Vào thời điểm giá vàng tăng vọt trong năm nay, lên mức giá cao nhất mọi thời đại, Xena Lin đã tham gia vào cơn sốt này bằng cách hàng tháng đều đặn mua những “hạt đậu vàng” (loại vàng trang sức nhỏ, chỉ nặng 1 gram có hình thù giống viên sỏi).
TỐT HƠN CHỨNG KHOÁN
Đối với Lin, một nhân viên hành chính 25 tuổi ở miền nam Trung Quốc, những hạt đậu trị giá 80 USD – là một cách hợp lý để mua được niềm vui với vàng mà không cần phải vung quá nhiều tiền cho đồ trang sức, vàng miếng. Trước đây, cô đã từng thử đầu tư vào cổ phiếu, nhưng cô cho biết việc mua vàng, đặc biệt theo cách thú vị này, đã truyền cảm hứng cho cô tiếp tục đầu tư.
“Tôi vẫn đang làm việc chăm chỉ để tiết kiệm nhiều hơn”, Lin nói.
Tương tự, Tina Hong, 18 tuổi, cũng đang đặt cược sự đảm bảo tài chính của mình vào những "hạt đậu vàng".
Hong hiện đang là sinh viên năm nhất đại học ngành khoa học máy tính ở tỉnh Phúc Kiến, cô bắt đầu mua hạt đậu vàng vào tháng 1 vì giá tương đối thấp, khoảng 600 nhân dân tệ (83 USD) mỗi gram. Hong nói: "Về cơ bản, không thể mất tiền khi mua vàng". Cô cho biết cô có hơn 2 gram đậu vàng và sẽ tiếp tục mua miễn là giá thấp hơn giá vàng quốc tế.
Được coi là điểm đầu tư dành cho người tiêu dùng trẻ tuổi, những hạt đậu vàng được đựng trong lọ thủy tinh là mặt hàng bán chạy mới nhất trong các cửa hàng trang sức Trung Quốc.
Theo Báo cáo xu hướng tiêu dùng trang sức Trung Quốc năm 2023 của Chow Tai Fook Jewellery Group Ltd, người tiêu dùng thế hệ Z - bị ảnh hưởng bởi tỷ lệ thất nghiệp cao và tình trạng giảm phát của đất nước - hiện nằm trong số những người tiêu dùng phụ kiện bằng vàng hàng đầu tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới. Sức hấp dẫn của vàng xuất hiện khi người dân quay trở lại mua sắm giữa bối cảnh tăng trưởng đáng thất vọng trong nhiều tháng qua.
Thường được coi là khoản đầu tư an toàn trong thời kỳ bất ổn địa chính trị và kinh tế, vàng đã tăng giá sau xung đột giữa Nga và Ukraine cũng như xung đột ở Gaza. Nhưng việc vàng leo lên mức cao trên 2.400 USD/ounce đã tỏ ra chắc chắn hơn và tồn tại lâu hơn nhờ Trung Quốc.
Người tiêu dùng Trung Quốc đổ xô đến vàng khi niềm tin của họ vào các khoản đầu tư truyền thống như bất động sản hoặc chứng khoán sụt giảm. Đồng thời, ngân hàng trung ương nước này đã liên tục bổ sung vào dự trữ vàng của mình, đồng thời giảm bớt lượng nợ mà Mỹ nắm giữ. Chưa kể đến việc, các nhà đầu cơ Trung Quốc đang đánh cược rằng vẫn còn room để vàng tăng giá.
Kết quả là, Trung Quốc đã có ảnh hưởng đáng kể trên thị trường vàng. Nhưng ảnh hưởng của đất nước này đã trở nên rõ ràng hơn trong đợt tăng giá mới nhất này khi giá toàn cầu tăng gần 50% kể từ cuối năm 2022. Quốc gia này tiếp tục leo lên những tầm cao mới bất chấp các yếu tố truyền thống khiến vàng trở thành một khoản đầu tư tương đối kém hấp dẫn hơn.
Tháng trước, giá vàng tăng cao ngay cả sau khi Cục Dự trữ Liên bang phát đi tín hiệu rằng họ sẽ duy trì lãi suất cao hơn trong thời gian dài hơn. Và vàng tiếp tục tăng giá ngay cả khi đồng đôla đã tăng giá so với hầu hết các loại tiền tệ chính trên thế giới trong năm nay.
Giá đã quay trở lại mức khoảng 2.300 USD/ounce, nhưng ngày càng có nhiều ý kiến cho rằng thị trường vàng không còn bị chi phối bởi các yếu tố kinh tế mà bởi ý muốn bất chợt của người mua và nhà đầu tư Trung Quốc.
Ross Norman, giám đốc điều hành của MetalsDaily.com, một nền tảng thông tin kim loại quý có trụ sở tại London cho biết: “Trung Quốc chắc chắn đang thúc đẩy giá vàng. Dòng vàng chảy vào Trung Quốc đã chuyển từ trạng thái rắn sang dòng chảy tuyệt đối”.
Theo Hiệp hội Vàng Trung Quốc, tiêu thụ vàng trong nước đã tăng 6% trong quý đầu tiên so với một năm trước đó. Tình huống này xuất hiện ngay sau mức tăng 9% vào năm ngoái.
THỐNG TRỊ
Đầu tư vàng trở nên hấp dẫn hơn khi các khoản đầu tư truyền thống trở nên mờ nhạt. Lĩnh vực bất động sản của Trung Quốc, điểm đến tiết kiệm của hầu hết các gia đình, vẫn đang trong tình trạng khủng hoảng. Niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường chứng khoán trong nước vẫn chưa hoàn toàn trở lại. Một loạt quỹ đầu tư lớn nhắm vào người giàu đã bị lật đổ sau khi thất bại trong việc đặt cược vào bất động sản.
Với một vài lựa chọn thay thế tốt hơn, tiền đã chảy vào các quỹ Trung Quốc giao dịch bằng vàng, và nhiều người trẻ bắt đầu thu thập hạt đậu vàng với số lượng rất nhỏ.
Các nhà buôn trực tuyến đang ráo riết rao bán đậu vàng. Trên taobao của Alibaba, một trong những nền tảng thương mại điện tử lớn nhất Trung Quốc, một thương gia đã bán hạt đậu vàng trên một buổi phát trực tiếp. Cô cho biết việc mua hạt đậu vàng “giống như mua sắm nhưng là một khoản đầu tư”.
Những hạt đậu nhỏ có năm hình dạng, trong đó có một hình giống hạt đậu phộng và một hình khác giống quả hồng. Cô nói, với mức giá 87 USD cho mỗi hạt đậu, một người có thể mua vào thời kỳ bùng nổ vàng với giá bằng một bữa lẩu.
Kelly Zhong, một giáo viên ở Bắc Kinh, bắt đầu mua vàng vào năm 2020 khi đại dịch bắt đầu. Cô đã tích lũy được hơn 2 pound vàng miếng nhưng cô cũng đầu tư vào kim loại này thông qua các quỹ giao dịch trao đổi. Cô cho biết cô được truyền cảm hứng từ một câu nói cổ: “Ngọc lúc thịnh, vàng lúc khó khăn”.
Khi cảm thấy thế giới trở nên hỗn loạn hơn, Zhong đã thêm vào kho dự trữ của mình và đánh cược rằng giá vàng sẽ chỉ tăng cao. Cô đã ngừng mua, nhưng cũng chưa sẵn sàng để bán vì thấy không có lý do gì để làm vậy. Nền kinh tế Trung Quốc vẫn đang gặp khó khăn và cả bất động sản lẫn chứng khoán đều không phải là một khoản đầu tư đúng đắn. “Tiền phải đi đâu đó”, cô nói.
Một người mua vàng lớn khác ở Trung Quốc là ngân hàng trung ương nước này. Vào tháng 3, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đã bổ sung dự trữ vàng của mình trong tháng thứ 17 liên tiếp. Năm ngoái, ngân hàng này đã mua nhiều vàng hơn bất kỳ ngân hàng trung ương nào khác trên thế giới, bổ sung thêm lượng vàng dự trữ nhiều hơn mức họ có trong gần 50 năm.
Bắc Kinh đang mua vàng để đa dạng hóa quỹ dự trữ và giảm sự phụ thuộc vào đồng đôla Mỹ, từ lâu được coi là loại tiền tệ quan trọng nhất để dự trữ. Trung Quốc đã giảm lượng nắm giữ của Kho bạc Mỹ trong hơn một thập kỷ. Tính đến tháng 3, Trung Quốc có khoản nợ của Mỹ trị giá khoảng 775 tỷ USD, giảm so với mức khoảng 1,1 nghìn tỷ USD vào năm 2021.
Guan Tao, nhà kinh tế trưởng toàn cầu tại BOC International ở Bắc Kinh cho biết, khi Trung Quốc tăng nắm giữ vàng trong quá khứ, họ đã mua trong nước bằng đồng nhân dân tệ. Nhưng lần này, ông nói, ngân hàng đang sử dụng ngoại tệ để mua vàng - làm giảm hiệu quả sự tiếp xúc với đồng đôla Mỹ và các loại tiền tệ khác.
Nhiều ngân hàng trung ương, bao gồm cả Trung Quốc, bắt đầu mua vàng sau khi Bộ Tài chính Mỹ thực hiện bước đi hiếm hoi là đóng băng lượng USD nắm giữ của Nga theo lệnh trừng phạt áp đặt lên Moscow. Các đồng minh khác của Mỹ áp đặt các hạn chế tương tự đối với tiền tệ của họ.
Ông Guan cho biết các biện pháp trừng phạt đã làm lung lay “nền tảng niềm tin đối với hệ thống tiền tệ quốc tế hiện tại” và buộc các ngân hàng trung ương phải bảo vệ nguồn dự trữ của họ bằng các khoản nắm giữ đa dạng hơn. Ông nói: “Chúng ta có thể thấy làn sóng tăng giá vàng này có thể khác với trước đây”.
Mặc dù Bắc Kinh đã mua vàng nhưng kim loại quý này chỉ chiếm khoảng 4,6% dự trữ ngoại hối của Trung Quốc. Tính theo tỷ lệ phần trăm, Ấn Độ nắm giữ lượng vàng dự trữ gần gấp đôi.
Sự kết hợp giữa hoạt động mua bán lẻ rầm rộ của người tiêu dùng Trung Quốc và hoạt động mua hàng của ngân hàng trung ương đã thu hút sự quan tâm của các nhà đầu cơ trên thị trường Thượng Hải, những người đang đặt cược rằng xu hướng này sẽ tiếp tục. Khối lượng giao dịch trung bình của vàng trên Sàn giao dịch tương lai Thượng Hải đã tăng hơn gấp đôi trong tháng 4 so với một năm trước đó.
Ông Norman từ MetalsDaily cho biết: “Họ đang bơi theo thủy triều. Trung Quốc hiện đang thống trị thị trường vàng”.
Đối với Lin, việc mua đậu vàng giống như chỉ để thỏa mãn bởi vì việc mua sắm đó khá phù phiếm nhưng cô thực sự đang đầu tư tiền của mình vào thứ mà cô có thể chạm vào. Cô cho biết sẽ tiếp tục mua thêm hạt đậu vàng”.
Cô nói: “Giá vàng luôn lên xuống. Nhưng mức tăng nằm trong phạm vi tôi có thể chịu đựng được nên tôi nghĩ không sao cả”.