Hiện, Hà Nội có 5 đô thị vệ tinh gồm: Đô thị vệ tinh Hòa Lạc; Đô thị vệ tinh Xuân Mai; Đô thị vệ tinh Sơn Tây; Đô thị vệ tinh Phú Xuyên; Đô thị vệ tinh Sóc Sơn.
Song hiện nay mới chỉ có Đô thị Hòa Lạc đã thực hiện xong công tác lập quy hoạch và được Bộ Xây dựng chấp thuận là đủ điều kiện và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong thời gian tới đây.
2 đô thị Sơn Tây và Sóc Sơn hiện được giao cho một số tập đoàn nghiên cứu ý tưởng. Sau khi hoàn thành sẽ giao lại cho Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội lập dự án. Trong quý 1/2020, đơn vị tư vấn sẽ báo cáo về đô thị Sóc Sơn. Đô thị vệ tinh Phú Xuyên và Xuân Mai với 6 đồ án phân khu đang xây dựng đồ án để phê duyệt.
Một đại biểu nêu đánh giá, từ năm 2015 thành phố đã có chủ trương lập quy hoạch phân khu đô thị vệ tinh nhưng đến nay đã 5 năm chưa hoàn thành nhiệm vụ này.
Điều này cho thấy, cần phải quy trách nhiệm cho các bên liên quan, nhất là Sở Quy hoạch-Kiến trúc thành phố là đơn vị đầu mối thực hiện nhiệm vụ quy hoạch và thẩm định quy hoạch. Do chậm quy hoạch đô thị vệ tinh nên hiện nay các địa phương đang gặp khó khăn trong công tác xây dựng hạ tầng cũng như cấp phép xây dựng.
Giải đáp về những nội dung đại biểu HĐND và cử tri Thủ đô quan tâm, ông Nguyễn Trúc Anh cho rằng, trách nhiệm về công tác lựa chọn đơn vị tư vấn quy hoạch đô thị vệ tinh đã được thành phố giao cho một số huyện lựa chọn đơn vị, doanh nghiệp có chức năng để thực hiện.
Đơn cử như Đô thị vệ tinh Sơn Tây gồm 6 phường, được giao cho Tập đoàn T&T lập quy hoạch và thị xã Sơn Tây làm chủ đầu tư. Tuy nhiên, do năng lực đơn vị tư vấn nên chưa hoàn thành được đồ án.
Ông Nguyễn Trúc Anh Giám đốc Sở Quy hoạch-Kiến trúc Hà Nội cho biết, để lập quy hoạch cần ít nhất 12 bộ môn chuyên ngành sâu, (hạ tầng, cây xanh, chiếu sáng, cấp thoát nước…) nên nhiều tư vấn không đáp ứng được yêu cầu. Ngoài năng lực yếu của đơn vị tư vấn thì cơ sở dữ liệu đầu vào cho công tác quy hoạch của một số địa phương còn thiếu dẫn đến công tác lập quy hoạch càng khó khăn. Đây chính là một trong những nguyên nhân dẫn tới chất lượng quy hoạch cũng như tiến độ quy hoạch chưa đáp ứng yêu cầu.
Cùng với đó, Giám đốc Sở Quy hoạch-Kiến trúc Hà Nội cũng nêu những khó khăn, vướng mắc do cơ chế trong quá trình lập, thẩm định đồ án quy hoạch mà Sở đang gặp phải. Đó là quá trình thẩm định các đồ án quy hoạch phải lấy ý kiến cộng đồng dân cư. Trong khi đó, khâu này cũng gặp không ít khó khăn, nhiều đơn vị không thực hiện được do hướng dẫn về lấy ý kiến chưa được cụ thể.