Chiều 6/11, Quốc hội tiếp tục tiến hành phiên chất vấn đối với nhóm lĩnh vực kinh tế. Tại phiên họp, đại biểu Quốc hội đã đề nghị Bộ trưởng Bộ Công Thương cho biết kế hoạch ban hành các cơ chế, chính sách để có hành lang pháp lý phát triển điện mặt trời mái nhà.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, Quy hoạch Điện VIII được Chính phủ phê duyệt với tổng công suất nguồn điện là 150.489 MW, tăng 21.000 MW so với tổng công suất nguồn điện trong quy hoạch điện VII điều chỉnh (130.000 MW).
Trong đó, năng lượng tái tạo nói chung được tập trung phát triển, đặc biệt là điện mặt trời đạt 12.836 MW, chiếm 8,5% cơ cấu tổng nguồn, điện gió trên bờ và gần bờ là 21.880 MW chiếm 14,5% tổng nguồn, điện gió ngoài khơi là 6.000 MW chiếm 4% tổng nguồn, điện sinh khối và điện rác là 2.270 MW chiếm 1,5% tổng nguồn.
Như vậy, tổng công suất lắp các nguồn điện từ năng lượng tái tạo không kể thủy điện đã chiếm 28,5% cơ cấu so với tổng nguồn. Đây là cơ cấu lớn, cao hơn nhiều nước phát triển có trình độ công nghệ cao, sở hữu hệ thống lưới điện thông minh và các thiết bị lưu trữ điện năng ở mức cao (khoảng 20%).
“Đây là một mục tiêu phấn đấu rất cao và đương nhiên ngoài nỗ lực của Việt Nam thì rất cần sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, nhất là cam kết Jetp”, Bộ trưởng cho biết.
Cũng theo Bộ trưởng Diên, trong điều kiện hạ tầng công nghệ hiện tại, dứt khoát để thực hiện được các phương án vừa nêu thì phải tập trung nghiên cứu để đầu tư phát triển hệ thống lưới điện thông minh và các thiết bị lưu trữ điện năng. Đồng thời, thúc đẩy thị trường điện trên 3 cấp độ là phát điện cạnh tranh, bán buôn điện cạnh tranh và bán lẻ điện cạnh tranh.
Về giá điện, biểu giá bán lẻ cần nghiên cứu để có tính linh hoạt hơn. Theo đó, điện nền là thủy điện và các loại nhiệt điện sẽ phải có công suất đặt cao để có thể bù đắp được cho những nguồn năng lượng tái tạo khi thực hiện cơ chế tự sản, tự tiêu hoặc để huy động được nguồn năng lượng tái tạo với cơ cấu như vừa nêu.
Ngoài ra, để khai thác tiềm năng lực lượng tái tạo, nhất là điện gió, điện mặt trời, ông cho rằng cần đẩy mạnh, khuyến khích các hoạt động đầu tư điện mặt trời tự sản, tự tiêu, không nối lưới.
Bên cạnh đó, xây dựng và ban hành cơ chế mua bán điện trực tiếp để đẩy mạnh phát triển các loại thiết bị lưu trữ điện, thúc đẩy phát triển các loại thị trường điện, kể cả thị trường phát điện cạnh tranh, bán buôn điện cạnh tranh và bán lẻ điện cạnh tranh.
Về việc ban hành nghị định, người đứng đầu ngành Công thương chia sẻ, Bộ đã và đang trình Chính phủ ban hành nghị định để phát triển mặt trời áp mái. Nếu Chính phủ có chủ trương cho phép xây dựng nghị định theo khuyến nghị của Bộ Tư pháp, Bộ Công Thương sẽ xây dựng theo quy trình.
Đồng thời, Bộ cũng đang trình Chính phủ cho ban hành cơ chế mua bán điện trực tiếp trên cơ sở nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.