Công ty Cổ phần Năng lượng VinEnergo thuộc hệ sinh thái Vingroup (mã chứng khoán: VIC) vừa có công bố thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp. Theo công bố này, doanh nghiệp có 9 ngành nghề, nổi bật là sản xuất điện, sản xuất thiết bị điện, lắp đặt hệ thống điện, truyền tải điện, phân phối điện. Đáng chú ý, 2 hoạt động mới thuộc ngành truyền tải và phân phối điện (3512) là bán buôn điện và bán lẻ điện.
VinEnergo được thành lập từ tháng 3/2025 đang liên tục mở rộng hoạt động trong lĩnh vực điện – năng lượng. Một dự án nổi bật gần đây là Nhà máy Nhiệt điện LNG Hải Phòng, được Vingroup khởi công cuối tháng 9/2025. Dự án có diện tích gần 100ha, tổng vốn đầu tư hơn 178.000 tỷ đồng, công suất thiết kế 4.800 MW (giai đoạn 1: 1.600 MW; giai đoạn 2: 3.200 MW), trở thành nhà máy nhiệt điện lớn nhất Việt Nam theo Quy hoạch Điện VIII và thuộc nhóm các nhà máy điện khí LNG quy mô hàng đầu thế giới.
Trước đó, VinEnergo từng đề xuất việc cho phép các đơn vị bán lẻ điện tại khu dân cư, khu đô thị được trực tiếp tham gia thị trường điện cạnh tranh. Theo doanh nghiệp, tại nhiều khu dân cư và khu đô thị, nhu cầu tiêu thụ điện rất lớn, nhưng hiện việc cung ứng hoàn toàn phụ thuộc vào EVN, trong khi chưa có cơ chế cho các đơn vị bán lẻ điện tư nhân tham gia.
Do đó, VinEnergo đề xuất bổ sung điều khoản quy định: “Đơn vị bán lẻ điện tại khu dân cư, khu đô thị, khu thương mại, dịch vụ và các mô hình tương tự khác do cơ quan có thẩm quyền quy định được trực tiếp tham gia cơ chế mua bán điện trực tiếp nếu đáp ứng các điều kiện. Chủ đầu tư khu dân cư, khu đô thị, khu thương mại, dịch vụ và các mô hình tương tự sở hữu hệ thống lưới điện thì được bán lẻ trực tiếp cho người dùng điện trong phạm vi quản lý”.
Vào hồi tháng 9, Công ty Cổ phần Năng lượng Hòa Phát, đơn vị thành viên của Tập đoàn Hòa Phát (mã chứng khoán: HPG) cũng công bố thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp, chính thức bổ sung ngành nghề liên quan đến phân phối và bán lẻ điện.
Doanh nghiệp đã cập nhật chi tiết trong ngành “truyền tải và phân phối điện” (mã 3512), bao gồm quyền truyền tải, phân phối và bán điện trực tiếp cho người tiêu dùng. Đồng thời, công ty bổ sung thêm lĩnh vực “bán lẻ theo hình thức khác chưa được phân vào đâu” (mã 4799), với nội dung cụ thể là bán lẻ điện.
Động thái gia nhập thị trường bán lẻ điện của các doanh nghiệp tư nhân được thực hiện trong bối cảnh Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 70-NQ/TW về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Nghị quyết 70 đặt ra yêu cầu phải bảo đảm nguồn năng lượng chất lượng cao, giá hợp lý, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu và hội nhập quốc tế.
Điểm đột phá lớn nhất của Nghị quyết 70-NQ/TW là sự thay đổi tư duy căn bản về vai trò của doanh nghiệp tư nhân trong lĩnh vực năng lượng. Nếu trước kia ngành điện được coi là “thành lũy độc quyền nhà nước” thì nay, Bộ Chính trị đã khẳng định điện phải là một dịch vụ mang tính thị trường, có cạnh tranh, có quyền lựa chọn.
Hiện tại, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đang là nhà cung cấp điện lớn nhất Việt Nam. Từ tháng 9, ông Nguyễn Xuân Nam, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn EVN, cho biết EVN không phải là đơn vị duy nhất bán lẻ điện cho khách hàng.
Ngoài EVN, có các tổ chức mua buôn, bán lẻ, ví dụ như tại các khu đô thị, chung cư, khu công nghiệp, đơn vị quản lý lập ra một đơn vị mua buôn của EVN theo giá ưu đãi của Nhà nước rồi bán lại cho khách hàng trong khu vực đó, họ đưa ra định giá của đơn vị. Phần này, EVN không kiểm soát được.
