Theo kết quả từ Phân viện Khoa học Hình sự – Bộ Công an, các mẫu viên rau củ collagen của Ngân 98 không đạt chỉ tiêu chất lượng như công bố và được xác định là hàng giả.
Đáng chú ý, trong các mẫu sản phẩm này có chứa hai chất cấm là sibutramine và phenolphthalein. Đây đều là những hoạt chất đã bị cấm sử dụng trên người do gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe.
Cụ thể, sibutramine là chất có tác dụng ức chế cảm giác thèm ăn, thường được trộn vào các sản phẩm hỗ trợ giảm cân. Tuy nhiên, chất này có độc tính cao và cấu trúc phân tử tương tự với chất gây nghiện amphetamine, khiến nó trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe người dùng.
Sử dụng sibutramine có thể gây ra hàng loạt tác dụng phụ như tăng nhịp tim, huyết áp cao, rối loạn nhịp tim, nguy cơ đau tim và đột quỵ, đặc biệt nguy hiểm với người có tiền sử bệnh tim mạch, cao huyết áp hoặc từng bị đột quỵ.
Bên cạnh đó, người dùng có thể gặp phải các triệu chứng như khô miệng, đau bụng, thay đổi khẩu vị, táo bón, đau dạ dày, nhức đầu, lo âu, chóng mặt, trầm cảm, kích động, ảo giác và giãn đồng tử. Những trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến hôn mê, co giật, tổn thương não, xuất huyết trực tràng, suy gan và suy thận.
Do những rủi ro trên, từ tháng 10/2010, sibutramine đã bị rút khỏi thị trường tại Mỹ và Canada, sau khi có bằng chứng cho thấy chất này làm tăng đáng kể nguy cơ đau tim và đột quỵ ở bệnh nhân tim mạch. Tới nay, sibutramine đã bị cấm sử dụng ở nhiều quốc gia, bao gồm Mỹ, Canada, các nước châu Âu và nhiều nước châu Á.
Tại Việt Nam, từ năm 2010, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đã có công văn ngừng cấp phép nhập khẩu nguyên liệu sibutramine. Đến tháng 4/2011, cơ quan này đã chính thức đình chỉ lưu hành, thu hồi toàn bộ thuốc có chứa hoạt chất này, đồng thời rút số đăng ký lưu hành của các thuốc liên quan.
Trong khi đó, phenolphthalein là một chất chỉ thị màu hóa học, vốn được sử dụng để đo độ pH trong phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, trước đây chất này từng được dùng như một thuốc nhuận tràng, do có khả năng kích thích tiêu hóa mạnh.
Khi lạm dụng, phenolphthalein gây tiêu chảy nhiều, dẫn đến sụt cân ảo, gây ra nhiều tác dụng phụ nguy hiểm như mất nước, rối loạn điện giải, tổn thương hệ tiêu hóa, tim mạch, gan và thận.
Sử dụng phenolphthalein kéo dài có thể gây chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi và làm suy giảm sức khỏe tổng thể. Đáng lưu ý, các nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra nguy cơ gây ung thư, khiến Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chính thức loại bỏ chất này khỏi danh mục các thuốc an toàn từ năm 1999. Hiện nay, phenolphthalein bị cấm trong các sản phẩm y tế và thường chỉ được phát hiện trong các loại viên sủi hoặc trà giảm cân không rõ nguồn gốc.
Trước đó, ngày 13/10, thông tin từ Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM (Phòng Cảnh sát kinh tế) cho biết, đơn vị vừa ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và Lệnh bắt tạm giam đối với Võ Thị Ngọc Ngân (thường được biết đến với biệt danh “Ngân 98”) về tội danh “Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm” theo Điều 193 Bộ luật Hình sự.
Theo kết quả điều tra, mặc dù Công ty ZuBu được đăng ký dưới tên mẹ ruột của Ngân (bà T.T.T) và Hộ kinh doanh ZuBu shop dưới tên M.T.V, nhưng trên thực tế, mọi hoạt động về điều hành, tài chính và kinh doanh đều do Võ Thị Ngọc Ngân trực tiếp chỉ đạo, quyết định và hưởng lợi.
Từ năm 2021, Ngân 98 bắt đầu hợp tác với các nhà máy tại Hà Nội để đặt gia công các sản phẩm thực phẩm “bảo vệ sức khỏe giảm cân” đã được cấp phép lưu hành như Super Detox X3, X7, X1000...
Tuy nhiên, Ngân đã lợi dụng hình thức “hàng tặng kèm” để tiêu thụ một loại sản phẩm khác là “viên rau củ Collagen” chưa từng được cấp phép lưu hành và không có hồ sơ công bố sản phẩm. Mặc dù vậy, sản phẩm này vẫn được đóng gói, dán nhãn trùng với thương hiệu X3 – X7 – X1000 và được quảng cáo là có công dụng tăng hiệu quả giảm cân khi dùng kèm sản phẩm chính.
Để đối phó với cơ quan quản lý, Ngân cho ghi chú trên bao bì là “hàng tặng kèm, không bán”. Tuy nhiên, trên thực tế, khách hàng được tư vấn và bán trọn bộ như một liệu trình giảm cân hoàn chỉnh, khuyến khích sử dụng song song để “đạt hiệu quả giảm cân nhanh hơn”.
Các sản phẩm được vận chuyển từ nhà máy vào kho hàng của ZuBu shop tại TP.HCM và phân phối rộng rãi qua mạng xã hội Facebook, TikTok và đường dây nóng của Công ty. Khách hàng được tư vấn mua theo “liệu trình giảm cân” từ 4 - 15kg, với giá bán mỗi bộ từ 870.000 đến 1.100.000 đồng.
Cơ quan điều tra cho biết, toàn bộ tiền bán hàng được chuyển qua nhiều tài khoản ngân hàng của người thân, nhân viên để che giấu dòng tiền, trước khi tập trung về tài khoản cá nhân của Võ Thị Ngọc Ngân. Dữ liệu từ các đơn vị giao hàng cho thấy, chỉ tính riêng trong giai đoạn 2023 – 2024, doanh thu từ hoạt động này đã lên tới hàng trăm tỷ đồng.
Hiện Cơ quan Cảnh sát điều tra đang tiếp tục mở rộng điều tra, làm rõ vai trò của các cá nhân có liên quan để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.