Trong vài năm trở lại đây, thiết bị cắm trại (camping) và trang bị glamping (cắm trại cao cấp) dần bước ra khỏi phạm vi của một thú chơi nhỏ lẻ để trở thành một phân khúc tiêu dùng đáng chú ý trong bức tranh thị trường hàng hóa phục vụ du lịch, trải nghiệm và lối sống. Tuy nhiên, phía sau tiềm năng tăng trưởng là một thực tế cạnh tranh gay gắt, nơi giá cả, chất lượng và nguồn gốc xuất xứ trở thành những yếu tố quyết định khả năng tồn tại của doanh nghiệp.
TỪ THÚ CHƠI ĐẾN THỊ TRƯỜNG TRĂM TRIỆU USD
Theo dữ liệu từ ECDB (EcommerceDB), phân khúc sản phẩm thiết bị cắm trại thuộc nhóm hàng tiêu dùng giải trí và phong cách sống đang dần hình thành quy mô đáng kể trên thị trường thương mại điện tử Việt Nam.
Cụ thể, doanh thu B2C trực tuyến của phân khúc này được dự báo đạt khoảng 205,6 triệu USD vào năm 2025, một con số cho thấy sức mua không còn mang tính thử nghiệm, dù hành vi tiêu dùng đối với thiết bị cắm trại vẫn đang trong quá trình định hình.
Không chỉ dừng lại ở quy mô hiện tại, ECDB dự báo phân khúc sản phẩm này sẽ duy trì tốc độ tăng trưởng kép hàng năm khoảng 10,4% trong giai đoạn 2025–2029, đưa giá trị thị trường thương mại điện tử lên mức 305,5 triệu USD vào năm 2029. Đây là mức tăng trưởng cao so với mặt bằng chung của nhiều ngành hàng tiêu dùng khác, cho thấy camping không còn là trào lưu ngắn hạn mà đang từng bước trở thành một mảng tiêu dùng có tính ổn định hơn trong hệ sinh thái thương mại điện tử.
Ở góc độ giao dịch thực tế, thống kê của ECDB cho thấy riêng trong tháng 6/2025 đúng mùa du lịch tại Việt Nam, doanh thu trực tuyến của nhóm sản phẩm thiết bị cắm trong thị trường nội địa tại đạt khoảng 17 triệu USD/tháng.
Xét theo cơ cấu sản phẩm, thị trường thiết bị cắm trại tại Việt Nam đang hình thành ba phân khúc khá rõ nét. Phân khúc phổ thông chiếm tỷ trọng lớn nhất, tập trung vào các sản phẩm cơ bản như lều cắm trại tiêu chuẩn, ghế gấp, bàn dã ngoại, bếp gas mini, đèn pin, đèn treo và pin sạc dự phòng. Đây là nhóm sản phẩm có mức giá từ vài trăm nghìn đến khoảng 3 triệu đồng, phục vụ người mới trải nghiệm hoặc nhu cầu sử dụng ngắn hạn. Phân khúc này có tốc độ quay vòng hàng nhanh, dễ bán nhưng biên lợi nhuận thấp và chịu áp lực cạnh tranh gay gắt từ hàng nhập khẩu giá rẻ.
Ở phân khúc trung cấp, người tiêu dùng bắt đầu quan tâm nhiều hơn đến chất lượng vật liệu, trọng lượng, khả năng chịu thời tiết và độ bền dài hạn. Các sản phẩm ở nhóm này thường có giá từ 3 - 10 triệu đồng, bao gồm lều chống nước cao cấp hơn, ghế xếp chịu lực lớn, bàn gấp hợp kim, bếp đa nhiên liệu và các phụ kiện sinh tồn chuyên dụng. Đây là phân khúc được đánh giá có tiềm năng tăng trưởng tốt nhất, do phù hợp với nhóm khách hàng trẻ có thu nhập ổn định nhưng vẫn nhạy cảm về giá.
Tuy nhiên, phân khúc này cũng là nơi cạnh tranh khốc liệt nhất, khi hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc chiếm ưu thế về mẫu mã và giá, trong khi hàng cao cấp từ châu Âu, Mỹ lại có giá vượt khả năng chi trả của số đông.
Phân khúc thiết bị cao cấp tuy chiếm tỷ trọng nhỏ về số lượng nhưng lại có giá trị đơn hàng lớn. Các sản phẩm trong nhóm này bao gồm lều glamping cỡ lớn, hệ khung cố định, nội thất ngoài trời, giường nệm, hệ thống chiếu sáng và phụ kiện trang trí. Giá trị một bộ thiết bị glamping hoàn chỉnh có thể lên tới hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng, chủ yếu phục vụ các khu lưu trú, hộ kinh doanh du lịch hoặc nhóm khách hàng cao cấp. Thực tế cho thấy, sự phát triển của phân khúc này gắn chặt với tốc độ mở rộng của các mô hình glamping ven đô và khu du lịch sinh thái, thay vì nhu cầu tiêu dùng đại trà.
Cùng với sự phân hóa về sản phẩm, xu hướng tiêu dùng cũng đang thay đổi theo hướng ngày càng thực dụng và có chọn lọc hơn. Nếu như giai đoạn đầu, người mua chủ yếu quan tâm đến giá và hình thức, thì hiện nay các tiêu chí như khả năng chống nước, độ bền khung, trọng lượng khi di chuyển, thời gian bảo hành và nguồn gốc xuất xứ đã trở thành yếu tố quyết định.
PHỤ THUỘC NHẬP KHẨU, PHÂN HÓA CHẤT LƯỢNG VÀ BÀI TOÁN GIÁ CẢ
Dưới tác động của làn sóng du lịch trải nghiệm và xu hướng sống gắn với thiên nhiên, thị trường thiết bị cắm trại tại Việt Nam đang chuyển mình nhanh chóng, không chỉ về quy mô tiêu thụ mà còn về mức độ cạnh tranh. Đằng sau bức tranh tăng trưởng là một cấu trúc thị trường phức tạp, nơi nguồn cung, nhập khẩu, sản xuất nội địa và áp lực giá đan xen, tạo ra những thách thức mang tính nền tảng cho cả doanh nghiệp lẫn người tiêu dùng.
Một trong những yếu tố then chốt định hình cục diện cạnh tranh của thị trường thiết bị cắm trại nằm ở cấu trúc nguồn cung. Dù nhu cầu trong nước tăng mạnh trong vài năm trở lại đây, thị trường Việt Nam vẫn phụ thuộc nặng nề vào hàng nhập khẩu.
Theo số liệu thương mại quốc tế, phần lớn các sản phẩm camping đang lưu hành từ lều trại, ghế gấp, bàn dã ngoại cho đến bếp nấu và phụ kiện sinh tồn hầu như có xuất xứ từ Trung Quốc, Hàn Quốc và Đài Loan. Trong đó, Trung Quốc chiếm tỷ trọng áp đảo nhờ lợi thế về giá thành thấp, năng lực sản xuất quy mô lớn và chuỗi cung ứng linh hoạt, cho phép các nhà bán lẻ nhanh chóng xoay vòng mẫu mã theo thị hiếu thị trường.
Xu hướng này được phản ánh rõ trong giai đoạn 2019–2022, khi giá trị nhập khẩu thiết bị cắm trại vào Việt Nam duy trì mức tăng trưởng hai chữ số mỗi năm. Con số này cho thấy sức mua nội địa mở rộng nhanh chóng, song đồng thời cũng phơi bày mức độ lệ thuộc rõ rệt vào nguồn cung bên ngoài. Trên thực tế, phần lớn các nhà bán lẻ trong nước hiện vẫn đóng vai trò nhập khẩu và phân phối, ít tham gia sâu vào khâu thiết kế hay sản xuất. Điều này khiến khả năng kiểm soát chất lượng, tiêu chuẩn kỹ thuật và dịch vụ hậu mãi bị giới hạn, đặc biệt trong bối cảnh thị trường ngày càng cạnh tranh.
Đáng chú ý, sự phụ thuộc vào nhập khẩu diễn ra song song với một nghịch lý lớn của ngành. Việt Nam hiện là một trong những quốc gia sản xuất và xuất khẩu lều trại ngoài trời cho các thị trường khó tính như Mỹ, Nhật Bản và châu Âu, với kim ngạch đạt hàng trăm triệu USD mỗi năm. Tuy nhiên, các doanh nghiệp trong nước chủ yếu hoạt động theo mô hình gia công hoặc sản xuất theo đơn đặt hàng xuất khẩu, ít chú trọng phát triển thương hiệu và hệ sản phẩm phục vụ người tiêu dùng nội địa.
Cấu trúc nguồn cung này kéo theo áp lực cạnh tranh gay gắt về giá. Ở phân khúc phổ thông, các sản phẩm có mức giá từ 1,5 - 3 triệu đồng chiếm tỷ trọng lớn, phù hợp với nhóm người mới bắt đầu hoặc nhu cầu sử dụng ngắn hạn. Phân khúc này gần như bị chi phối bởi hàng nhập khẩu giá rẻ, buộc các nhà bán lẻ phải tham gia vào cuộc đua giảm giá để giữ thị phần. Biên lợi nhuận vì thế ngày càng mỏng, trong khi rủi ro về chất lượng và tỷ lệ đổi trả lại gia tăng, đặc biệt trên các sàn thương mại điện tử.
Ngược lại, ở phân khúc trung và cao cấp, các sản phẩm nhập khẩu từ châu Âu, Mỹ hay Nhật Bản được đánh giá cao về độ bền, tính an toàn và thiết kế, nhưng giá bán thường từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng, thậm chí lên tới hàng trăm triệu đồng với các bộ thiết bị glamping cao cấp. Mức giá này khiến thị trường trở nên kén khách, khó mở rộng quy mô tiêu thụ đại trà, dù nhu cầu trải nghiệm cao cấp đang dần hình thành trong một bộ phận người tiêu dùng có thu nhập khá.
Áp lực giá kéo dài cũng làm lộ rõ bài toán chuẩn hóa chất lượng, một điểm yếu mang tính cấu trúc của thị trường thiết bị cắm trại tại Việt Nam. Hiện nay, thị trường gần như chưa có hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật thống nhất cho các sản phẩm camping, từ khả năng chống nước, chịu lực, độ an toàn vật liệu cho đến thời gian bảo hành.
Trong bối cảnh đó, cạnh tranh trên thị trường không chỉ diễn ra giữa các doanh nghiệp mà còn giữa các mô hình kinh doanh. Một số đơn vị chọn chiến lược giá thấp để mở rộng nhanh thị phần, chấp nhận rủi ro về lợi nhuận và uy tín thương hiệu. Ngược lại, những doanh nghiệp hướng đến phát triển bền vững buộc phải đầu tư nhiều hơn vào kiểm soát chất lượng, minh bạch nguồn gốc xuất xứ, dịch vụ hậu mãi và xây dựng thương hiệu dài hạn – những yếu tố đòi hỏi chi phí cao nhưng mang tính quyết định trong trung và dài hạn.
Anh Hải Phong, chủ một cửa hàng chuyên kinh doanh thiết bị camping và glamping tại Hà Nội, cho biết doanh số bán hàng tăng đều trong hai năm gần đây, nhưng lợi nhuận không tăng tương ứng.
“Khách hàng bây giờ rất am hiểu. Họ so sánh giá trên sàn thương mại điện tử, hỏi rất kỹ về xuất xứ, tiêu chuẩn chống nước, tải trọng khung hay chính sách bảo hành. Nếu giá cao hơn vài trăm nghìn đồng mà không giải thích được sự khác biệt về chất lượng, gần như không bán được”, anh Phong, chia sẻ.
Nhìn tổng thể, thị trường thiết bị cắm trại tại Việt Nam đang bước vào giai đoạn cạnh tranh có chiều sâu hơn. Tăng trưởng không còn chỉ đến từ nhu cầu tự phát, mà từ sự phân hóa rõ rệt về sản phẩm, chất lượng và chiến lược kinh doanh. Việc từng bước chuẩn hóa chất lượng, giảm lệ thuộc vào nhập khẩu và phát triển năng lực sản xuất thương hiệu nội địa không chỉ là bài toán của riêng doanh nghiệp, mà còn là điều kiện cần để thị trường này thoát khỏi vòng xoáy cạnh tranh ngắn hạn, hướng tới một chu kỳ tăng trưởng bền vững hơn trong tương lai.
