Chênh lệch diện tích đấu giá
Theo đó, kết luận thanh tra đã chỉ rõ hàng loạt sai phạm trong các phiên đấu giá tài sản quyền sử dụng đất tại dự án Khu dân cư Mỹ Phước 4 và dự án Khu dân cư Cầu Đò do Công ty TNHH SX-TM Thiên Phú (Công ty Thiên Phú) là chủ đầu tư, còn Công ty CP Đầu tư và Phát triển Thuận Lợi (Công ty Thuận Lợi) là đơn vị trúng đấu giá.
Cụ thể, diện tích quyền sử dụng đất giữa chứng thư thẩm định giá và kết quả bán đấu giá không thống nhất. Theo chứng thư thẩm định của Công ty CP Thẩm định giá và Tư vấn quốc tế thì tổng diện tích quyền sử dụng đất thuộc dự án Khu dân cư Mỹ Phước 4 là 358.740m2.
Thế nhưng, diện tích quyền sử dụng đất theo hợp đồng đấu giá chỉ có 355.918m2, chênh lệch tới 2.821m2. Sau này, Công ty CP Dịch vụ Đấu giá Nam Sài Gòn (Công ty Nam Sài Gòn) và Aribank Chợ Lớn đã không thực hiện điều chỉnh lại hợp đồng dịch vụ đấu giá.
Theo giải trình của Công ty Nam Sài Gòn, lý do chênh lệnh diện tích trên là do văn phòng công chứng và ngân hàng yêu cầu ghi đúng với diện tích trong các hợp đồng thế chấp và 51 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Tuy nhiên, Thanh tra Bộ Tư pháp khẳng định, hồ sơ đấy giá không có tài liệu nào chứng minh, giải thích cho sự chênh lệch diện tích làm căn cứ xác định giá khởi điểm với kết quả bán đấu giá thực tế ghi nhận tại biên bản đấu giá.
Bên cạnh đó, việc Công ty Nam Sài Gòn không niêm yết thông báo bán đấu giá tài sản toàn bộ quyền sử dụng đất của dự án Khu dân cư Cầu Đò và Khu A thuộc dự án Khu dân cư Mỹ Phước 4 tại UBND phường Mỹ Phước là không đúng quy định của pháp luật và việc Công ty Nam Sài Gòn để thất lạc tài liệu thể hiện việc niêm yết thông báo bán đấu giá là chưa thực hiện nghiêm túc quy định tại Thông tư 23/2010/TT-BTP ngày 06/12/2010 của Bộ Tư pháp.
Ngoài ra, về việc Công ty Thuận Lợi đăng ký tham gia đấu giá và có văn bản được chậm nộp tiền mặt. Công ty Nam Sài Gòn có giải trình là ngân hàng đã đồng ý, yêu cầu công ty đấu giá cho Công ty Thuận Lợi (công ty mua trúng đấu giá) chậm nộp tiền đặt trước nhưng Thanh tra Bộ Tư pháp khẳng định không có tài liệu, văn bản nào chứng minh cho việc đồng ý nói trên của ngân hàng.
Có dấu hiệu nâng khống chi phí đấu giá và không thu tiền sử dụng đất
Cũng theo kết luận của Thanh tra Bộ Tư pháp, Agribank Chợ Lớn xác định chưa đúng về tài sản đấu giá khi ký hợp đồng dịch vụ đấu giá với Công ty Nam Sài Gòn cũng như chưa đảm bảo các cơ sở pháp lý vững chắc trong quá trình xử lý tài sản thế chấp để thu hồi nợ đối với các quyền sử dụng đất mà nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất.
Agribank Chợ Lớn chưa quyết liệt trong việc đôn đốc Công ty Nam Sài Gòn yêu cầu người mua trúng đấu giá thực hiện thanh toán tiền mua trúng đấu giá theo quy định của hợp đồng mua bán tài sản và thỏa thuận của các bên.
Chi phí đấu giá không thống nhất, có dấu hiệu nâng khống chi phí. Cụ thể, theo các Biên bản thanh lý Hợp đồng dịch vụ đấu giá ngày 27/4/2016 và ngày 22/5/2017 cho thấy, chi phí đấu giá tài sản là Khu B1 và B2 thuộc dự án Khu dân cư Mỹ Phước 4 là 209.825.000 đồng; chi phí đấu giá dự án Khu dân cư Cầu Đò và Khu A thuộc dự án Khu dân cư Mỹ Phước 4 là 315.630.304 đồng.
Tuy nhiên, theo báo cáo của Agribank Chợ Lớn thì chi phí đấu giá mà Agribank Chợ Lớn trừ trong số tiền thu từ việc đấu giá tài sản lại là chi phí đấu giá tài sản Khu B1 và B2 thuộc dự án Khu dân cư Mỹ Phước 4 với số tiền 227.425.000 đồng, tăng 17,6 triệu đồng so với Biên bản thanh lý hợp đồng; chi phí đấu giá dự án Khu dân cư Cầu Đò và Khu A thuộc dự án Khu dân cư Mỹ Phước 4 là 555.626.304 đồng, tăng 209.825.000 đồng so với Biên bản thanh lý hợp đồng.
Ngoài ra, đối với việc công chứng các hợp đồng mua bán tài sản của Văn phòng công chứng Mỹ Phước còn có nhiều thiếu sót, vi phạm trong việc đấu giá tài sản, công chứng hợp đồng mua bán tài sản.
Theo đó, Công ty Nam Sài Gòn tổ chức bán đấu giá quyền sử dụng đất Nhà nước giao đất không thu tiền là trái với quy định nhưng công chứng viên không phát hiện ra mà vẫn tiến hành công chứng. Công chứng viên đã thiếu trách nhiệm trong việc kiểm tra dự thảo hợp đồng, vi phạm Khoản 6 Điều 40 Luật Công chứng năm 2015.
Từ những vi phạm trên, Thanh tra Bộ Tư pháp kiến nghị cơ quan thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nước, tăng cường thanh tra đối với các chi nhánh của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn trong việc xử lý, thu hồi nợ, tránh khiếu nại tố cáo phát sinh có liên quan đến công tác đấu giá tài sản đảm bảo của ngân hàng.
Kiến nghị Sở Tư pháp tỉnh Bình Dương kiểm điểm trách nhiệm đối với Văn phòng công chứng Mỹ Phước để đảm bảo việc công chứng được thực hiện đúng theo quy định của pháp luật.
Đối với Agirbank Chợ Lớn, kiểm điểm nghiêm túc trách nhiệm cá nhân để xảy ra tồn tại, thiếu sót như đã nêu trong kết luận thanh tra. Kiểm tra và có hình thức xử lý phù hợp (nếu có vi phạm) theo quy định pháp luật và quy định của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đối với ông Nguyễn Việt Hưng (Trưởng phòng pháp chế, Phó trưởng phòng Hành chính nhân sự Agribank Chợ Lớn, vừa là cổ đông sáng lập Công ty Nam Sài Gòn – tỷ lệ cổ phần 76%).
Kết luận cũng kiến nghị Công ty Nam Sài Gòn tổ chức rút kinh nghiệm đối với những thiếu sót mà kết luận thanh tra đã nêu trong việc tổ chức bán đấu giá. Báo cáo kết quả thực hiện về Thanh tra Bộ Tư pháp trước ngày 8/5/2020.
