Lầm tưởng giữa startup với entrepreneur
Ông Robert Trần - Tổng Giám đốc Tập đoàn Tư vấn chiến lược Robenny Khu vực Mỹ, Canada và Châu Á Thái Bình Dương cho biết: “Hầu hết các doanh nghiệp Việt Nam đang hiểu nhầm hai khái niệm này. Điều này dẫn đến những chiến lược kinh doanh không phù hợp và đó là một trong những nguyên nhân các startup Việt Nam thất bại”.
Nếu tra từ điển thì hai cụm từ “startup” và “Entrepreneur” đều có nghĩa là “người khởi nghiệp”. Startup và Entrepreneur giống nhau ở điểm cả hai đều là những cá nhân hay doanh nghiệp “tự chủ công việc”, “kinh doanh riêng”. Tuy nhiên, chúng không phải là một.
“Khác biệt lớn nhất và căn bản nhất giữa “Startup” và “Entrepreneur” là ý tưởng.
Để được xem là một startup, cá nhân hay doanh nghiệp phải kinh doanh sản phẩm với ý tưởng thuộc một trong ba nhóm sau: Nhóm có ý tưởng hoàn toàn mới (chưa từng có ở bất kì thị trường nào trên thế giới); Nhóm có ý tưởng mới với thị trường nội địa (các sản phẩm lấy format từ nước ngoài về và được điều chỉnh để phù hợp với thị trường nội địa); Nhóm có ý tưởng không mới với thị trường nhưng có yếu tố mới (các sản phẩm có sẵn tại Việt Nam và dựa trên nền tảng tính năng đã có để tạo ra các yếu tố khác biệt mới nhằm giải quyết vấn đề trong một lĩnh vực nào đó).
Phân loại trên dựa trên mối quan hệ giữa thị trường, sản phẩm và doanh nghiệp khởi nghiệp.
Nếu một cá nhân hay nhóm người tự khởi xướng, tự chủ công việc, kinh doanh cho riêng mình vì không thích làm cho doanh nghiệp thì đó là “Entrepreneur”.
Sai lầm trong các bước đi
Chuyên gia Robert Trần đưa ra 6 bước nền tảng bao gồm Xác định định hướng chiến lược; Xác định mô hình kinh doanh; Mô hình hoạt động phù hợp với định hướng và mô hình kinh doanh; Xây dựng cơ cấu tổ chức; Chuyển đổi văn hóa; Thực hiện.
Chuyên gia phân tích thêm và chỉ ra sai lầm của các startup Việt Nam thường mắc phải.
Nhiều startup Việt Nam vội vàng bắt đầu ngay khi nghĩ ra ý tưởng nhưng chưa xác định rõ ràng được mục tiêu kinh doanh. Nhiều nhất là trường hợp startup gọi vốn, nhà đầu tư nhảy vào và hai bên bất đồng về giá trị theo đuổi. Nhiều startup đứng trong thế “đi xin vốn” chứ không phải “gọi vốn” nên chiều lòng nhà đầu tư.
Đặt mục tiêu và kiên trì theo đuổi giá trị ban đầu sẽ quyết định những bước đi tiếp theo đúng đắn, mang lại thắng lợi cho startup, bằng không, chủ doanh nghiệp và nhà đầu tư khó có thể đi cùng nhau lâu dài.
“Khi bất đồng mục tiêu cần điềm tĩnh lắng nghe và thuyết phục chủ đầu tư dựa trên những giá trị sản phẩm mang lại, không tỏ ra “cứng đầu” nhưng cần “bám chặt” mục tiêu ban đầu”, Chuyên gia Robert Trần khuyên.
Theo kinh nghiệm nhiều năm tư vấn cho các tập đoàn lớn, ông Robert Trần cho biết: “Việc không theo đuổi những giá trị chung và thống nhất mục tiêu giữa chủ doanh nghiệp và chủ đầu tư là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến thất bại”. Đây cũng là câu trả lời cho câu hỏi của nhiều startup Việt Nam: “Tại sao gọi được vốn nhưng vẫn thất bại?”
Không chỉ các startup Việt Nam mà nhiều doanh nghiệp nước ngoài và tập đoàn lớn vẫn mắc phải các sai lầm trong quá trình xây dựng mô hình hoạt động và cơ cấu tổ chức. Đa số doanh nghiệp nhầm lẫn giữa lưu đồ và cơ cấu tổ chức.
Ông Robert Trần cho biết: “Trước hết, các doanh nghiệp cần xác định lưu đồ nhằm xác định các bước để đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng và xác định số nhân sự cần thiết để vận hành mỗi bộ phận. Từ đó, doanh nghiệp mới vẽ ra cơ cấu tổ chức hoàn chỉnh. Vì nhầm lẫn này nhiều doanh nghiệp trẻ Việt Nam gặp vấn đề về định biên nhân sự, tức là có khi nhân sự của công ty dư thừa hay thiếu hụt ở các bộ phận”.
Trong các bước nền tảng, thực thi là quan trọng nhất. Đây cũng là thất bại phổ biến của nhiều startup. Sau khi hoàn thành tất cả chiến lược thì lại không thể thực thi.
Theo Loan Trần/Giaoducthoidai.vn
