Theo Vụ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Giao thông vận tải, trong tổng số vốn hơn 16.300 tỷ đồng được giao năm 2023, tính đến hết tháng 10/2023, dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 1 (2017 - 2020) đã giải ngân gần 11.300 tỷ đồng, đạt 69% kế hoạch.
Đối với dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2 (2021 - 2025) có tổng số vốn hơn 46.400 tỷ đồng được bố trí trong năm 2023, tính đến hết tháng 10/2023, dự án đã giải ngân được hơn 33.200 tỷ đồng, đạt 72% kế hoạch. Như vậy, tính chung tổng số tiền giải ngân cho dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam trong 10 tháng qua đạt 44.500 tỷ đồng.
Trong các dự án đường bộ cao tốc giai đoạn 1, dự án đoạn Nha Trang - Cam Lâm có tiến độ giải ngân tốt nhất, đạt 83% kế hoạch. 5 dự án có tỷ lệ giải ngân đạt trên 70%, gồm: Nghi Sơn - Diễn Châu (74%), Diễn Châu - Bãi Vọt (72%), Cam Lộ - La Sơn (73%), Cam Lâm - Vĩnh Hảo (75%), Phan Thiết - Dầu Giây (78%). 4 dự án khác gồm: Mai Sơn – Quốc lộ 45 và cầu Mỹ Thuận 2 cùng đạt tỷ lệ giải ngân 61%, Quốc lộ 45 - Nghi Sơn giải ngân được 64%, Vĩnh Hảo - Phan Thiết đạt 60% kế hoạch.
Đối với dự án đường bộ cao tốc giai đoạn 2, có 2 dự án thành phần có tỷ lệ giải ngân cao nhất là Cần Thơ - Hậu Giang đạt 91%, Vũng Áng - Bùng đạt 86%. Các dự án thành phần có tỷ lệ giải ngân đạt trên 70% trở lên gồm: Bãi Vọt - Hàm Nghi (74%), Bùng - Vạn Ninh (70%), Vạn Ninh - Cam Lộ (75%), Vân Phong - Nha Trang (73%), Hậu Giang - Cà Mau đạt (77%).
5 dự án thành phần khác, gồm: Hàm Nghi - Vũng Áng tính đến hết tháng 10/2023 giải ngân 66%, Quảng Ngãi - Hoài Nhơn giải ngân 69%, Hoài Nhơn - Quy Nhơn giải ngân 66%, Quy Nhơn - Chí Thạnh giải ngân 60%, Chí Thạnh - Vân Phong giải ngân 64% kế hoạch vốn.
Thông tin về tiến độ giải ngân chung các dự án của Bộ Giao thông vận tải, ông Lưu Quang Thìn, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, đến hết tháng 10/2023, sản lượng giải ngân vốn đầu tư công của Bộ Giao thông vận tải đạt khoảng 63.500 tỷ đồng, đạt 68% kế hoạch năm. Riêng dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 1 và giai đoạn 2 chiếm hơn 60% tổng kế hoạch vốn của Bộ Giao thông vận tải được giao trong năm 2023.
Hiện nay, Bộ Giao thông vận tải đang lấy ý kiến các địa phương và đơn vị liên quan dự thảo điều chỉnh quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trong đó, có đề xuất kéo dài cao tốc Bắc - Nam phía Đông tới Đất Mũi và bổ sung tuyến cao tốc Quảng Ngãi - Kon Tum.
Cụ thể, theo dự thảo điều chỉnh quy hoạch mạng lưới đường bộ do Cục Đường bộ Việt Nam lập, tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông được bổ sung thêm đoạn Cà Mau - Đất Mũi dài 90 km, 4 làn xe, đầu tư trước năm 2030. Với số km tăng thêm này, cao tốc Bắc - Nam phía Đông sẽ dài 2.153 km, quy mô 4-10 làn xe (hiện quy hoạch 2.063 km).
Như vậy tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông sẽ xuyên suốt từ cửa khẩu Hữu Nghị (Lạng Sơn) đến Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển, Cà Mau thay vì đến thành phố Cà Mau như quy hoạch hiện nay.
Theo đơn vị lập quy hoạch, việc bổ sung cao tốc Cà Mau - Đất Mũi dựa trên dự báo lưu lượng đến năm 2030 đoạn từ thành phố Cà Mau đến Đất Mũi khoảng 18.300 - 20.100 PCU (xe con quy đổi/ngày đêm), do vậy cần thiết hình thành tuyến đường cao tốc 4 làn xe đảm bảo đồng bộ đoạn tuyến Cần Thơ - Cà Mau.
Đoạn cao tốc Bến Lức, Long An - Trung Lương, Tiền Giang thuộc cao tốc Bắc - Nam phía Đông cũng được đề xuất tăng lên 8 làn xe thay vì 6 làn xe như quy hoạch hiện có. Việc tăng số làn xe nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải khoảng 78.700 - 85.100 PCU/ngày đêm trên đoạn Bến Lức - Trung Lương (dài 40 km) là trục động lực kết nối trung tâm kinh tế - xã hội của vùng Đồng bằng sông Cửu Long với TP.HCM.
Với khu vực miền Trung - Tây Nguyên, dự thảo đề xuất bổ sung vào quy hoạch tuyến cao tốc Quảng Ngãi - Kon Tum dài 136 km, 4 làn xe. Đây là tuyến cao tốc thứ 11 của khu vực, có điểm đầu tại huyện Đức Phổ, Quảng Ngãi, điểm cuối tại thành phố Kon Tum. Cao tốc này được đề xuất đầu tư trước năm 2030.
Việc bổ sung tuyến cao tốc Quảng Ngãi - Kom Tum để hình thành thêm trục Đông - Tây kết nối Tây Nguyên với khu vực duyên hải Nam Trung Bộ khi quốc lộ 24 được dự báo không đáp ứng được lưu lượng đến năm 2030 khoảng 14.800 - 18.100 PCU/ngày đêm.
