Viện kiểm sát đề nghị án tử hình đối với bị cáo Nguyễn Xuân Sơn (trái) và án chung thân với bị cáo Hà Văn Thắm (phải)
Nửa tháng qua, phiên toà đã thu hút sự quan tâm của dư luận bởi quy mô sai phạm, gây thiệt hại lớn, kéo dài suốt nhiều năm trong lĩnh vực tài chính ngân hàng. Các bị cáo chính của đại án gồm: Hà Văn Thắm - nguyên Chủ tịch HĐQT Oceanbank, Nguyễn Xuân Sơn, cựu chủ tịch Tập đoàn PVN… cùng hàng chục lãnh đạo các chi nhánh ngân hàng, công ty liên quan.
Mở đầu phần tranh luận, Đại diện Viện kiểm sát Nhân dân TP Hà Nội kết luận vụ án và sẽ đề nghị mức án nghiêm khắc với từng bị cáo.
Cụ thể, đại diện Viện kiểm sát đề nghị mức án tử hình đối với bị cáo Nguyễn Xuân Sơn.
Bởi ông Sơn đã lợi dụng chức vụ của mình và lợi thế của PVN là cổ đông chiến lược, yêu sách áp đặt chi lãi ngoài. Hành vi đó gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho tài sản của Nhà nước, gây hình ảnh xấu của PVN – 1 tập đoàn hàng đầu Việt Nam, gây phẫn nộ trong quần chúng nhân dân.
Trong quá trình điều tra, ông Sơn không thừa nhận chiếm đoạt 69 tỷ do ông Thắm thông qua BSC chuyển cho mình. Song tại toà, Sơn khai có nhận số tiền này để chăm sóc khách hàng. Viện kiểm sát cho rằng hành vi của ông Sơn đủ yếu tố cấu thành tội Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản với vai trò chủ mưu, chỉ đạo nên phải xử lý nghiêm khắc và phải chịu trách nhiệm toàn bộ số tiền 69 tỷ đồng chiếm đoạt.
Tình tiết giảm nhẹ có nhiều thành tích đóng góp cho ngành Dầu khí, chưa có tiền án, tiền sự nhưng chừng đó là chưa đủ, đề nghị mức án nghiêm khắc với bị cáo Sơn.
Bị cáo Hà Văn Thắm bị đề nghị mức an chung thân cho loạt sai phạm nghiêm trọng trong hoạt động điều hành OceanBank.
Với tội Cố ý làm trái quy định nhà nước về quản lý kinh tế, Viện kiểm sát nhận định, với vai trò là Chủ tịch HĐQT OceanBank, ông Thắm đã đồng ý chủ trương chi chăm sóc khách hàng do ông Sơn đề xuất, giao quyền thực hiện việc này. Tại toà, hai bị cáo đều cho rằng việc này chỉ vi phạm hành chính Thông tư 02 của Ngân hàng Nhà nước nhưng tình thế thanh khoản khó khăn nên phải thực hiện để cứu ngân hàng.
Viện kiểm sát cho rằng, số tiền 1.500 tỷ đồng đã chi lãi trái quy định, không có hạch toán, chứng từ hợp lệ và hậu quả là không có khả năng thu hồi, tạo điều kiện cho Sơn phạm tội tham ô.
Bị cáo Nguyễn Minh Thu đã nhận thức rõ thu phí BSC và chi lãi ngoài là trái pháp luật nhưng vẫn nhận và thực hiện theo chỉ đạo. Trong quá trình điều tra bị cáo thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, có thể xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.
Bị cáo Nguyên Văn Hoàn - Phó TGĐ phụ trách tín dụng, Hoàn đã giúp sức tích cực việc thu phí qua công ty BSC theo sự chỉ đạo của Thắm, trực tiếp ký cho trung dung vay 500 tỷ đồng, gây thiệt hại đặc biệt lớn cho ngân hàng đại dương, do đó cần phải xử lý nghiêm khắc. Trong quá trình điều tra, bị cáo thành khẩn khai báo, thực hiện theo sự chỉ đạo của thắm không tư lợi nên cần xem xét giảm nhẹ.
Đối với Phạm Hoàng Giang là người am hiểu luật, biết rõ việc thu phí qua BSC là trái pháp luật và việc giữ chức Tổng giám đốc BSC chỉ là danh nghĩa để hợp thức hoá nguồn thu trên nhưng theo sự chỉ đạo của Thắm đã tích cực thực hiện thu phí của khách hàng, cùng Thắm giúp sức cho Sơn chiếm đoạt khoản tiền lớn. Quá trình điều tra bị cáo không thành khẩn nên cần xử lý nghiêm khắc.
Tuy nhiên, tình tiết giảm nhẹ cho bị cáo là không được hưởng lợi, chưa có tiền án tiền sự nên xem xét giảm nhẹ.
Bị cáo Hoàng Thị Hồng Tứ mặc dù không có nghiệp vụ Tài chính ngân hàng nhưng theo sự chỉ đạo của Hà Văn Thắm vẫn đứng tên chủ tịch BSC, đồng thời ký nhiều hợp đồng dịch vụ thu phí để Thắm có tiền chi cho Sơn. Quá trình điều tra bị cáo thành khẩn khai báo không biết mục đích của việc thu phí, không được hưởng lợi, hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn nên xem xét giảm nhẹ.
Bị cáo Nguyễn Xuân Thắng biết rõ khoản tiền nhận và chuyển cho Sơn là chi ngoài và trái pháp luật. Quá trình điều tra Thắng thành khẩn khai báo, tích cực giúp cơ quan điều tra, không được hưởng lợi nên xem xét giảm nhẹ.
Bị cáo Hứa Thị Phấn, Phạm Công Danh và Trần Văn Bình, các bị cáo đã sử dụng tài sản đảm bảo không đủ tính pháp lý để vay tiền 500 tỷ, hành vi đồng phạm với Thắm về vi phạm hoạt động cho vay, Phấn là người hưởng lợi toàn bộ số tiền vay, không khai bộ thành khẩn, Danh đóng vai trò đồng phạm tích cực, khai thành khẩn, Bình có hành vi giúp sức nhưng là người hạn chế hiểu biết pháp luật.
30 giám đốc các chi nhánh và bị cáo Nguyễn Trà My, biết trái pháp luật nhưng vẫn làm gây thiệt hại lớn nhưng thành khẩn khai báo đều là người làm công ăn lương, không vụ lợi, một số người đã nộp tiền khắc phục hậu quả.
Theo cáo trạng, từ năm 2010 đến cuối năm 2014, tổng số tiền OceanBank chi ngoài hợp đồng cho các khách hàng gửi tiền là hơn 1.500 tỷ đồng. Trong đó, số tiền hơn 246 tỷ đồng chi cho Nguyễn Xuân Sơn (khi đó là phó tổng giám đốc PVN) và bị ông này chiếm đoạt.
Trong 4 năm có hơn 50.000 cá nhân và gần 400 tổ chức gửi tiền tại OceanBank và nhận các khoản chi ngoài hợp đồng. Cáo trạng của Viện kiểm sát quy kết, hành vi của các bị cáo làm "lũng đoạn, mất an ninh thị trường tiền tệ".
Vì vậy, Viện kiểm sát đã đề nghị mức án cho các bị cáo như sau:
Với bị cáo Nguyễn Xuân Sơn: 16-18 năm tù tội Cố ý làm trái quy định nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; chung thân tội Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tàn sản; tử hình tội Tham ô tài sản. Tổng mức hình phạt bị đề nghị là tử hình.
Bị cáo Hà Văn Thắm: 19-20 năm tù tội Cố Ý làm trái, 18-20 năm tù về vi phạm cho vay, 20 năm tù tội Lạm dụng chức vụ; Chung thân tội tham ô. Hình phạt chung: Chung thân
Bị cáo Nguyễn Minh Thu: 14-15 năm tù tội Cố ý làm trái, 10-12 năm tội lạm dụng chức vụ. Hình phạt chung: 24-27 năm tù.
Nguyễn Văn Hoàn: 10-12 năm tội vi phạm quy định cho vay, 10-12 năm tù tội Lạm dụng chức vụ quyền hạn. Hình phạt chung: 20-24 năm tù.
Phạm Hoàng Giang: 8-9 năm năm tù Lạm dụng chức vụ.
Lê Thị Thu Thủy: 11-12 năm tội Cố ý làm trái quy định Nhà nước...
Các bị cáo khác: Vũ Thị Thùy Dương: 9-10 năm tù, Đỗ Đại Khôi Trang: 7-8 năm tù, Nguyễn Thị Nga: 7-8 năm tù, Nguyễn Hoài Nam: 6-7 năm tù, Nguyễn Thị Thu Ba: 5-6 năm tù cùng tội Cố ý làm trái...
Phạm Công Danh: 16-17 năm tù. Trước đó ông Danh bị TAND TP HCM tuyên phạt 30 năm tù. Hình phạt chung cho 2 bản án là 30 năm tù.
Hứa Thị Phấn: 17-18 năm tù.
Trần Văn Bình: 4 năm tù tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước... Hình phạt chung cho 2 bản án là 9-10 năm tù.
Hoàng Thị Hồng Tứ: 30-36 tháng tù tội Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt quyền hạn...
Nguyễn Xuân Thắng : 3-4 năm tù tội Lạm dụng chức vụ...