Thị trường bất động sản sôi động, kéo theo làn sóng quảng cáo rầm rộ và… không ít chiêu trò. Người tiêu dùng cần tỉnh táo trước khi “xuống tiền”, bởi không phải lời quảng cáo nào cũng đáng tin.
MẬT NGỌT CHẾT RUỒI
Cùng với sự bùng nổ về nguồn cung và nhu cầu của thị trường bất động sản, các hoạt động quảng cáo bất động sản cũng gia tăng nhanh chóng trên mọi nền tảng truyền thông như mạng xã hội, livestream, video review, Google Ads hay Facebook Ads. Tuy nhiên, đằng sau lớp vỏ hấp dẫn của những lời quảng cáo “có cánh” là một thực tế đáng lo ngại: người tiêu dùng ngày càng dễ sập bẫy bởi những thông tin không chính xác hoặc bị thổi phồng quá mức.
Theo Uỷ ban Cạnh tranh Quốc Gia, Bộ Công thương, một trong những nguyên nhân khiến người mua dễ bị cuốn vào “ma trận” quảng cáo là do phương thức truyền thông ngày càng tinh vi và đánh mạnh vào tâm lý tiêu dùng. Những câu từ đầy cảm xúc như “sở hữu ngay, hưởng thụ liền” hay “đầu tư sinh lời siêu tốc” xuất hiện dày đặc trong các nội dung quảng bá, khiến người mua dễ dàng bị hấp dẫn bởi viễn cảnh tương lai lý tưởng.
Có thể kể đến một số mẫu quảng cáo phổ biến như: “sống chuẩn resort ngay giữa lòng thành phố, chỉ từ 999 triệu đồng, thanh toán linh hoạt!”, “đặt cọc hôm nay, nhận ngay suất lợi nhuận 20% sau 6 tháng”, hay “đầu tư ngay, chỉ cần 0 đồng vốn tự có, ngân hàng hỗ trợ vay đến 90% giá trị căn hộ”. Những lời giới thiệu hoa mỹ như vậy đã tạo ra kỳ vọng lớn trong lòng người tiêu dùng về một cuộc sống tiện nghi, hiện đại, hoặc cơ hội đầu tư sinh lời nhanh chóng.
Thực tế cho thấy không ít trường hợp người mua đã vỡ mộng khi phát hiện khoảng cách lớn giữa những gì được quảng cáo và thực tế triển khai. Nhiều dự án không có những tiện ích như đã cam kết; thậm chí, người mua còn mất trắng hàng trăm triệu đồng tiền đặt cọc do không thể đòi lại khi rút lui khỏi giao dịch.
Theo Uỷ ban Cạnh tranh quốc gia, Bộ Công thương một trong những hình thức quảng cáo sai lệch phổ biến hiện nay là việc chủ đầu tư phóng đại hoặc đưa thông tin không có thật về các tiện ích đi kèm dự án. Thế nhưng khi đi vào chi tiết hợp đồng, những hạng mục này không được ghi rõ, hoặc chỉ tồn tại dưới dạng “dự kiến”, “minh họa” hoặc “có thể thay đổi tùy theo thực tế thi công”.
Đáng nói hơn, hình ảnh quảng cáo thường được đầu tư bài bản và chuyên nghiệp, từ tờ gấp quảng cáo, video giới thiệu, đến các nền tảng số như website, YouTube hay TikTok, với các cam kết hấp dẫn “12 hồ bơi”, “resort 5 sao trong lòng phố”, “công viên xanh đẳng cấp quốc tế”.
Tuy nhiên, khi dự án hoàn thiện, khách hàng mới phát hiện ra rằng các tiện ích ấy không tồn tại, hoặc nếu có, cũng không giống như đã được mô tả. Việc sử dụng các cụm từ như “minh họa”, “dự kiến có” mà không có giải thích rõ ràng càng khiến người mua hiểu nhầm, từ đó đưa ra quyết định mua hàng dựa trên kỳ vọng không thực tế.
Không chỉ chủ đầu tư, các đại lý phân phối và nhân viên môi giới cũng góp phần vào việc phát tán thông tin sai lệch. Với mục tiêu chốt giao dịch để nhận hoa hồng, nhiều môi giới đã không ngần ngại “vẽ thêm” tiện ích hoặc đưa ra các thông tin không được xác thực.
Cùng một dự án nhưng người mua có thể nhận được hàng chục lời chào mời khác nhau, mỗi nơi lại vẽ ra một viễn cảnh khác, khiến khách hàng khó phân biệt đâu là thông tin chính thống, đâu là “mồi câu” từ bên trung gian.
Việc thiếu cơ chế kiểm soát chặt chẽ trong hoạt động quảng cáo bất động sản đã tạo điều kiện cho những hành vi này phát triển, ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin của người tiêu dùng và sự minh bạch của thị trường.
NGƯỜI TIÊU DÙNG CẦN XỬ LÝ RA SAO?
Uỷ ban Cạnh tranh quốc gia cho rằng, hành vi quảng cáo sai lệch, không minh bạch về các tiện ích và đặc điểm của dự án không chỉ làm mất niềm tin của người tiêu dùng mà còn có thể dẫn đến các hậu quả pháp lý không nhỏ cho các chủ đầu tư.
Các khiếu nại từ người tiêu dùng về việc không nhận được những tiện ích đã được quảng cáo có thể ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp, làm giảm khả năng bán hàng trong tương lai và thậm chí có thể dẫn đến việc bị xử phạt theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, người tiêu dùng có thể gặp phải những khó khăn trong việc yêu cầu giải quyết tranh chấp nếu không có sự minh bạch và rõ ràng trong các điều khoản hợp đồng. Việc thiếu thông tin chính xác có thể khiến người tiêu dùng không thể yêu cầu chủ đầu tư thực hiện các cam kết đã đưa ra trong các chiến dịch quảng cáo.
Trước thực trạng phản ánh của người dân về các quảng cáo mang tính chất sai lệch và thiếu minh bạch trong thị trường bất động sản, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia - Bộ Công Thương khuyến cáo người tiêu dùng nên thực hiện một số biện trước khi tham gia các giao dịch bất động sản.
Thứ nhất, không tin tuyệt đối vào hình ảnh phối cảnh hoặc lời hứa miệng. Các hình ảnh 3D, phối cảnh dự án và video quảng cáo chỉ có tính chất minh họa, không phải căn cứ pháp lý. Người mua không nên đặt cọc chỉ vì bị thuyết phục bởi hình ảnh hoặc lời giới thiệu miệng của nhân viên môi giới. Cần hiểu rằng: quyền lợi thực tế của người tiêu dùng chỉ được đảm bảo bằng hợp đồng hợp pháp và hồ sơ pháp lý được cơ quan nhà nước phê duyệt.
Thứ hai, lựa chọn kênh giao dịch uy tín. Người dân nên giao dịch trực tiếp với chủ đầu tư hoặc các đại lý được ủy quyền chính thức, có hợp đồng phân phối rõ ràng và đầy đủ thông tin pháp lý. Hạn chế tối đa việc giao dịch thông qua cá nhân môi giới không có giấy ủy quyền hợp pháp, nhằm tránh rủi ro trong trường hợp xảy ra tranh chấp.
Khi nghi ngờ về tính xác thực của đơn vị phân phối, người tiêu dùng nên kiểm tra danh sách đại lý chính thức trên website của chủ đầu tư hoặc liên hệ trực tiếp qua số điện thoại hỗ trợ của doanh nghiệp.
Thứ ba, yêu cầu chủ đầu tư minh bạch thông tin. Bên cạnh việc lựa chọn kênh giao dịch uy tín, người tiêu dùng nên đề nghị cung cấp thông tin chi tiết và rõ ràng về các tiện ích, dịch vụ của dự án, đồng thời đảm bảo những thông tin này được ghi đầy đủ trong hợp đồng mua bán.
Các cam kết về tiện ích cần phải được xác nhận trong hợp đồng để tránh trường hợp thông tin quảng cáo không khớp với thực tế. Nếu người tiêu dùng phát hiện có các nội dung không khớp giữa thông tin quảng cáo và các điều khoản trong hợp đồng, người tiêu dùng nên yêu cầu chủ đầu tư cung cấp thông tin minh bạch và giải thích về các điểm không được phản ánh đầy đủ trong hợp đồng để đánh giá thêm về mức độ tin cậy của chủ đầu tư và dự án trước khi tiến hành ký kết hợp đồng.
Thứ tư, yêu cầu cung cấp và đọc kỹ hợp đồng mua bán trước khi đặt cọc/ ký kết hợp đồng mua bán. Trước khi đặt cọc/ ký kết hợp đồng, người tiêu dùng cần yêu cầu cung cấp dự thảo hợp đồng mua bán để xem xét kỹ lưỡng từng điều khoản, đặc biệt là các điều khoản về tiện ích, dịch vụ, và các cam kết của chủ đầu tư. Nếu có bất kỳ điều khoản nào không rõ ràng hoặc mơ hồ, người tiêu dùng nên yêu cầu chủ đầu tư giải thích và làm rõ.