Theo thông cáo mới đây từ Starbucks, tập đoàn sẽ bán quyền kiểm soát hoạt động kinh doanh tại Trung Quốc cho công ty đầu tư Boyu Capital trong thương vụ trị giá 4 tỷ USD.
Đây được xem là một trong những thương vụ thoái vốn có giá trị lớn nhất của một doanh nghiệp tiêu dùng toàn cầu tại Trung Quốc trong những năm gần đây.
Theo thỏa thuận, hai bên sẽ cùng vận hành chung một liên doanh, trong đó Boyu nắm giữ tối đa 60% cổ phần trong mảng bán lẻ của Starbucks tại Trung Quốc. Starbucks giữ lại 40% cổ phần và tiếp tục sở hữu, cấp phép thương hiệu cùng tài sản trí tuệ cho thực thể mới.
Thương vụ dự kiến sẽ hoàn tất trong quý 2 năm tài chính 2026, sau khi được cơ quan quản lý phê duyệt.
Thông báo được đưa ra sau quá trình rà soát kéo dài nhiều tháng của Starbucks nhằm tìm kiếm các lựa chọn chiến lược, bao gồm cả việc hợp tác đầu tư. Hãng định giá mảng kinh doanh tại Trung Quốc là hơn 13 tỷ USD, bao gồm khoản thu từ việc bán quyền kiểm soát, giá trị phần vốn giữ lại và cả các khoản phí bản quyền sẽ được trả cho Starbucks trong tương lai.
“Quan hệ hợp tác với Boyu sẽ giúp Starbucks Trung Quốc khai thác tối đa tiềm năng to lớn của thị trường này”, bà Molly Liu, Giám đốc điều hành Starbucks Trung Quốc cho biết trong thông cáo.
Động thái thoái vốn này diễn ra trong bối cảnh thị phần của Starbucks tại Trung Quốc sụt giảm mạnh những năm gần đây do cạnh tranh khốc liệt từ các chuỗi cà phê nội địa, vốn cung cấp sản phẩm giá rẻ hơn, giữa lúc nền kinh tế suy yếu khiến thói quen tiêu dùng thay đổi.
Starbucks mở cửa hàng đầu tiên tại Trung Quốc vào năm 1999 và đến năm 2015, thị trường này đã trở thành “căn cứ” lớn thứ hai của hãng chỉ sau Mỹ. Hiện Starbucks có khoảng 8.000 cửa hàng tại Trung Quốc, song tham vọng của hãng còn lớn hơn nhiều. Tổng giám đốc điều hành Brian Niccol từng chia sẻ với CNBC hồi tháng 9 rằng thị trường Trung Quốc có thể đạt tới 20.000, thậm chí 30.000 cửa hàng trong tương lai.
Tuy nhiên, trong vài năm trở lại đây, doanh số của Starbucks tại Trung Quốc đã sụt giảm mạnh, đầu tiên là do đại dịch và các biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt, sau đó là cạnh tranh gay gắt từ các đối thủ nội địa. Luckin Coffee hiện đã vượt Starbucks về số lượng cửa hàng và thu hút khách hàng bằng các đồ uống có giá thấp hơn.
Theo dữ liệu của Euromonitor International, thị phần của Starbucks tại Trung Quốc, nơi chiếm hơn 1/5 số cửa hàng toàn cầu, đã sụt mạnh từ 34% năm 2019 xuống còn 14% vào năm 2024.
Vào tuần trước, Starbucks công bố doanh số tại các cửa hàng ở Trung Quốc trong quý 4 năm tài chính 2024 tăng 2%, nhờ lượng khách tăng 9%. Tuy nhiên, việc đẩy mạnh các chương trình giảm giá để cạnh tranh khiến giá trị trung bình mỗi hóa đơn giảm, tác động tiêu cực đến lợi nhuận.
Dù ban lãnh đạo Starbucks vẫn thể hiện sự lạc quan về triển vọng dài hạn tại Trung Quốc, kết quả yếu kém tại thị trường này đang gây sức ép lên tình hình tài chính chung của tập đoàn.
Trong nhiều thập kỷ, dân số khổng lồ và tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh của Trung Quốc đã biến nơi đây thành thị trường hấp dẫn đối với các doanh nghiệp Mỹ. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, đà tăng chậm lại cùng sự trỗi dậy của các thương hiệu nội địa đã khiến nhiều công ty phải xem xét lại chiến lược của mình.
Đầu năm nay, công ty mẹ của Burger King, Restaurant Brands International, đã mua lại mảng kinh doanh đang gặp khó tại Trung Quốc từ TFI Asia Holdings với mục tiêu chuyển nhượng cho nhà điều hành khác.