Bác sĩ chuyên khoa chân Emily Splichal tại Chandler, bang Arizona (Mỹ) cho biết, bàn chân đóng vai trò là nền móng của cơ thể. Khi thiếu sức mạnh, khả năng di chuyển hoặc độ ổn định, bàn chân có thể tạo ra hiệu ứng dây chuyền ảnh hưởng đến cơ bắp và khớp ở các vùng trên cơ thể.
Chức năng kém của bàn chân không chỉ góp phần gây ra các tình trạng viêm như viêm cân gan chân hay viêm gân Achilles mà còn dẫn đến các vấn đề ở mắt cá, đau đầu gối, căng cứng hông và đau lưng dưới.
Bàn chân có cấu tạo rất tinh vi với 26 xương, 33 khớp và hơn 100 cơ, gân, dây chằng cho phép chúng thích nghi với nhiều loại bề mặt, đồng thời duy trì độ ổn định và lực đẩy khi di chuyển.
Hệ thống vòm bàn chân hoạt động như một bộ giảm xóc và lò xo tự nhiên, giúp hấp thụ lực khi tiếp đất và bật lại để tạo đà di chuyển. Các ngón chân cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giữ thăng bằng, tạo độ bám và lực đẩy cuối mỗi bước chân.
Chức năng của bàn chân ảnh hưởng trực tiếp đến toàn bộ cơ thể. Khi bàn chân hoạt động không hiệu quả, các bộ phận khác phải "gánh thay", dễ dẫn đến chấn thương do quá tải hoặc đau nhức kéo dài.
Chính vì ảnh hưởng toàn diện như vậy, việc duy trì chức năng khỏe mạnh của bàn chân là điều rất cần thiết. Bạn hoàn toàn có thể tự kiểm tra sức khỏe bàn chân tại nhà thông qua một vài bài kiểm tra đơn giản, nhằm đánh giá sức mạnh và độ linh hoạt của chúng.
Đối với ngón chân, hãy ngồi trên ghế, cố gắng tách các ngón chân mà không nhấc chúng khỏi mặt đất. Nếu ngón chân khó tách hoặc co lại, bạn có thể bị hạn chế về khả năng vận động của ngón.
Đối với vòm chân, bạn hãy đứng với hai chân rộng bằng hông. Cố gắng nâng vòm chân trong khi vẫn giữ nguyên ngón chân và gót chân tiếp xúc mặt đất. Nếu bạn không thể tạo ra độ nâng rõ ràng, điều đó cho thấy các cơ bàn chân của bạn có thể đang yếu.
Kiểm tra sức mạnh gót chân bằng cách thực hiện 20 lần nâng gót chân bằng một chân. Đặt tay lên tường hoặc ghế để giữ thăng bằng, đứng bằng hai chân rộng bằng hông. Nhấc chân trái khỏi sàn, sau đó nâng và hạ gót chân phải trong khi giữ thẳng chân. Nếu bạn bị chuột rút ở chân, mắt cá lắc lư hoặc không thể hoàn thành, rất có thể bàn chân và mắt cá đang yếu.
Tuy nhiên, nếu bị đau liên tục và không cải thiện dù đã nghỉ ngơi và tập luyện, nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám cụ thể hơn.
Song song với các kiểm tra, bác sĩ Splichal cũng đưa ra chuỗi 3 bài tập đơn giản giúp tăng sức mạnh cho bàn chân, chỉ cần vài phút mỗi ngày:
Bài tập 1: Nghiêng người về phía trước
Bài tập này giúp kích hoạt các cơ bàn chân và cải thiện sự ổn định. Đứng thẳng, giữ cơ thể căng cứng như một tấm ván, xòe rộng các ngón chân, sau đó nghiêng nhẹ người về phía trước. Khi bạn nghiêng, các ngón chân sẽ tự nhiên bám chặt xuống đất, kích hoạt cơ giữ tư thế và cơ bàn chân. Giữ tư thế vài giây rồi trở lại ban đầu. Lặp lại 5 lần mỗi bên.
Bài tập 2: “Chân ngắn”
Nhắm vào các cơ nâng vòm chân bằng cách kích hoạt ngón chân có ý thức. Đứng ở tư thế một chân trước, một chân sau, tập trung xòe và bám mặt đất bằng các ngón chân của chân trước. Kết hợp cùng hơi thở, thở ra bằng mũi mỗi khi ấn ngón chân xuống, hít vào để thư giãn. Thực hiện 5 nhịp thở mỗi bên.
Bài tập 3: Giữ thăng bằng bằng một chân
Sau khi thực hiện hai bài tập trên, hãy thử đứng bằng một chân trong 10 giây rồi đổi bên. Bài tập này giúp rèn luyện sức mạnh bàn chân đồng thời cải thiện khả năng giữ thăng bằng trong thực tế.
Bác sĩ khuyến nghị, chỉ cần thực hiện 5 lần nghiêng người, 5 nhịp thở với bài tập “chân ngắn” và giữ thăng bằng 10 giây mỗi chân. Việc duy trì thói quen này có thể góp phần đáng kể vào việc cải thiện sức khỏe bàn chân và phòng ngừa các vấn đề liên quan đến toàn cơ thể.