Trước khi Jeff Bezos lên nắm giữ vị trí của người giàu nhất hành tinh, thì vị trí này thuộc về ông trùm dầu mỏ của Mỹ John D. Rockefeller. Tính đến nay, John D. Rockefeller được xem là người Mỹ giàu nhất trong lịch sử. Vị Chủ tịch kiêm nhà sáng lập Standard Oil Company John D. Rockefeller trở thành tỷ phú đầu tiên của nước Mỹ vào năm 1916. Thời điểm đó, tài sản của Rockefeller xấp xỉ 2% giá trị nền kinh tế Hoa Kỳ.
Trong cuốn sách của mình mang tên Titan: The Life of John D. Rockefeller Sr. (Chân dung Người khổng lồ: Cuộc đời của John D. Rockefeller Sr.), Ron Chernow đã liệt kê 10 bí quyết quản trị thành công của Rockefeller – những chiếc chìa khóa đã giúp cho vị tỷ phú đầu tiên của nước Mỹ cách mạng hóa nền công nghiệp dầu mỏ cũng như đưa ông đến với sự giàu có và danh tiếng lưu truyền đến tận ngày nay.
- Trung thực và đáng tin cậy
Rockefeller nổi tiếng là một người trân trọng sự thật. Ông không bao giờ giả mạo số liệu hay sử dụng những từ ngữ mơ hồ để đổi trắng thay đen. Đặc biệt, vị doanh nhân luôn đảm bảo trả nợ đúng hạn, Chernow viết. Và, chính điều này đã giúp cho Rockerfeller giành được sự tín nhiệm rất cao từ giới ngân hàng - những người đã từng nhiều lần giúp giải cứu công việc kinh doanh của ông vua dầu mỏ.
Có một lần, nhà máy lọc dầu của Rockerfeller bị hỏa hoạn, dẫn đến việc nhiều giám đốc ngân hàng không đồng ý gia hạn tín dụng với ông. May mắn thay, sự uy tín của Rockerfeller đã trở thành cứu cánh kịp thời. Một vị giám đốc tên Stillman Witt đã "không ngần ngại" ra lệnh ngân hàng ứng tiền trước cho Rockefeller và thậm chí còn đề nghị gửi thêm tiền nếu cần thiết.
- Biết dành thời gian nghỉ ngơi
Dù thành công đến như vậy, song nếu có ai đó cho rằng Rockefeller là một người suốt ngày chỉ biết có công việc, chắc chắn ông sẽ bác bỏ ngay. Trong quyển hồi ký của mình, ông từng viết: "Tôi cảm thấy không có gì đáng khinh thường và thảm hại hơn một người mở mắt ra là lao đầu vào kiếm tiền chỉ để có tiền mà thôi".
Trái với tác phong bận rộn của nhiều tỷ phú ngày nay, Rockerfeller làm việc có phần nhàn nhã hơn nhiều. Ngày nào ông cũng dành thời gian chợp mắt sau bữa ăn trưa và ăn tối. Vào giữa những năm 30 tuổi, vị tỷ phú còn lắp đặt hẳn một đường dây điện báo từ nhà đến công ty để có thể dành từ 3 đến 4 buổi chiều trong tuần ở nhà làm vườn hay tản bộ.
Rockefeller từng chia sẻ với nhà văn William Inglis như sau: "Thật đáng ngạc nhiên về những gì mà chúng ta có thể làm được khi bản thân lánh xa khỏi sự xô bồ, giữ nhịp làm việc ổn định cũng như tránh ôm đồm quá nhiều thứ. Nhờ biết dành thời gian nghỉ ngơi, vị tỷ phú có thể tự điều chỉnh tốc độ làm việc cũng như nâng cao năng suất làm việc của chính mình, Chernow viết.
- Lên lịch làm việc chặt chẽ
Chernow cho biết, Rockefeller lên lịch làm việc mỗi ngày một cách đều đặn và có quy luật. Mỗi tiếng đồng hồ đối với vị doanh nhân đều được phân chia một cách bất di bất dịch và dự định chặt chẽ từ trước, bất kể là thời gian dành cho công việc, tín ngưỡng, gia đình hay thậm chí là tập thể dục.
Theo Chernow, chính lịch làm việc được phân chia nghiêm ngặt này đã giúp Rockefeller đối phó với những căng thẳng khi điều hành đế chế dầu mỏ của mình. Với cương vị đầu tàu tại Standard Oil Company, áp lực đè lên vai Rockefeller là cực kỳ to lớn, và ông chỉ cảm thấy thoải mái khi tuân thủ guồng làm việc đã được vạch sẵn của mình.
- Sát sao vấn đề tài chính của công ty
Biết nhìn xa là một trong những yếu tố được bao hàm trong phong cách lãnh đạo của Rockerfeller và vị tỷ phú chỉ dựa vào những con số để biết liệu liệu công ty của mình có đang đi đúng hướng hay không, Chernow viết. Ông vua dầu mỏ có một cuốn sổ chép tay tất cả số liệu tài chính của công ty cũng như ghi lại từng mỗi một chi phí, chính xác đến chữ số thập phân cuối cùng.
Bằng cách này, Rockefeller tạo ra một thước đo khách quan mà theo đó, ông có thể so sánh các hoạt động cũng như những công ty con của mình. Điều này cũng giúp Rockerfeller thoát ly khỏi những đánh giá chủ quan cũng như các báo cáo sai lệch từ cấp dưới. Khi chia sẻ về việc các con số góp phần thế nào đến thành công của mình, Rockerfeller nói: "Tôi đánh giá hoạt động của mình thông qua các con số và không gì khác ngoài các con số".
(Ảnh: Ghana Talks Business)
- Biết ủy quyền nhiệm vụ
Để có thể duy trì hoạt động của một tập đoàn lớn như Standard Oil Company một cách hiệu quả, Rockefeller chắc chắn phải biết ủy quyền trách nhiệm cho người khác. Trên thực tế, một trong những quyết sách gối đầu giường của Standard Oil là phải huấn luyện cấp dưới sao cho làm được công việc của cấp trên, Chernow viết.
Như Rockerfeller từng nói với một nhân sự mới: "Chẳng ai phải mắc công làm việc nếu như anh ta có thể tìm được bất kỳ người nào khác làm thay. Ngay khi có thể, hãy tìm một người mà cậu có thể tin tưởng, đào tạo anh ta làm việc, rồi sau đó ngồi xuống và vắt tay lên trán suy nghĩ xem làm cách nào để Standard Oil kiếm ra tiền". Với Rockefeller, hiện thực hóa quan điểm này đồng nghĩa với việc tự tách bản thân ra khỏi những bộn bề mỗi ngày để dành hết tâm huyết cho "những quyết sách trên diện rộng".
- Theo đuổi sự hoàn hảo
Rockefeller là một "fan trung thành" của chủ nghĩa hoàn hảo và là người sẽ từ chối làm bất cứ điều gì nửa vời, dù cho nó có kéo dài tới đâu. Ở vị trí đứng đầu của Standard Oil, ông đã viết hàng trăm nghìn bức thư với nhiều yêu cầu chỉnh sửa vô cùng kỹ lưỡng, Chernow viết.
Ngay cả trong việc viết tay, Rockefeller cũng hướng đến sự hoàn hảo. Một phụ tá thân cận của ông cho hay vị tỷ phú nắn nót trong từng chữ ký với sự chính xác và tập trung rất cao, cứ như thể đang thực hiện một tác phẩm nghệ thuật. Nét tính cách này của vị tỷ phú không chỉ được ông giữ cho riêng mình, mà còn truyền ra cả công ty và trở thành một phần trong văn hóa doanh nghiệp.
- Tạo sự đoàn kết
Biệt tài của Rockefeller là khả năng tạo động lực cho các nhân viên, Chernow cho biết. Một trong những cách giúp ông làm như vậy là luôn ưu tiên sự hòa hợp nội bộ và biết cách hòa giải tranh chấp giữa các giám đốc điều hành của Standard Oil.
"Rockerfeller thích lắng nghe ý kiến của mọi người trước khi thể hiện quan điểm của mình và sau đó thường đưa ra sự thỏa hiệp để duy trì sự đoàn kết", Chernow viết. Thay vì đưa ra các mệnh lệnh trực tiếp, Rockefeller thường bày tỏ các quyết định của mình dưới dạng khuyến khích hay đặt câu hỏi.
Vị tỷ phú cũng làm việc dựa trên sự đồng thuận. Ông sẽ không thực hiện bất kỳ một sáng kiến nào mà các thành viên của hội đồng quản trị phản đối, và tất cả các quyết định kinh doanh phải đáp ứng một "bài kiểm tra cao nhất về sự đồng thuận".
- Thiết lập một hệ thống hỗ trợ
Là một nhà lãnh đạo, Rockefeller không tránh khỏi những tranh chấp hay cãi vã với các giám đốc khác tại Standard Oil. Nhưng rất ít người có hành vi ghét bỏ và vùi dập công ty. Tất cả đều có chung một niềm tin gần như "huyền bí", một mối quan hệ mạnh mẽ khiến họ bảo vệ công ty tuyệt đối. Dù là các nhà điều tra chính phủ hay các nhà báo tò mò cũng không thể "thâm nhập vào làn sóng hẹp của những người cùng chí hướng" tại Standard Oil của Rockefeller.
(Ảnh: Variety)
- Những cuộc cạnh tranh tích cực
Nếu một doanh nghiệp mà không có sự cạnh tranh thì nó sẽ sớm trở thành một gã khổng lồ chậm chạp. Nhận thức được điều đó, Rockefeller đã thành lập một ủy ban bao gồm nhiều chuyên gia từ các lĩnh vực khác nhau để thiết lập một tiêu chuẩn hoạt động cho tất cả các công ty con của Standard Oil.
Theo đó, họ khuyến khích các công ty con cạnh tranh để đạt được những con số hiệu suất lý tưởng cho doanh nghiệp, để nhận được các giải thưởng có tính chất vinh danh trong khi các nhà lãnh đạo vẫn được trao đổi với nhau các thông tin chi tiết. Các kích thích về việc dẫn đầu sẽ tạo ra một cuộc cạnh tranh tích cực và những thành quả cho mỗi cá nhân.
- Tôn trọng nhân viên của bạn
Rockefeller thích chỉ ra rằng Napoleon Bonaparte sẽ không thành công nếu không có các nguyên soái, theo Chernow. Tương tự như vậy, Rockefeller tin rằng thành công của ông bắt nguồn một phần từ khả năng của mình để mạ điện cho nhân viên.
Tỷ phú dầu mỏ cho phép nhân viên tự chủ trong công việc, rất lịch sự và dễ tính với nhân viên cấp thấp, không giận dữ khi tiếp nhận chỉ trích và vẫn điềm tĩnh ngay cả trong những tình huống cấp bách. Mặc dù ông hiếm khi khen ngợi nhân viên nhưng lại thoải mái cho nhân viên sự độc lập và tự do quyết định khi ông nhận thấy họ đáng tin cậy. Vì điều này, các nhân viên của Rockefeller có xu hướng tôn kính ông và luôn cố gắng hết sức mình để làm hài lòng ông".
