Tính đến nay, “quốc gia ấy” đã tròn 1 năm tuổi. Để Việt Nam khởi nghiệp không phải là một trào lưu đi theo thời đại thì chặng đường này còn cần nhiều nỗ lực từ tất cả mọi phía.
Một năm và những thành tựu nổi bật!
Một năm qua, tinh thần khởi nghiệp đã mang đến nhiều thành công bước đầu đầy lạc quan cho Việt Nam. Làn sóng các công ty mới thành lập lan tỏa mạnh mẽ; nhiều startup đã huy động được số tiền đầu tư lên đến hàng triệu USD.
Đơn cử, Quỹ đầu tư Standard Chartered Private Equity (SCPE) và Ngân hàng đầu tư Goldman Sachs đã đầu tư 28 triệu USD vào Ví điện tử MoMo. Đây có thể coi là một trong những thương vụ gọi vốn thành công nhất của start-up Việt tính đến thời điểm hiện tại.
Ngoài ra, những thương vụ đầu tư vào GotIt! lên đến 9 triệu USD; Vntrip.vn với 3 triệu USD hay Toong với hơn 1 triệu USD cũng đã cho thấy phần nào những điểm sáng nhất định trong một năm kể từ ngày Việt Nam tiến hành công cuộc “khởi nghiệp”.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Đặng Huy Đông đã từng khẳng định rằng, “trong suốt quá trình gắn bó với các startup, chỉ trong vòng 2 – 3 năm vừa qua, tôi đã chứng kiến rất nhiều trí tuệ tuyệt với của thế hệ trẻ Việt Nam, đã nhìn thấy những sản phẩm nổi bật mà so với thế giới có thể nói là đứng hàng đầu”.
Đơn cử nhất có thể kể đến “câu chuyện về một người nông dân ở Hải Dương sáng tạo thành công máy gieo hạt tự động mà độ chính xác lên đến từng centimet đã được xuất khẩu ra nước ngoài cho đến những sản phẩm công nghệ ở mức cao”, ông Đông đưa ra khẳng định.
Báo cáo từ Quỹ Dân số Liên Hợp quốc (UNFPA) năm 2016 cho thấy, nhóm dân số trong độ tuổi 10-24 ở nước ta hiện chiếm gần 40% dân số, ghi nhận Việt Nam đang có tỷ lệ dân số trẻ cao nhất trong lịch sử. Đây là một trong những yếu tố tích cực khẳng định cho một sức sống tiềm tàng, khả năng sáng tạo cùng sự năng động và đầy nhiệt huyết, hỗ trợ tích cực cho tinh thần khởi nghiệp của Việt Nam.
Tích cực xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp thân thiện
Hiện nay, cả nước có khoảng 21 cơ sở ươm tạo và 7 tổ chức thúc đẩy kinh doanh. Các mô hình này đang ngày càng thể hiện vai trò quan trọng trong việc nuôi dưỡng sự hình thành và phát triển cho doanh nghiệp khởi nghiệp tại Việt Nam.
Theo đánh giá từ giới chuyên gia, hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam hiện nay đã có đủ nhưng vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của cộng đồng khởi nghiệp. Đây là một trong các nguyên nhân khiến các doanh nghiệp khởi nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn và chưa thể bùng nổ như tại các quốc gia khác như Singapore hay Hàn Quốc…
Trước đó, ông Trần Hữu Đức - Giám đốc Quỹ đầu tư mạo hiểm FPT Ventures nhận định, đó là do việc thực thi chính sách hỗ trợ thiếu đồng bộ, thủ tục pháp lý phức tạp, các quy định về đầu tư mạo hiểm - thành phần cốt yếu trong hệ sinh thái khởi nghiệp cũng chưa được rõ nét.
Theo quan điểm của ông Đông, “Nhà nước có vai trò quan trọng trong quá trình xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp nhưng chỉ dừng lại ở vai trò chính là dẫn dắt và định hướng còn việc xây dựng và thực hiện lại chính là ở người dân, ở những con người luôn mang trong mình mong muốn làm giàu cho mình và cho xã hội”.
Soi chiếu từ những quốc gia khởi nghiệp khác, xây dựng thành công một hệ sinh thái khởi nghiệp thân thiện đối với cộng đồng doanh nghiệp không chỉ dừng lại ở công cuộc xây dựng từ phía Nhà nước mà còn cần nỗ lực từ phía những người “trực tiếp” ảnh hưởng. Đó chính là doanh nghiệp khi mỗi một cá nhân tích cực đưa ra nhận định, nỗ lực góp từng viên gạch nhỏ để xây nên bức tường thành vững chắc cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam.
Hiểu đúng và hiểu đủ về “start-up” để khởi nghiệp thành công
Việt Nam khởi nghiệp đã được chứng minh là một xu hướng tất yếu, được khẳng định không phải là cuộc chạy đua để theo kịp thời đại. Tinh thần khởi nghiệp càng không phải là ngôn từ mang tính thời thượng. Mỗi một cá nhân cần hiểu đầy đủ nhất về tinh thần start-up để trở thành một doanh nhân đúng nghĩa.
Mỗi một người start-up chính là mỗi một cá nhân đang đi trên con đường khởi nghiệp sáng tạo. Họ sẽ là những người thực sự tạo ra phương thức kinh doanh mới cùng thị trường mới và những giá trị mang tính vượt trội.
Một Facebook đã làm thay đổi phương thức truyền thông cơ bản, một Uber hay một Grab đã làm biến đổi hệ thống kinh doanh và vận hành taxi truyền thống. Mỗi một cá nhân Việt Nam khi khởi nghiệp cần nhìn vào đó để biết thế nào mới thực sự là sáng tạo trong khởi nghiệp.
Có thể, sẽ còn rất lâu nữa trên bản đồ Việt Nam mới có thể xuất hiện một tượng đài rực rỡ giống như Bill Gate, Jack Ma hay Mark Elliot Zuckerberg cũng như những sản phẩm nổi bật thể hiện “bước nhảy vọt” mang tính thời đại như Google, Facebook… Nhưng, với một triệu doanh nghiệp khởi nghiệp thành công, Việt Nam sẽ chắc chắn có thể tự đánh dấu cho mình một ngôi sao trên đại lộ danh vọng mang tên Khởi nghiệp.
"Năm 2017 đánh dấu năm thứ hai Việt Nam tiến hành công cuộc khởi nghiệp. Suốt 1 năm vừa qua, những thành công và thuận lợi bước đầu đã được ghi nhận, những thách thức và khó khăn cũng đã được phác họa rõ ràng.
Yếu kém về kinh nghiệm và kiến thức trong kinh doanh của những con người trẻ, những lỗ hổng cần lấp đầy trong hệ thống thủ tục pháp lý của Nhà nước sẽ là những viên đá chỉ đường để Chính phủ Việt Nam cùng mỗi cá nhân chứng minh cho tinh thần “Việt Nam khởi nghiệp sáng tạo” là bước đi thành công trên tinh thần của một Chính phủ kiến tạo.
