Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro (Ảnh: Reuters)
Trong phát biểu mới đây ngày 6/8 tại Hội nghị thượng đỉnh về Venezuela tại Peru, cố vấn an ninh quốc gia cấp cao Hoa Kỳ, ông John Bolton đã đề cập đến các vấn đề hiện tại của Venezuela. Ông nhấn mạnh rằng cần có những hành động cứng rắn để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi quyền lực tại nước này – nơi mà hơn 4 triệu người dân đã phải “chạy trốn” khỏi nền kinh tế đang dần sụp đổ.
“Chúng tôi muốn gửi một tín hiệu cho các bên thứ ba đang có ý định làm ăn với chế độ do ông Maduro lãnh đạo: Hãy thận trọng!”
Phát biểu của ông John Bolton được đưa ra chỉ một ngày sau khi TT Hoa Kỳ Donald Trump ký lệnh đóng băng tài sản của chính phủ Venezuela và cấm tất cả mọi giao dịch của số tài khoản này.
Ông Bolton, là một trong những người thuộc chính quyền Donald Trump có tầm ảnh hưởng khá lớn tại Venezuela, đã nói với phóng viên rằng các công ty trên toàn thế giới sẽ phải lựa chọn giữa việc mạo hiểm đánh đổi các cơ hội với Mỹ và hệ thống tài chính của nước này để làm ăn kinh doanh với TT Maduro.
Đại sứ Venezuela tại Liên Hiệp Quốc Samuel Moncada đã yêu cầu Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres và Hội đồng Bảo an can thiệp vào vấn đề này.
“Đây là một hành động tuyên chiến của Hoa Kỳ,” ông Moncada nói. “Venezuela không phải là một mối đe doạ tới bất cứ ai và Hoa Kỳ đang cố bịa đặt gây hấn với mục đích chỉ để ‘cướp dầu’”.
Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc bao gồm 15 thành viên sẽ không thể có bất cứ hành động trực tiếp nào bởi Hoa Kỳ là một trong năm quốc gia có quyền phủ quyết, cùng với Nga, Trung Quốc, Anh và Pháp.
Đây là lần đầu tiên Hoa Kỳ đóng băng toàn bộ tài sản của một chính phủ ở phía Tây bán cầu trong hơn 30 năm qua. Nhưng nó cũng được coi là một “lời nhắc nhở” cho hàng loạt các vòng trừng phạt liên tiếp của Hoa Kỳ từ trước đến nay, vốn đã thất bại trong việc loại bỏ sự hỗ trợ của quân đội Venezuela đối với ông Maduro – người đã nhậm chức vào năm 2013 sau cái chết của “người thầy chính trị” của ông, cố Tổng thống Hugo Chavez.
Tiếp tục với những phương pháp kiểm soát nhà nước được bắt đầu từ thời ông Chavez, TT Manduro đã phải chứng kiến một trong những sự sụp đổ kinh tế tồi tệ nhất trong lịch sử thế giới gần đây, khiến 30 triệu người dân Venezuela bị thiếu lương thực và thuốc men nghiêm trọng mặc dù quốc gia này có kho dự trữ dầu lớn nhất toàn cầu.
Hầu hết các quốc gia phương Tây và Mỹ Latin đều cáo buộc ông Maduro đã gian lận bầu cử vào năm ngoái, đồng thời kêu gọi ông từ chức để Venezuela có thể tổ chức một cuộc bỏ phiếu tổng thống hoàn toàn mới.
Hội nghị thượng đỉnh được tổ chức tại Peru có sự góp mặt của nhiều lãnh đạo khu vực thảo luận về việc cải cách dân chủ ở Venezuela nhằm mục đích xây dựng sự ủng hộ cho các cuộc bầu cử mới. Tuy nhiên, Nga, Trung Quốc, Cuba, Thổ Nhĩ Kỳ, Bolivia và Iran đều đã tẩy chay hội nghị này. Bộ Ngoại giao Nga cho biết, việc Washington đóng băng tài sản của chính phủ Venezuela là bất hợp pháp và gọi Hoa Kỳ là một "kẻ khủng bố kinh tế", theo hãng tin RIA đưa tin.
Lệnh trừng phạt này của Hoa Kỳ có thể làm bùng lên “ngọn lửa” căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc nếu nó gây tác động tiêu cực đến Bắc Kinh, bởi Venezuela hiện đang phải trả nợ bằng dầu cho Trung Quốc đến hết năm 2021.
Cố vấn an ninh Hoa Kỳ, ông John Bolton cũng đã kêu gọi Nga và Trung Quốc ngừng ủng hộ chính quyền Maduro. Đồng thời kêu gọi Bắc Kinh công nhận nhà lãnh đạo phe đối lập, ông Juan Guaido là nhà lãnh đạo hợp pháp của Venezuela nếu họ còn muốn tiếp tục thu đủ số nợ với nước này bởi một chính phủ mới có thể sẽ không còn muốn giữ vững thoả thuận với các quốc gia đã giúp ông Maduro nắm quyền.
Ông Bolton cũng cho biết thêm, Washington đã thực hiện các bước cần thiết để đảm bảo lệnh trừng phạt không làm tổn hại đến ông Juan Guaido hay việc tiếp cận hàng hoá nhân đạo dành cho Venezuela.
Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross tuyên bố trong hội nghị tại Peru, hứa hẹn về sự hợp tác và hỗ trợ của Hoa Kỳ để giúp Venezuela xây dựng lại ngành dầu mỏ, thể chế và nền kinh tế khi ông Maduro rời nhiệm sở. Ông Ross tiết lộ kế hoạch nhằm mục tiêu đảo ngược sự suy giảm sản xuất dầu hiện tại của Venezuela và kêu gọi một thoả thuận dài hạn với Quỹ Tiền tệ Quốc tế.
Theo Reuters