Vừa qua, CTCP Tập đoàn Kỹ nghệ Gỗ Trường Thành (mã: TTF)– một “ngôi sao” trên thị trường chứng khoán đã đột ngột báo lỗ hơn 1.000 tỷ đồng trong Báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm 2016 do giá vốn quý 2 của doanh nghiệp bị đội thêm 980 tỷ đồng hàng tồn kho phát hiện thiếu khi kiểm kê.
Số liệu tài chính tại thời điểm cuối năm trước (31/12/2015) cũng điều chỉnh hồi tố 1 số khoản mục, trong đó điều chỉnh lớn nhất là các khoản phải thu ngắn hạn với mức giảm 218 tỷ đồng. Ban Giám đốc của Gỗ Trường Thành ghi chú trong báo cáo rằng, con số này được xác định trên cơ sở tham khảo Báo cáo về các thông tin tài chính vào ngày 30/06/2016 trên cơ sở các thủ tục thỏa thuận trước, được ký giữa Công ty và Công ty TNHH Ernst&Young Việt Nam ngày 27/07/2016.
Với những con số gây choáng váng như trên, nhiều nhà đầu tư đặt niềm tin vào TTF đã rất bức xúc và gửi đến chúng tôi câu hỏi: Trách nhiệm của công ty kiểm toán DKF ở đâu? Bản chất sự việc là như thế nào? Để làm rõ việc này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Trịnh Đức Vinh, Phó Vụ trưởng Vụ Chế độ kế toán và kiểm toán - Bộ Tài Chính.
Thưa ông, xin ông cho biết trách nhiệm của Công ty kiểm toán DFK trong vụ việc liên quan đến TTF?
Ông Trịnh Đức Vinh: Hiện còn quá sớm để kết luận trách nhiệm của các bên liên quan trong vụ việc này. Phải chờ báo cáo tài chính được soát xét bởi E&Y. Thứ nhất, đến thời điểm này BCTC của TTF vừa được công bố chưa phải là BCTC được Ernst&Young (E&Y)soát xét mà mới chỉ là báo cáo do doanh nghiệp tự lập trên cơ sở các thủ tục thỏa thuận trước, được ký giữa TTF và E&Y, việc hồi tố là do ban giám đốc TTF thực hiện khi phát hiện sai sót của các kỳ trước (theo chuẩn mực kế toán số 29).
Vì vậy, thông tin về việc E&Y đã yêu cầu hồi tố báo cáo tài chính của TTF là chưa chính xác.
Thứ hai, DFK chỉ kiểm toán BCTC từ năm 2015 về trước chứ không kiểm toán BCTC của TTF trong năm 2016. Vì thế, trách nhiệm của DFK (nếu có) chỉ gắn với sai sót của kỳ trước, tức là chỉ xem xét trách nhiệm đối với các thông tin bị hồi tố.
Các sai sót phát sinh trên BCTC của năm 2016 trở đi (nếu có) không thể truy cứu trách nhiệm cho DFK. Thứ ba, ngay cả khi báo cáo soát xét có hồi tố sai sót các kỳ trước thì cũng chưa thể ngay lập tức kết luận trách nhiệm của DFK. Cơ quan chức năng sẽ yêu cầu các bên liên quan giải trình căn cứ và cơ sở mà họ đưa ra trên BCTC được kiểm toán. Nếu kết luận của cơ quan chức năng là việc hồi tố BCTC 2015 của TTF là đúng thì phải xem sai sót đến từ nguyên nhân gì mới có thể xử lý trách nhiệm của DFK. Tôi chưa thể đưa ra quan điểm khi chưa có thông tin cuối cùng.
Việc kết luận trách nhiệm của các bên liên quan như thế nào tại thời điểm hiện tại là chưa phù hợp. Bộ tài chính đang theo dõi sát sao vụ việc này và sẽ có thông tin khi mọi việc rõ ràng.
Trường hợp cơ quan chức năng kết luận BCTC 2015 đã soát xét của TTF bị hồi tố do sai sót từ các kỳ trước thì trách nhiệm của DFK đến đâu, thưa ông?
Việc lập BCTC và cung cấp tài liệu cho kiểm toán là trách nhiệm của doanh nghiệp. Kiểm toán không phải là cơ quan điều tra để có thể xác minh tài liệu là thật hay giả, họ chỉ đưa ra ý kiến trên cơ sở các tài liệu được cung cấp, căn cứ vào các bằng chứng kiểm toán và thực hiện đầy đủ các thủ tục kiểm toán.
Do đó, nếu doanh nghiệp cố tình lừa dối, cung cấp tài liệu, thông tin không trung thực thì kiểm toán lại chính là nạn nhân. Tuy nhiên nếu kiểm toán viên và công ty kiểm toán cố tình thông đồng với doanh nghiệp để gian lận, vi phạm nguyên tắc đạo đức nghề nghiệp hoặc do yếu kém về chuyên môn, nghiệp vụ thì tất nhiên công ty kiểm toán và cá nhân kiểm toán viên sẽ phải chịu trách nhiệm. Vì vậy, phải xác định rõ nguyên nhân của sai sót là gì thì mới có thể xử lý công ty kiểm toán và kiểm toán viên. Xin trân trọng cảm ơn ông,