Vào kỳ nghỉ lễ Quốc khánh Trung Quốc và Trung thu kéo dài 8 ngày (từ 1 đến 8/10) vừa qua, giới trẻ nước này đã âm thầm “viết lại” một quy tắc trong ngành du lịch và lưu trú truyền thống. Trong khi các khách sạn và nhà nghỉ đồng loạt tăng giá với kỳ vọng “trúng đậm” mùa cao điểm, lượng khách thực tế lại không như mong đợi.
Các điểm du lịch nổi tiếng trên khắp Trung Quốc vẫn chật kín người, nhưng nhiều phòng khách sạn lại bị bỏ trống. Nguyên nhân là bởi ngày càng nhiều bạn trẻ chọn cách mang theo giường ngủ của riêng mình. Nhiều người dựng lều trại trên bãi cỏ công viên hay khu đất trống, trong khi số khác tìm cách biến ô tô thành “phòng ngủ di động”.
Tại thành phố Vũ Hán, không khó để thấy hàng dài những chiếc lều nhiều màu sắc trải dọc hai bên đường. Hình ảnh này đã trở thành điểm đặc trưng của Tuần lễ Vàng năm nay ở Trung Quốc.
Câu hỏi được đặt ra nhiều nhất là: Những vị khách này tắm rửa hay đi vệ sinh ở đâu? Câu trả lời cho thấy thế hệ trẻ vốn đã nắm được những “bí quyết” riêng. Họ chọn vị trí cắm trại gần nhà vệ sinh công cộng, tắm nhờ tại khách sạn cho thuê phòng theo giờ hoặc mua vé ngày ở phòng gym.
Việc ăn uống tự túc cũng được giải quyết dễ dàng bằng bếp di động hoặc đồ ăn chế biến sẵn. Dù ở giữa núi rừng hay đô thị, lớp trẻ Trung Quốc đang chứng minh được rằng du lịch tự do và tiết kiệm hoàn toàn có thể song hành.
Giới chuyên gia nhận định, xu hướng này không chỉ là hiện tượng nhất thời, mà số liệu đã phản ánh rõ sự thay đổi lớn của thị trường.
Theo Báo cáo Phân tích Dữ liệu Ngành Công nghiệp Cắm trại Trung Quốc do iiMedia Research công bố, vào năm 2024 quy mô thị trường cốt lõi của nền kinh tế cắm trại (camping economy) tại Trung Quốc đạt 213,97 tỷ nhân dân tệ (khoảng 29,7 tỷ USD). Dự báo đến năm 2025, con số này sẽ vượt 248,3 tỷ nhân dân tệ (tương đương 34,4 tỷ USD), tiếp tục hỗ trợ cả các ngành liên quan như sản xuất thiết bị cắm trại, xây dựng khu cắm trại và thực phẩm chế biến sẵn.
Động lực đằng sau sự chuyển dịch này không chỉ là tính tiết kiệm. Trước hết, đó là sự thực dụng về tài chính. Giới trẻ không còn sẵn sàng chi trả mức giá “mùa cao điểm” cho những phòng khách sạn tiêu chuẩn. Một người dùng trên nền tảng Xiaohongshu cho biết, phòng khách sạn từng có giá 300 nhân dân tệ (42 USD) mỗi đêm có thể tăng lên hơn 1.000 nhân dân tệ (139 USD) trong kỳ nghỉ Tuần lễ Vàng. Trong khi đó, một chiếc lều có thể đáp ứng cùng nhu cầu cơ bản với chi phí chỉ bằng một phần nhỏ.
Theo Bộ Văn hóa và Du lịch Trung Quốc, trong kỳ nghỉ 8 ngày vừa qua, có tổng cộng 888 triệu chuyến du lịch nội địa được thực hiện, với tổng chi tiêu đạt 809 tỷ nhân dân tệ (113,8 tỷ USD). Tuy nhiên, mức chi tiêu trung bình mỗi người mỗi ngày chỉ đạt 113,9 nhân dân tệ (15,78 USD), giảm 13% so với cùng kỳ năm ngoái. Xu hướng này phản ánh người tiêu dùng ngày càng lý trí hơn và mô hình “đông khách - giá cao” đang dần phai nhạt. Khách du lịch nay ưu tiên trải nghiệm hơn là trả tiền cho sự xa xỉ.
Tuy nhiên, thay đổi này không chỉ bắt nguồn từ việc thắt chặt chi tiêu, mà còn phản ánh sự dịch chuyển trong giá trị sống. Nhiều bạn trẻ ngày nay không còn tìm kiếm sự tiện nghi quen thuộc, mà muốn tự tạo ra trải nghiệm của riêng mình. Khác với không gian khép kín của khách sạn, cắm trại mở ra không gian tự do nơi mỗi người có thể tự chủ động thay vì là khách hàng thụ động.
Với các khách sạn, những chiêu giảm giá hay khuyến mãi thông thường sẽ không còn đủ sức níu chân khách. Như một người dùng Xiaohongshu nhận xét: “Thời kiếm tiền dễ dàng đã qua”.
Trong bối cảnh ấy, một chiếc lều dựng trên bãi cỏ công cộng giờ đây đã trở thành đối thủ cạnh tranh thực sự của một căn phòng khách sạn bốn sao.