cả bong bóng hoa tulip bị thổi phồng bởi lòng tham hoặc tâm lý bị bỏ ngoài cuộc chơi. Các nhà đầu tư mua hoa với kỳ vọng sẽ bán chúng đi với giá cao hơn. Dù vậy, bong bóng không căng lâu. Một đợt bán ồ ạt đã gây hiệu ứng domino, khiến giá cả lao dốc.

Stephen Innes, chuyên gia thuộc hãng môi giới Oanda cho rằng bong bóng bitcoin sẽ đi lại vết xe đổ này: “Giá cả sẽ vượt quá tầm với của một người bình thường cho đến khi nhu cầu biến mất”.

Bong bóng South Sea

Trong thế kỷ 18, cổ phần của hãng giao thương South Sea Company của Anh tăng vọt vì kỳ vọng công ty sẽ sớm gặt hái lợi nhuận khủng từ thương mại với Mỹ. Song thực tế, hãng không kiếm được nhiều tiền.

Nam Mỹ bị Tây Ban Nha kiểm soát, và Tây Ban Nha từng có chiến tranh với Anh ở thời điểm đó. Điều này khiến việc Anh độc quyền giao thương trong khu vực này bất khả thi, theo Encylopedia Britannica. Dù vậy, các nhà đầu tư nhỏ lẻ Anh liên tiếp đổ tiền vào cổ phiếu South Sea Company, khiến nó tăng 900% trong một năm. Ngay sau đó, các nhà đầu cơ chuyển thành người bán hàng và giá cổ phiếu rớt thảm khiến công ty phải phá sản.

Khủng hoảng Phố Wall năm 1929

5 năm trước đợt lao dốc cổ phiếu lớn ở Phố Wall vào tháng 10.1929, các cổ phiếu được niêm yết trên Chỉ số Trung bình Công nghiệp Dow Jones tăng vọt 500%. Giới đầu tư lạc quan về kinh tế Mỹ trong thời kỳ những năm 1920, khiến giá cổ phiếu bay cao. Song sau đó, vết nứt kinh tế xuất hiện.

Cổ phiếu không lao dốc chỉ trong một ngày. Theo Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), chỉ số Dow sụt giảm mạnh nhiều lần. Sự kiện này kéo theo hậu quả lớn của thời Đại suy thoái. Phố Wall không rơi xuống đáy mãi cho đến hai năm sau đó, khi chỉ số Dow trượt đến 90% so với mức cao nhất vào năm 1929.

Bong bóng dotcom

Giới đầu tư hối hả chạy theo cơn sốt internet vào cuối thập niên 1990. Họ đổ xô vào các doanh nghiệp tập trung kinh doanh web, đẩy chỉ số Nasdaq lên 200% chỉ trong hơn một năm. Mức tăng này được thúc đẩy bởi nhiều mã cổ phiếu có tổng giá trị hàng tỉ USD trong suốt thời kỳ bong bóng. Nhiều trong số các cổ phiếu này là của công ty phần mềm và internet không có lời.

Vì thế, “đại tiệc” internet không kéo dài được lâu. Bong bóng vỡ đầu những năm 2000, một phần vì lãi suất cao khiến việc cho vay trở nên đắt đỏ. Nasdaq lao dốc 80% trong vài năm sau đó.

Theo Thanhnien

Có thể bạn quan tâm

Nước Mỹ bầu cử Tổng thống như thế nào?

Nước Mỹ bầu cử Tổng thống như thế nào?

Với cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2024 đang đến gần, ứng viên Donald Trump và Kamala Harris gấp rút vận động cử tri tham gia bỏ phiếu ngày 5/11. Tuy nhiên, người chiến thắng sẽ không được quyết định dựa trên số phiếu phổ thông mà là từ một nhóm 538 đại diện trong Đại cử tri đoàn…

Danh hiệu tỷ phú giàu nhất Trung Quốc gọi tên “cha đẻ” TikTok Zhang Yiming

Danh hiệu tỷ phú giàu nhất Trung Quốc gọi tên “cha đẻ” TikTok Zhang Yiming

Với khối tài sản 49,3 tỷ USD, nhà sáng lập Bytedance Zhang Yiming lần đầu tiên giành danh hiệu người đàn ông giàu nhất Trung Quốc. Đồng thời, báo cáo từ Hurun cũng cho thấy sự thay đổi trong cơ cấu tỷ phú tại quốc gia tỷ dân, với các doanh nhân công nghệ và năng lượng mới đang dần chiếm ưu thế…

10 quốc gia nghèo nhất thế giới năm 2024

10 quốc gia nghèo nhất thế giới năm 2024

Các quốc gia nghèo nhất thế giới từ lâu đã phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng do xung đột, thiên tai và tình trạng kinh tế suy thoái. Dù sở hữu tài nguyên phong phú, nhưng nhiều nơi vẫn không thể thoát khỏi cảnh nghèo đói và hàng triệu người dân phải sống dưới mức tối thiểu…

Nvidia và Apple tranh giành ngôi vị công ty giá trị nhất thế giới

Nvidia và Apple tranh giành ngôi vị công ty giá trị nhất thế giới

Nvidia có thời điểm đã vượt qua Apple để trở thành công ty giá trị nhất thế giới khi nhu cầu mạnh mẽ đối với chip AI đã đưa vốn hóa của hãng chạm mốc 3,53 nghìn tỷ USD. Trong khi Nvidia liên tục tăng trưởng mạnh, Apple lại đối mặt với khó khăn khi doanh số iPhone suy giảm tại Trung Quốc…

Bùng nổ dịch vụ xin nghỉ việc hộ tại Nhật Bản

Bùng nổ dịch vụ xin nghỉ việc hộ tại Nhật Bản

Ngày càng có nhiều người trẻ Nhật Bản tìm đến các “agency” để tìm kiếm sự hỗ trợ khi muốn rời bỏ công việc của mình. Xu hướng này đánh dấu một bước ngoặt lớn đối với những quy chuẩn truyền thống trong văn hóa làm việc khắt khe của xứ sở mặt trời mọc…

HSBC tái cơ cấu, bổ nhiệm nữ CFO đầu tiên trong lịch sử

HSBC tái cơ cấu, bổ nhiệm nữ CFO đầu tiên trong lịch sử

Ngân hàng HSBC đã bổ nhiệm nữ Giám đốc Tài chính đầu tiên trong lịch sử 159 năm hoạt động. Cùng với đó, ngân hàng cũng công bố một cuộc cải cách cơ cấu lớn, thành lập các đơn vị kinh doanh mới nhằm tối ưu hóa và nâng cao tính năng động trong bối cảnh thị trường tài chính có nhiều đang thay đổi…

Halloween “đắng” khi giá ca cao leo thang

Halloween “đắng” khi giá ca cao leo thang

Trong bối cảnh nguồn cung khan hiếm và giá ca cao leo lên các ngưỡng cao kỷ lục, nhiều nhà sản xuất bánh kẹo đang buộc phải điều chỉnh lại chất lượng sản phẩm và tìm kiếm các giải pháp thay thế cho mùa Halloween năm nay…

Siêu start-up Trung Quốc Pony AI xin niêm yết IPO tại Mỹ

Siêu start-up Trung Quốc Pony AI xin niêm yết IPO tại Mỹ

Công ty robotaxi Trung Quốc Pony AI đã nộp hồ sơ IPO tại Mỹ. Đây được xem là một bước tiến quan trọng trong bối cảnh các công ty Trung Quốc dần quay lại thị trường chứng khoán Mỹ sau thời gian gặp gián đoạn…

Cuộc đua Nhà Trắng: Tương lai ngành xe điện Mỹ và ván cược tỷ đô từ Hàn Quốc

Cuộc đua Nhà Trắng: Tương lai ngành xe điện Mỹ và ván cược tỷ đô từ Hàn Quốc

Cuộc tranh cử tổng thống Mỹ đang làm dấy lên các tranh luận về tương lai của ngành công nghiệp xe điện. Trong đó, Hàn Quốc lo ngại rằng hàng tỷ USD của họ có thể gặp rủi ro khi những thay đổi chính sách có thể ảnh hưởng đến hàng loạt dự án và ưu đãi mà các doanh nghiệp nước này đang hưởng lợi…