Mới đây, cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Nguyễn Đức Toàn (Phó giám đốc Nhà máy ôtô VEAM) và bà Trần Thị Thanh Tâm (cán bộ nhà máy này) về tội Tham ô tài sản.
Sau khi VKSND Tối cao phê chuẩn các quyết định và lệnh tố tụng, cơ quan chức năng đã khám xét nơi ở và nơi làm việc của 2 bị can, thu giữ nhiều tài liệu, đồ vật liên quan đến vụ án. Cục cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế đang tiếp tục mở rộng điều tra vụ án, xác minh truy tìm tài sản thu lợi bất chính để xử lý theo quy định.
Nhà máy ô tô VEAM là dự án thuộc Tổng công ty máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM) trực thuộc Bộ Công thương, có địa chỉ tại tỉnh Thanh Hóa.
Dự án này được triển khai từ năm 2004 với tổng mức đầu tư dự kiến ban đầu là khoảng 600 tỷ đồng, bằng cách mua lại nhà máy từ Hàn Quốc.
Theo dự kiến, Nhà máy ô tô VEAM sẽ đi vào hoạt động sau 18 tháng tháo dỡ, vận chuyển từ Hàn Quốc về Việt Nam lắp đặt. Ban đầu ô tô xuất xưởng sẽ có tỷ lệ nội địa hóa đạt 30%.
Giá bán xe sẽ thấp hơn xe nhập khẩu và một số loại xe lắp ráp trong nước. Khi tỷ lệ nội địa hóa càng cao thì giá xe sẽ giảm xuống. Sau 7 năm sản xuất, tỷ lệ nội địa hóa lên đến 70%, sẽ có 3 lần giảm giá xe.
Tuy nhiên quá trình thực hiện dự án gặp nhiều trục trặc dẫn đến chậm tiến độ. Kết luận thanh tra của Bộ Công Thương đầu năm 2019 cho thấy, đến 31/12/2018, tổng vốn đầu tư VEAM chuyển cho dự án nhà máy ô tô này lên đến gần 2.000 tỷ đồng và lỗ lũy kế 343 tỷ đồng.
Hàng tồn kho vào thời điểm 31/12/2018 là 2.950 xe, trong đó xe sản xuất từ 2017 trở về trước là 2.355 và xe sản xuất từ 2015 về trước là 219 xe, gây thua lỗ nặng cho VEAM.
Trước đó, Cục cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế đã khởi tố hàng loạt cựu lãnh đạo của VEAM trong đó cựu Chủ tịch HĐQT Trần Ngọc Hà và cựu Tổng giám đốc Lâm Chí Quang về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Hồi đầu tháng 1/2020, Bộ Công Thương đã yêu cầu tạm ngưng quy trình bổ nhiệmTổng giám đốc VEAM để xác minh thông tin doanh nghiệp mà ứng viên ghế Tổng giám đốc điều hành bị lỗ trong 3 năm qua và nguy cơ mất cân đối tài chính.
Cụ thể, Công ty Cơ khí Hà Nội do ông Phan Phạm Hà điều hành bị cho là lỗ liên tục trong 3 năm qua và sẽ tiếp tục lỗ trong những năm tới, khiến Bộ Công Thương yêu cầu ngưng quy trình bổ nhiệm ông Hà làm Tổng giám đốc VEAM để xác minh.
