Theo Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia (NFSC), lãi suất huy động tăng chủ yếu do các ngân hàng thương mại đẩy mạnh huy động vốn trung và dài hạn nhằm cân đối nguồn vốn trước các quy định sửa đổi của Thông tư 06.
Theo báo cáo tình hình kinh tế 6 tháng đầu năm 2016 và dự báo 6 tháng cuối năm 2016 của NFSC, nhìn chung, thanh khoản của VND từ đầu năm 2016 khá dồi dào. Nguyên nhân do nguồn cung khá dư thừa, khi huy động tăng cao trong khi tín dụng tăng ở mức tương đương so với cùng kỳ; Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã mua được một lượng lớn ngoại tệ và bơm một lượng lớn tiền VND ra nền kinh tế.Lãi suất huy động VND kỳ hạn dài tăng nhẹ trong quý I/2016 (tăng 0,1 - 0,5 điểm % so với cuối năm 2015 và tăng 0,3 - 0,7 điểm % so với cùng kỳ năm 2015) và duy trì khá ổn định trong quý II/2016. Lãi suất cho vay VND quý I/2016 tăng nhẹ ở kỳ hạn dài so với cuối năm 2015 (tăng 0,2 - 0,5 điểm %) và có điều chỉnh giảm tại một số ngân hàng thương mại lớn sau chỉ đạo hỗ trợ doanh nghiệp của Thủ tướng Chính phủ.Tuy nhiên, từ ngày 14/6/2016 tại một số ngân hàng thương mại nhỏ, lãi suất huy động kỳ hạn dài tăng đến 0,7 điểm % so với cuối năm 2015. “Nguyên nhân lãi suất huy động tăng chủ yếu do các ngân hàng thương mại đẩy mạnh huy động vốn trung và dài hạn nhằm cân đối nguồn vốn trước các quy định sửa đổi của Thông tư 06/2016/TT-NHNN”, NFSC đánh giá.Ủy ban cũng dự báo lãi suất huy động 6 tháng cuối năm 2016 có thể tiếp tục tăng tại một số ngân hàng thương mại cổ phần nhỏ, chưa đáp ứng được các quy định đảm bảo an toàn trong hoạt động của tổ chức tín dụng, đặc biệt là lãi suất huy động trung và dài hạn.Cũng theo cơ quan này, thanh khoản toàn hệ thống ngân hàng hiện đang khá dồi dào sẽ là yếu tố hỗ trợ tích cực cho nhu cầu tín dụng tăng cao vào cuối năm. Phát hành trái phiếu chính phủ 6 tháng cuối năm chỉ còn 20% kế hoạch, giúp làm giảm áp lực lên lợi suất trái phiếu chính phủ, tạo điều kiện hỗ trợ giảm lãi suất.Ngoài ra, mục tiêu giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ doanh nghiệp vẫn có cơ sở triển khai trong trường hợp không có các cú sốc lớn từ bên ngoài nền kinh tế, đồng thời lạm phát và tỷ giá trong tầm kiểm soát; bên cạnh đó, các ngân hàng thương mại sẽ phải nỗ lực tiết giảm chi phí hoạt động để hỗ trợ chủ trương này.Uỷ ban đánh giá thị trường ngoại hối và tỷ giá VND/USD tương đối ổn định trong 6 tháng đầu năm 2016. Nguyên nhân do đồng USD giảm giá đáng kể trên thị trường quốc tế do sự trì hoãn tăng lãi suất của Fed và nguồn cung ngoại tệ hỗ trợ tích cực đến việc ổn định tỷ giá trong nước (cán cân thanh toán tổng thể quý I/2016 thặng dư; xuất siêu trong 6 tháng đầu năm; FDI giải ngân tăng khá mạnh).Dự báo tỷ giá 6 tháng cuối năm 2016, cơ quan quản lý cho hay, các yếu tố hỗ trợ tỷ giá sẽ không được thuận lợi như trong nửa đầu năm 2016. Nguyên nhân xuất phát từ việc theo yếu tố mùa vụ, cân đối cung cầu ngoại tệ sẽ tăng cao vào cuối năm do nhu cầu nhập khẩu tăng và khả năng Fed sẽ tăng lãi suất một lần vào cuối năm."Khi lãi suất được điều chỉnh, đồng USD sẽ tăng giá trên thị trường quốc tế, gây ảnh hưởng tới tỷ giá VND/USD; đồng nhân dân tệ có nguy cơ tiếp tục mất giá trong 6 tháng cuối năm, một mặt do các yếu tố nội tại kinh tế vĩ mô thiếu tích cực và mặt khác do ảnh hưởng từ việc tăng lãi suất của Mỹ và tỷ giá các đồng tiền trong rổ tiền tệ của Trung Quốc", báo cáo viết.
Hồ Mai
