Chất lượng không khí trong nhà có thể tác động đáng kể đến sức khỏe con người. Việc áp dụng các biện pháp như sử dụng máy lọc không khí, hạn chế chất gây dị ứng và ô nhiễm, bổ sung cây xanh trang trí đều góp phần cải thiện môi trường sống trong nhà.
Theo khuyến cáo của Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA), mức độ ô nhiễm không khí trong nhà có thể cao gấp 100 lần so với ngoài trời, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như dị ứng, hen suyễn, tim mạch, thậm chí ung thư.
Khi xuất hiện các triệu chứng hô hấp bất thường, đó có thể là dấu hiệu cần kiểm tra lại chất lượng không khí trong không gian sống. Việc chủ động cải thiện không khí trong nhà không chỉ giúp giảm rủi ro bệnh tật mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống mỗi ngày.
Dưới đây là một số cách giúp ngôi nhà có không khí trong lành, dễ chịu.
1. Giảm thiểu chất ô nhiễm
Giảm thiểu các chất ô nhiễm trong không khí là bước quan trọng để duy trì không gian sống trong lành và an toàn cho sức khỏe. Việc nhận biết những nguồn gây ô nhiễm phổ biến và hạn chế sự xuất hiện của chúng sẽ giúp cải thiện đáng kể chất lượng không khí trong nhà.
Một trong những tác nhân nguy hiểm là radon, loại khí phóng xạ tự nhiên có thể thấm lên từ các khe nứt trong lòng đất và tích tụ trong nhà, làm tăng nguy cơ ung thư phổi. Radon có thể được phát hiện bằng bộ kiểm tra chuyên dụng tại gia. Nếu phát hiện nồng độ cao có thể khắc phục bằng cách bịt kín nền nhà để ngăn khí rò rỉ vào không gian sinh hoạt.
Khói thuốc thụ động cũng là một yếu tố đáng lo ngại. Đây là lượng khói do người hút thuốc thở ra, có khả năng làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý nghiêm trọng, trong đó có ung thư.
Thậm chí, phần khói thuốc còn bám lại trên quần áo, rèm cửa hay nội thất, được gọi là khói thuốc bám, cũng có thể gây hại cho sức khỏe. Giải pháp hiệu quả nhất là tránh hút thuốc trong nhà để bảo vệ môi trường không khí.
Một nguồn ô nhiễm khác là formaldehyde, hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) thường phát ra từ keo trong gỗ ép, đồ nội thất mới hoặc vật liệu xây dựng. Tiếp xúc lâu dài với formaldehyde có thể dẫn đến viêm phế quản và kích ứng đường hô hấp. Để giảm thiểu, nên ưu tiên sử dụng nội thất cũ hoặc làm từ gỗ tự nhiên, đồng thời đảm bảo thông gió thường xuyên để khí độc không bị tích tụ.
Bên cạnh đó, sản phẩm tẩy rửa cũng có thể góp phần làm ô nhiễm không khí trong nhà. Nhiều loại dung dịch lau chùi, nước tẩy, xịt phòng hay nước lau kính chứa hóa chất bay hơi gây hại. Việc chuyển sang sử dụng các sản phẩm tẩy rửa thân thiện với môi trường, có nguồn gốc tự nhiên sẽ giúp giữ cho không khí trong nhà luôn sạch và an toàn hơn.
2. Kiểm tra chất lượng không khí
Kiểm tra chất lượng không khí là bước quan trọng để nhận biết mức độ ô nhiễm trong nhà và xác định các biện pháp cải thiện phù hợp. Có thể tiến hành kiểm tra tại nhà bằng bộ dụng cụ chuyên dụng hoặc nhờ đến các chuyên gia.
Các bộ kit tại gia thường chỉ phát hiện một số loại chất ô nhiễm cụ thể như radon, trong khi việc thuê chuyên gia sẽ cung cấp kết quả tổng thể và chi tiết hơn. Đồng thời đưa ra những khuyến nghị phù hợp để duy trì không gian sống trong lành.
3. Kiểm soát các nguyên nhân gây dị ứng
Kiểm soát nguyên nhân gây dị ứng trong nhà là cách hiệu quả để giảm các triệu chứng hô hấp và da liễu do bụi, nấm mốc, lông thú cưng hay mạt bụi gây ra như hắt hơi, chảy mũi, ngứa họng hay phát ban.
Việc duy trì vệ sinh định kỳ bao gồm tắm rửa và chải lông thú cưng thường xuyên, giặt chăn ga bằng nước nóng hai lần mỗi tháng, sử dụng gối và nệm chống dị ứng, hút bụi và lau chùi nhà cửa đều đặn, cũng như làm sạch nấm mốc trên các bề mặt bằng xà phòng hoặc dung dịch tẩy sẽ giúp không khí trong nhà trong lành hơn và hạn chế các tác nhân gây dị ứng.
4. Sử dụng máy lọc không khí
Sử dụng máy lọc không khí là một phương pháp hiệu quả để cải thiện chất lượng không khí trong nhà. Các loại máy trang bị bộ lọc HEPA có khả năng loại bỏ hơn 99% các hạt bụi và vi sinh vật gồm cả virus cúm, giúp không gian sống trong lành hơn.
Tuy nhiên, máy lọc không thể loại bỏ hoàn toàn các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs), khói hay bào tử nấm mốc. Do đó có thể cân nhắc kết hợp thêm bộ lọc khí chuyên dụng để tăng hiệu quả lọc.
5. Cải thiện thông gió
Cải thiện thông gió là phương pháp đơn giản và hiệu quả để nâng cao chất lượng không khí trong nhà. Việc mở cửa sổ và cửa ra vào khi không khí ngoài trời trong lành, thường xuyên thay bộ lọc điều hòa, làm sạch ống thông gió và quạt hút sẽ giúp tăng lưu thông không khí, loại bỏ bụi bẩn và giảm tích tụ các chất ô nhiễm trong không gian sống.
6. Giảm độ ẩm
Giảm độ ẩm trong nhà giúp hạn chế sự phát triển của nấm mốc và giảm lượng hợp chất hữu cơ dễ bay hơi bay vào không khí. Nguyên nhân độ ẩm cao thường xuất phát từ khí hậu ẩm, rò rỉ nước hoặc các khu vực kém thông gió như phòng tắm và bếp.
Do vậy, có thể kiểm soát độ ẩm bằng cách sử dụng máy hút ẩm, bật quạt hoặc mở cửa sổ khi nấu nướng và tắm rửa, đồng thời khắc phục các vị trí nước đọng trong nhà.
7. Kiểm tra hệ thống sưởi
Kiểm tra hệ thống sưởi là bước quan trọng để đảm bảo không khí trong nhà an toàn. Một số loại hệ thống như lò đốt gỗ hay bếp gas có thể phát tán hạt bụi độc hại và khí CO, gây nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng.
Để tránh gặp phải tình trạng trên, sử dụng hệ thống sưởi bằng điện hoặc năng lượng mặt trời là lựa chọn an toàn hơn, giúp duy trì không khí trong lành và giảm nguy cơ ô nhiễm trong không gian sống.
8. Thêm cây xanh trong nhà
Trồng cây trong nhà có thể góp phần giảm một số chất ô nhiễm như hợp chất hữu cơ dễ bay hơi và bụi mịn, dù hiệu quả thực sự vẫn còn nhiều tranh cãi.
Những loại cây thường được đánh giá cao về khả năng lọc không khí gồm Dracaena (huyết dụ), Spathiphyllum (lan ý) và Hedera helix (thường xuân). Tuy nhiên, nếu không chăm sóc đúng cách, cây cũng có thể trở thành nguồn dị ứng hoặc tạo điều kiện cho nấm mốc phát triển.