Thanh tra chính phủ vừa ban hành thông báo kết luận thanh tra về công tác quản lý, sử dụng đất đai và đầu tư xây dựng của tỉnh Bắc Giang, giai đoạn 2006 - 2017. Trong đó nêu rõ hàng loạt sai phạm về quản lý đất công, cho thuê đất dự án gây thất thoát ngân sách Nhà nước.
Vi phạm quản lý đất công
Theo kết luận thanh tra, sau các lần điều chỉnh giảm diện tích đất khu công nghiệp Đình Trám nhưng UBND tỉnh Bắc Giang chưa điều chỉnh giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp là vi phạm luật Đất đai 2013. Cơ quan thanh tra khẳng định trách nhiệm thuộc UBND tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường, công ty Phát triển hạ tầng KCN Bắc Giang.
Đối với việc sử dụng đất công ích, nhiều địa phương trong tỉnh để quỹ đất công ích phân tán, không quy hoạch thành khu, vùng tập trung mà để rải rác, xen kẹp trong khu dân cư không tách được phần đất công ích và đất giao ổn định lâu dài.
Tình trạng để thôn tự ý ký hợp đồng giao thầu, cho thuê sử dụng đất công ích không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng, không đúng mục đích sử dụng và thời hạn theo quy định của pháp luật từ trước đây vẫn chưa được giải quyết triệt để. Việc thực hiện công tác bàn giao hồ sơ, sổ sách khi thay đổi cán bộ qua các thời kỳ không chặt chẽ, dẫn đến hồ sơ về quản lý đất đai không đầy đủ, do đó các địa phương thiếu tài liệu, gặp khó khăn trong việc xác định diện tích đất công ích để quản lý.
Qua thanh tra còn phát hiện các huyện Hiệp Hòa, Lục Nam, Lục Ngạn và Tân Yên đã tự ý chuyển mục đích sử dụng đất lúa sang đất nông nghiệp khác hoặc tự ý chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp. Tại một số huyện và TP. Bắc Giang còn phát hiện lấn chiếm xây dựng nhà ở trái phép trên đất vi phạm hành lang an toàn, vi phạm quy hoạch xây dựng…
Thất thoát ngân sách nhà nước hàng chục tỷ đồng
Theo Thanh tra Chính phủ, từ năm 2006 - 2017, tổng số tiền nợ đọng tiền sử dụng đất và tiền thuê hạ tầng gắn với đất khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Giang là hơn 79,5 tỷ đồng. Trong đó, các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân nợ hơn 13 tỷ đồng; số còn lại thuộc các đơn vị nợ đọng tiền sử dụng đất và tiền thuê hạ tầng gắn với đất khu công nghiệp. Trong đó, các đơn vị thuê đất trong KCN Đình Trám còn nợ tổng số tiền gần 6,8 tỷ đồng. Các đơn vị trong KCN Song Khê - Nội Hoàng (khu phía Bắc) còn nợ trên 24 tỷ đồng...
Đáng chú ý, trong các năm 2002-2007, 43 doanh nghiệp được chấp thuận và cấp phép đầu tư vào khu công nghiệp Đình Trám. Tổng diện tích đất cho thuê hơn 660m2 nhưng UBND tỉnh Bắc Giang có văn bản cho phép không thu tiền, gây thất thoát ngân sách.
Công ty Phát triển hạ tầng KCN Bắc Giang cho hàng loạt đơn vị thuê đất nhưng không thực hiện các trình tự, thủ tục điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất, thay đổi mục đích, cơ cấu sử dụng đất để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.
UBND tỉnh Bắc Giang cũng thu hồi hơn 9.000m2 đất cho Công ty TNHH thương mại dịch vụ KK Bắc Giang thuê để thực hiện dự án đầu tư xây dựng chợ Hoàng Ninh, không phù hợp với quy hoạch của Bộ Xây dựng.
Đến thời điểm thanh tra, UBND tỉnh Bắc Giang vẫn chưa chỉ đạo thực hiện xong việc đưa 3 công ty (Công ty TNHH sản xuất và thương mại Quỳnh An với hơn 4.000m2, hiện tại lô đất đã xây dựng khách sạn 7 tầng để kinh doanh; Công ty TNHH Vương Mỹ với gần 2.400m2, hiện đã xây dựng khách sạn 5 tầng để kinh doanh; Công ty TNHH VinaSolar Technologi trên 1.922m2, hiện đã xây dựng khách sạn 9 tầng kinh doanh) ra khỏi đất khu công nghiệp Đình Trám theo văn bản điều chỉnh quy hoạch.
"Các công ty này đã sử dụng đất khu công nghiệp để xây dựng kinh doanh dịch vụ khách sạn, ki-ốt cho thuê, vui chơi giải trí, karaoke, xông hơi là chưa phù hợp", kết luận thanh tra nêu rõ.
Thanh tra Chính phủ còn xác định UBND tỉnh Bắc Giang chấp thuận đầu tư dự án khi chưa có ý kiến chấp thuận của Thủ tướng về việc chuyển mục đích sử dụng đất lúa tại các dự án như khu đô thị phía Tây thị trấn Vôi, huyện Lạng Giang; khu đô thị An Huy thị trấn Cao Thượng, huyện Tân Yên.
UBND tỉnh Bắc Giang còn điều chỉnh quy mô một số khu công nghiệp khi chưa có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ và các Bộ, ngành liên quan.
Qua thanh tra một số dự án khu đô thị, khu dân cư cho thấy Hội đồng thẩm định giá đất tỉnh đã lấy giá đất khảo sát tại thời điểm định giá để xác định, chưa tính đến xu hướng và mức độ biến động của giá thị trường, do đó việc xác định doanh thu phát triển của dự án chưa phù hợp.
Kiến nghị kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của tập thể, cá nhân
Với các sai phạm nêu trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Bắc Giang chỉ đạo các cấp, các ngành tiến hành kiểm tra, tổng hợp và xử lý đối với diện tích đất công ích trên địa bàn tỉnh để thực hiện việc quản lý và sử dụng theo đúng quy định của pháp luật.
Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị chỉ đạo chủ tịch tỉnh Bắc Giang tổ chức kiểm điểm, có biện pháp xử lý trách nhiệm của tập thể, cá nhân qua các thời kỳ có liên quan vi phạm. Đồng thời, chỉ đạo rà soát, xử lý và thu hồi các khoản nợ đọng tiền sử dụng đất của các tổ chức, hộ gia đình và cá nhân để nộp ngân sách Nhà nước.