Các "ông lớn công nghệ Mỹ" không thể "thoát nghiện" Trung Quốc?

Ngay cả những căng thẳng Hoa Kỳ và Trung Quốc cũng không thể ngăn việc nối lại những cuộc đàm phán kinh doanh trước đại dịch.
Các "ông lớn công nghệ Mỹ" không thể "thoát nghiện" Trung Quốc?

Lãnh đạo của các công ty công nghệ quyền lực nhất của Hoa Kỳ đều lần lượt xuất hiện tại Bắc Kinh, sau khi các biện pháp kiểm soát COVID-19 kết thúc và Trung Quốc dần mở cửa trở lại. 

Gần đây nhất, vào tháng 6, ông chủ của Microsoft, Bill Gates, đã được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tiếp đón tại Bắc Kinh – một ngoại lệ gần như chưa từng có đối với một lãnh đạo doanh nghiệp. "Ông là người bạn Mỹ đầu tiên mà tôi gặp trong năm nay", Chủ tịch Trung Quốc nói với tỷ phú người Mỹ với nụ cười rạng rỡ hiếm hoi.

Trước đó, cuối tháng 5, Elon Musk của Tesla, cũng đã có mặt tại Trung Quốc. Tại đây, Elon đã gặp gỡ các quan chức chính phủ Trung Quốc tại Bắc Kinh và sau đó đi thăm nhà máy Thượng Hải của Tesla. Tháng 4/2023, Giám đốc điều hành Intel - Pat Gelsinger cũng đã đến thăm Bắc Kinh và gặp gỡ các quan chức Trung Quốc.

Những “ông lớn công nghệ” được coi là “xông đất” Trung Quốc 2023 là Tim Cook, CEO của Apple và Cristiano Amon, CEO của Qualcomm, đã tham dự Diễn đàn Phát triển Trung Quốc được tổ chức tại Bắc Kinh từ tháng 3/2023, do chính phủ Trung Quốc tài trợ, cùng với các giám đốc điều hành từ các công ty toàn cầu khác. “Apple và Trung Quốc… cùng nhau phát triển và vì vậy đây là một mối quan hệ cộng sinh,” Cook nói trong chuyến đi đầu tiên tới Trung Quốc kể từ khi đại dịch bắt đầu.

Quan hệ Mỹ-Trung đã rơi vào khủng hoảng trong thời gian ngắn sau vụ bắn hạ khinh khí cầu do thám Trung Quốc vào tháng 2, nhưng hợp tác làm ăn, nhất là trong lĩnh vực công nghệ Mỹ, lại là chuyện khác. Sau chuyến thăm của Bill Gates, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đã đến Bắc Kinh để đàm phán nhằm làm tan băng các mối quan hệ, ngay sau đó là Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen vào tháng 7/2023.

cuộc chiến công nghệ
Bill Gates là "người bạn Mỹ đầu tiên" của ông Tập Cận Bình đến thăm nhà lãnh đạo Trung Quốc trong năm nay. © Tân Hoa Xã/AP

Sự có mặt lần lượt của các nhà lãnh đạo công nghệ Hoa Kỳ tại Trung Quốc chứng tỏ tầm quan trọng thiết yếu của quốc gia này đối với các công ty lớn nhất của Mỹ và của cả thế giới. “Câu hỏi lớn mà các ông chủ này phải đối mặt là làm thế nào để họ phù hợp với nền kinh tế mới của Trung Quốc, nơi mà địa chính trị luôn ở vị trí hàng đầu và trung tâm,” Abishur Prakash, Giám đốc điều hành của The Geopolitan Business, một công ty tư vấn có trụ sở tại Toronto, nhận xét.

"Họ biết mọi thứ đang đi theo hướng nào: Thị trường Trung Quốc ngày càng trở nên khó tiếp cận hơn" và "đây là lý do tại sao các giám đốc điều hành tới Trung Quốc để gặp gỡ các quan chức chính phủ - để đánh giá xem môi trường hoạt động sẽ thay đổi như thế nào" ông nói.

Trong khi Mỹ thắt chặt các biện pháp trừng phạt nhằm ngăn chặn Trung Quốc tiếp cận công nghệ của Mỹ, các công ty công nghệ lớn nhất của Mỹ vẫn phụ thuộc rất nhiều vào hàng nhập khẩu công nghệ của Trung Quốc và thị trường Trung Quốc. Trên thực tế, mặc dù đã 5 năm tìm cách "tách rời", nhưng sự phụ thuộc này hầu như không thay đổi, và trong một số trường hợp còn tăng lên, khiến các công ty dễ bị ảnh hưởng bởi chính trị.

GỠ KHÓ Ở TRUNG QUỐC

Năm 2018, Washington dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt đầu cố gắng hạn chế sự ảnh hưởng của Trung Quốc, áp đặt các hạn chế đối với xuất khẩu và đầu tư nhằm hạn chế khả năng tiếp cận của Trung Quốc với công nghệ tiên tiến của Mỹ.

Washington đặc biệt muốn ngăn chặn dòng chảy công nghệ từ các doanh nghiệp Mỹ có thể được chuyển hướng sang sử dụng trong lĩnh vực quân sự, đồng thời muốn giảm sự phụ thuộc quá mức vào chuỗi cung ứng đặt tại Trung Quốc.

Nhưng 5 năm sau, một phân tích dữ liệu tài chính của Nikkei Asia cho thấy các công ty công nghệ Mỹ vẫn phụ thuộc chủ yếu vào Trung Quốc để có được phần lớn doanh số bán hàng của họ: Sử dụng dữ liệu từ cơ sở dữ liệu QUICK-FactSet, cho thấy 17 trong số 100 công ty hàng đầu toàn cầu đang bán hàng ở Trung Quốc trong năm tài chính gần đây nhất là các công ty liên quan đến công nghệ của Hoa Kỳ.

cuộc chiến công nghệ
cuộc chiến công nghệ

Lãnh đạo các ông lớn công nghệ Mỹ lần lượt có mặt tại Trung Quốc từ đầu 2023

Trong khi đó, sự phụ thuộc vào Trung Quốc, được đo bằng tỷ lệ doanh số hàng năm, đã tăng hoặc hầu như không thay đổi kể từ năm 2018 đối với nhiều thương hiệu công nghệ hàng đầu, chẳng hạn như Apple và Tesla. Ngay cả các công ty trong lĩnh vực bán dẫn, vốn là mục tiêu cụ thể của chính phủ Hoa Kỳ và gần đây là cả Trung Quốc, cũng nhận thấy rất ít thay đổi trong phần doanh thu của họ được tạo ra ở Trung Quốc.

          

Rất khó để nói liệu Trung Quốc phụ thuộc vào công nghệ Mỹ nhiều hơn so với việc các công ty công nghệ Mỹ phụ thuộc vào thị trường và chuỗi cung ứng Trung Quốc hay không. Nhưng dù thế nào đi chăng nữa, sự phụ thuộc của mỗi bên vào bên kia vẫn không giảm, trừ một số trường hợp. 

          

THỊ TRƯỜNG "KHÔNG THỂ THIẾU"

Theo QUICK-FactSet, Apple, công ty có giá trị nhất thế giới tính theo vốn hóa thị trường ở mức 3 nghìn tỷ USD, là công ty toàn cầu kiếm được nhiều doanh thu nhất ở Trung Quốc vào năm 2022, gần 70 tỷ USD. Qualcomm, một công ty chip lớn của Mỹ, phụ thuộc vào Trung Quốc với hơn 60% doanh thu. Tesla phụ thuộc vào Trung Quốc với hơn 20% doanh số bán hàng.

Tám trong số các công ty phụ thuộc nhiều nhất vào Trung Quốc để bán hàng thuộc lĩnh vực bán dẫn - lĩnh vực xảy ra xung đột giữa Mỹ và Trung Quốc nghiêm trọng nhất. Ví dụ, vào tháng 10/2022, Washington đã cấm các công ty Mỹ cung cấp một số loại chất bán dẫn, thiết bị sản xuất chip và các bản cập nhật cho các giao dịch bán trước đây cho các công ty chip Trung Quốc. Lệnh cũng cấm công dân Mỹ làm việc với các công ty bán dẫn Trung Quốc.

Cũng theo QUICK – FactSet, bất chấp áp lực chính trị gia tăng, đối với Qualcomm, Lam Research và bốn công ty khác của Mỹ trong ngành bán dẫn, Trung Quốc là nguồn doanh thu lớn nhất năm 2022, vượt qua các thị trường lớn là Châu Âu, Hoa Kỳ và Nhật Bản. 

Lý do quan trọng là Trung Quốc là trung tâm sản xuất điện tử của thế giới, và nhiều công nghệ xuất khẩu sang Trung Quốc cuối cùng lại được tái xuất dưới dạng thành phẩm. Do đó, những con số kế toán không phản ánh nhu cầu nội địa của Trung Quốc. Nhiều công ty nhấn mạnh trong báo cáo hàng năm của họ rằng doanh thu theo vị trí địa lý, chẳng hạn như Trung Quốc, dựa trên thông tin vận chuyển và thanh toán thay vì khách hàng là người dùng cuối.

cuộc chiến công nghệ
cuộc chiến công nghệ
cuộc chiến công nghệ

Nhà sản xuất chip Qualcomm của Mỹ phụ thuộc vào Trung Quốc với hơn 60% doanh số bán hàng. Như vậy, nó là biểu tượng cho thấy các biện pháp trừng phạt của Mỹ hiện đang gây tổn hại cho các ngành công nghiệp quan trọng của Mỹ như thế nào. 

David Wong, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu công nghệ APAC của Nomura, cho biết: “Việc các công ty công nghệ Mỹ tiếp xúc nhiều với Trung Quốc chỉ cho thấy tỷ trọng của Trung Quốc trong GDP toàn cầu và tỷ trọng của Trung Quốc trong dân số toàn cầu”. "Và không có lý do cụ thể nào để nghĩ rằng có rủi ro đặc biệt cao trong việc phát triển thị trường Trung Quốc."

Tổng thương mại song phương giữa Mỹ và Trung Quốc - hai nền kinh tế lớn nhất thế giới - đạt mức kỷ lục 690 tỷ USD vào năm ngoái, trong đó xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc tăng 28% trong giai đoạn 2018-2022. Nhập khẩu của Mỹ từ Trung Quốc vào năm 2022 đạt tổng cộng 536,3 tỷ USD.

"Trung Quốc đã phát triển thành một phần không thể thiếu của nền kinh tế toàn cầu", Fu Fangjian, phó giáo sư tài chính tại Trường Kinh doanh Lee Kong Chian, Đại học Quản lý Singapore, cho biết. Ông nói thêm rằng Trung Quốc hiện cũng là "một thị trường duy nhất không thua kém nhiều so với thị trường nội địa của Hoa Kỳ đối với các công ty công nghệ cao này. Trong khi chính phủ Hoa Kỳ cố gắng ngăn chặn việc tiếp cận công nghệ cao của Trung Quốc, các công ty công nghệ cao [ở Hoa Kỳ] có thể không thể sống thiếu thị trường Trung Quốc."

Một số chuyên gia cảnh báo rằng sự phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc về doanh thu có thể là một nguồn dễ bị tổn thương cho các công ty công nghệ Mỹ.

"Rủi ro lớn nhất" đối với các công ty công nghệ Mỹ này "là lệnh cấm hoàn toàn và mất khả năng bán hoặc sản xuất tại Trung Quốc", Prakash của The Geopolitan Business cho biết.

KHÔNG THỂ "CAI" TRUNG QUỐC

Sự phụ thuộc vào Trung Quốc đã thay đổi rất ít mặc dù đã tách rời. Theo hồ sơ, tổng doanh số bán hàng mà Apple tạo ra ở Trung Quốc rộng lớn hơn, bao gồm Trung Quốc đại lục, Hồng Kông và Đài Loan, chỉ giảm 0,74 điểm phần trăm, xuống 18,8% trong năm tài chính gần đây nhất, so với năm tài chính kết thúc vào tháng 9/2018.

Trung Quốc mở rộng vẫn là nguồn doanh thu lớn thứ hai của Apple, sau thị trường quê nhà của công ty. Doanh của Apple tại Trung Quốc đã tăng 43% lên 74,2 tỷ USD trong năm tài chính 2022 từ 51,9 tỷ USD trong năm tài chính 2018, sau khi doanh thu giảm trong năm tài chính 2019 và 2020 do suy thoái kinh tế của Trung Quốc.

Apple đã tập trung phát triển thị trường Trung Quốc kể từ khoảng năm 2014. Tại buổi họp báo vào tháng 10/2015, năm mà doanh thu thuần từ Trung Quốc vượt qua doanh thu từ châu Âu, Cook cho biết ông "rất lạc quan" về thị trường Trung Quốc và công ty sẽ đầu tư vào Trung Quốc "trong nhiều thập kỷ tới", rằng “Trung Quốc sẽ là thị trường hàng đầu của Apple trên thế giới."

cuộc chiến công nghệ
cuộc chiến công nghệ
cuộc chiến công nghệ
cuộc chiến công nghệ
cuộc chiến công nghệ

Đối với Apple, Tesla, hay Qualcomm và các nhà sản xuất chip cung cấp chất bán dẫn cho các nhà máy sản xuất thiết bị điện tử ở Trung Quốc, kết quả của cuộc đối đầu Mỹ-Trung và nguy cơ leo thang hơn nữa sẽ có những tác động rất lớn.

Đối với Tesla, doanh số bán hàng của hãng tại Trung Quốc đã tăng vọt một phần lớn nhờ việc Trung Quốc nhanh chóng áp dụng công nghệ xe điện. Vào năm 2022, họ đã kiếm được 22% tổng doanh thu tại Trung Quốc, tăng từ 8% vào năm 2018.

Qualcomm, công ty phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc, trong năm tính đến tháng 9 năm ngoái đã kiếm được 63,6% doanh số bán hàng tại Trung Quốc đại lục và Hồng Kông. Tỷ lệ này là 67% trong năm tài chính 2018.

Ngành công nghệ ngày nay đang phải vật lộn với các điều kiện kinh tế suy yếu và nhu cầu thị trường yếu đi. Trong trường hợp này, lĩnh vực công nghệ của Hoa Kỳ có thể dễ bị ảnh hưởng bởi các hạn chế hơn nữa của chính Hoa Kỳ.

Đối với Apple, Tesla, hay Qualcomm và các nhà sản xuất chip cung cấp chất bán dẫn cho các nhà máy sản xuất thiết bị điện tử ở Trung Quốc, kết quả của cuộc đối đầu Mỹ-Trung và nguy cơ leo thang hơn nữa sẽ có những tác động rất lớn.

"Khi chúng tôi nghĩ đến nguy cơ leo thang, chúng tôi phải đặt câu hỏi từ ai", Wong nói. "Có nhiều khả năng chính phủ Hoa Kỳ muốn chip Qualcomm không được dùng trong điện thoại thông minh Trung Quốc. Nó rất khác với việc ngăn không cho iPhone bán tại Trung Quốc, vì vậy Apple không thể kiếm tiền ở Trung Quốc."

Theo quan điểm của Trung Quốc, "rủi ro của các công ty công nghệ Mỹ cao hơn ở cấp độ điện thoại thông minh hoặc cấp độ xe điện", nơi họ cạnh tranh với các công ty Trung Quốc, trong khi "các công ty Trung Quốc thực sự muốn có linh kiện" từ Mỹ, Wong nói.

“Nhưng nguy cơ Mỹ mở rộng các hạn chế xuất khẩu có lẽ cao hơn so với việc Trung Quốc áp đặt các hạn chế nhập khẩu”, ông nói thêm.

Trung Quốc đã đáp trả các hạn chế của Hoa Kỳ với sự leo thang ăn miếng trả miếng rõ ràng của riêng mình. Vào tháng 5, chính quyền Trung Quốc thông báo rằng nhà sản xuất chip Micron Technology của Hoa Kỳ đã không vượt qua được đánh giá bảo mật, và các nhà khai thác cơ sở hạ tầng quan trọng bị cấm mua hàng từ công ty này.

cuộc chiến công nghệ
Phòng sạch Công nghệ Micron tại một cơ sở fab ở Boise, thuộc bang Idaho của Hoa Kỳ. Vào tháng 5, chính quyền Trung Quốc cho biết nhà sản xuất chip của Mỹ đã không vượt qua được đánh giá an ninh, với việc các nhà khai thác cơ sở hạ tầng quan trọng bị cấm mua hàng từ công ty. Anh AP

Sanjay Mehrotra, giám đốc điều hành của gã khổng lồ chip nhớ Hoa Kỳ, cho biết: “Tác động” của quyết định của chính quyền Trung Quốc “vẫn không chắc chắn và hay thay đổi”.

Ông nói: “Một số khách hàng của Micron “đã được một số nhà khai thác cơ sở hạ tầng thông tin quan trọng hoặc đại diện của chính phủ ở Trung Quốc liên hệ về việc sử dụng các sản phẩm của Micron trong tương lai”.

Ông cho biết: “Chúng tôi hiện ước tính rằng khoảng một nửa doanh thu của khách hàng có trụ sở chính tại Trung Quốc, tương đương với tỷ lệ phần trăm ở mức hai con số trong doanh thu trên toàn thế giới của Micron, có nguy cơ bị ảnh hưởng”. "Cơn gió ngược đáng kể này đang ảnh hưởng đến triển vọng của chúng tôi và làm chậm quá trình phục hồi của chúng tôi."

NHỮNG NỖ LỰC LOẠI BỎ RỦI RO

Để giảm thiểu rủi ro địa chính trị, một số công ty trong ngành công nghệ Mỹ đã bắt đầu tổ chức lại hoạt động của họ tại Trung Quốc nhằm nỗ lực ngăn chặn bất kỳ thiệt hại tiềm ẩn nào từ các lệnh trừng phạt.

Vào cuối tháng 5, Hewlett Packard Enterprise đã  công bố kế hoạch bán cổ phần của công ty công nghệ Trung Quốc H3C, công ty cùng nắm giữ với Unisplendour của Trung Quốc, với giá 3,5 tỷ USD.

H3C bán phần cứng HPE tại Trung Quốc. HPE đang giảm dần tỷ lệ sở hữu tại H3C và có kế hoạch bán 49% cổ phần còn lại trong giao dịch tiếp theo.

cuộc chiến công nghệ
HP đang tìm cách tránh những rắc rối có thể xảy ra trong tương lai

"Đây là kết quả tốt nhất cho khách hàng, nhân viên và cổ đông bởi vì rõ ràng, hoạt động kinh doanh ở Trung Quốc ngày càng trở nên phức tạp hơn", Giám đốc điều hành HPE, ông Antonio Neri, cho biết trong một cuộc phỏng vấn.

HPE "về cơ bản sẽ chỉ có một sự hiện diện trực tiếp rất nhỏ ở Trung Quốc để hỗ trợ các khách hàng đa quốc gia của chúng tôi ở Trung Quốc" và "sẽ tiếp tục bán lại các dịch vụ HPE của chúng tôi thông qua H3C, nhưng chúng tôi sẽ không sở hữu bất kỳ cổ phần nào" sau giao dịch, đang chờ phê duyệt theo quy định, Neri nói.

Về quyết định chia tách, giám đốc điều hành cho biết, "địa chính trị đóng một vai trò quan trọng vì không biết điều gì sẽ xảy ra trong 3 đến 5 năm tới và giá trị của những cổ phần đó có thể là bao nhiêu."

Các "ông lớn công nghệ Mỹ" không thể "thoát nghiện" Trung Quốc? ảnh 14

Antonio Neri

Giám đốc điều hành HPE

"Rõ ràng là xu hướng phi toàn cầu hóa và tách rời sẽ tồn tại trừ khi có điều gì đó kịch tính xảy ra từ góc độ địa chính trị. Ít nhất là trong ngắn hạn, tôi không thấy điều đó sẽ thay đổi."

Đầu tháng 6, quỹ đầu tư mạo hiểm hàng đầu của Mỹ Sequoia Capital thông báo quyết định chia tách bộ phận Trung Quốc ra. “Để thực hiện sứ mệnh của mình, chúng tôi đã quyết định hoàn toàn áp dụng phương pháp tiếp cận ưu tiên địa phương của mình,” Sequoia cho biết trong một tuyên bố chung từ ba người đứng đầu các doanh nghiệp Hoa Kỳ và Châu Âu, Trung Quốc, Ấn Độ và Đông Nam Á. Ba quỹ sẽ được tách ra và hoạt động độc lập vào tháng 3/2024.

Được biết đến như một nhà đầu tư ban đầu vào các công ty sau này trở thành gã khổng lồ công nghệ như Apple, Cisco, Oracle, Nvidia và Google, Sequoia cũng đã thành công khi sớm thâm nhập thị trường Trung Quốc vào năm 2005. Các công ty trong danh mục đầu tư bao gồm Tập đoàn Alibaba, ByteDance, công ty mẹ của TikTok và gã khổng lồ thương mại điện tử JD.com.

cuộc chiến công nghệ
JD.com đã giành được khoản đầu tư sớm từ Sequoia Capital, công ty đầu tư mạo hiểm của Hoa Kỳ cũng đang tách khỏi các hoạt động tại Trung Quốc. 

Vào tháng 5, LinkedIn, một nền tảng truyền thông xã hội thuộc sở hữu của Microsoft, đã tuyên bố sẽ đóng cửa các ứng dụng việc làm ở Trung Quốc và cắt giảm hơn 700 vị trí. LinkedIn đã trích dẫn "sự thay đổi trong hành vi của khách hàng và tăng trưởng doanh thu chậm hơn" là lý do đằng sau quyết định này.

Amazon.com vào tháng 7 cũng sẽ đóng cửa hàng ứng dụng chính thức tại Trung Quốc, công ty cho biết, trong khi Airbnb đóng cửa hoạt động tại Trung Quốc vào năm ngoái.

Tuy nhiên, các công ty công nghệ khác, đặc biệt là những công ty phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc để bán hàng, khó có thể theo HPE và các tập đoàn khác đi theo con đường thay đổi cấu trúc mạnh mẽ ở Trung Quốc. Trong khi đó, môi trường xung quanh các công ty này ngày càng trở nên khắc nghiệt.

Sau khi Hoa Kỳ tuyên bố sẽ thắt chặt các quy định về xuất khẩu công nghệ bán dẫn tiên tiến vào tháng 10/2022, Applied Materials, một công ty sản xuất thiết bị bán dẫn lớn, đã dự đoán động thái này có thể làm giảm doanh thu của họ tới 2,5 tỷ USD trong năm tài chính sắp tới. Số tiền này bằng 10% doanh thu của công ty trong năm tài chính tính đến tháng 10/2022.

Theo kết quả của Applied Materials trong quý kết thúc vào ngày 30/4, doanh số bán hàng sang Trung Quốc đã giảm mạnh xuống còn 1,4 tỷ USD, giảm 34% so với một năm trước đó. Trong khi đó, thị phần của Trung Quốc trong tổng doanh thu của công ty đã giảm đáng kể, xuống còn 21% từ 34% trong quý trước.

Một công ty thiết bị chip khác có trụ sở tại Hoa Kỳ, Lam Research, dự kiến ​​doanh thu hàng năm vào năm 2023 sẽ giảm từ 2 tỷ - 2,5 tỷ USD do các hạn chế của Hoa Kỳ.

Doanh thu tại Trung Quốc của Lam Research đã giảm 34% xuống còn 839 triệu USD so với cùng kỳ trong quý kết thúc vào ngày 26/3. Doanh thu tại Trung Quốc giảm mạnh "phần lớn là do các hạn chế bán hàng của chính phủ Hoa Kỳ đối với một số khách hàng nội địa Trung Quốc", Douglas Bettinger, giám đốc tài chính của công ty cho biết.

Cho đến gần đây, các nạn nhân trực tiếp của cuộc cạnh tranh công nghệ Mỹ-Trung hầu hết đều thuộc về phía Trung Quốc, chẳng hạn như Huawei Technologies và ZTE, hai nhà sản xuất thiết bị viễn thông. Các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ đã giáng vào những gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc, hạn chế họ tiếp cận các công nghệ quan trọng của Mỹ, ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động kinh doanh điện thoại thông minh của họ. Hoa Kỳ và một số quốc gia phương Tây khác cũng đã chuyển sang cấm sử dụng thiết bị 5G của Huawei và ZTE trong cơ sở hạ tầng truyền thông của họ.

SẼ KHÔNG CÓ CÁI KẾT "CÓ HẬU" 

Tuy nhiên, khi cuộc đối đầu Trung-Mỹ kéo dài và trở nên tồi tệ hơn, những hạn chế từ cả Bắc Kinh và Washington đang bắt đầu gây tổn hại cho ngành công nghiệp chủ chốt của Mỹ.

Các nhóm quản lý của Mỹ hiếm khi bình luận về những rủi ro khi họ phụ thuộc vào Trung Quốc, ngoại trừ các công ty như Micron và Lam Research, nơi những rủi ro đó ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập.

Nhưng con số trong các báo cáo hàng năm của các công ty đặt ra những rủi ro mà nhiều giám đốc điều hành công nghệ hiếm khi đề cập công khai.

cuộc chiến công nghệ
Ông Joe Biden phát biểu về CHIPS và Đạo luật Khoa học, một biện pháp nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn và nghiên cứu khoa học của Hoa Kỳ, tại Carlsbad, California, vào ngày 4/11/2022. 

Qualcomm cho biết trong báo cáo thường niên rằng "một phần đáng kể hoạt động kinh doanh của chúng tôi tập trung ở Trung Quốc và rủi ro của sự tập trung đó càng trầm trọng hơn do căng thẳng thương mại và an ninh quốc gia của Hoa Kỳ/Trung Quốc."

Apple thì lưu ý rằng "căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc đã dẫn đến một loạt thuế quan mà Mỹ áp đặt đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc đại lục, cũng như các hạn chế kinh doanh khác. Thuế quan làm tăng giá thành sản phẩm của công ty cũng như các linh kiện và nguyên liệu thô cần thiết cho sản xuất chúng. Những chi phí gia tăng này có thể ảnh hưởng xấu đến tỷ suất lợi nhuận gộp mà công ty kiếm được từ các sản phẩm của mình."

Akira Minamikawa, giám đốc tư vấn cấp cao của công ty nghiên cứu Omdia có trụ sở tại Anh, nói rằng "cơ sở sản xuất các thiết bị điện tử như điện thoại thông minh và máy tính cá nhân tập trung nhiều ở Trung Quốc, và do đó, sự phụ thuộc của ngành công nghiệp bán dẫn của Mỹ vào Trung Quốc vẫn còn cao." Tuy nhiên, ông nói thêm, "sự phụ thuộc của ngành công nghiệp công nghệ Mỹ vào Trung Quốc sẽ giảm dần."

"Một trong những lý do là rủi ro địa chính trị khi sản xuất ở Trung Quốc, nhưng một lý do khác là khả năng cạnh tranh về chi phí của chính Trung Quốc đang suy yếu", Minamikawa cho biết, ước tính rằng "khoảng một phần ba" sản xuất điện tử ở Trung Quốc sẽ xuất ra nước ngoài.

Apple và những gã khổng lồ công nghệ khác như Google đang tìm cách chuyển các bộ phận trong chuỗi cung ứng của họ ra khỏi Trung Quốc và sang các nước châu Á khác. Apple cho biết Ấn Độ sẽ là "trọng tâm chính" của công ty, công ty đang hy vọng khai thác đất nước này như một cơ sở sản xuất thay thế cho Trung Quốc và là một nguồn tăng trưởng.

cuộc chiến công nghệ
cuộc chiến công nghệ
cuộc chiến công nghệ
cuộc chiến công nghệ

Những nỗ lực tái tập trung này có nghĩa là "các công ty công nghệ Mỹ sẽ bớt phụ thuộc vào Trung Quốc hơn", Minamikawa nói, nhưng "việc này sẽ mất khoảng 4 đến 5 năm."

Bị cuốn vào căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc, Cook đã cẩn thận tránh bình luận trực tiếp về các vấn đề địa chính trị.

Trong khi đó, Charlie Munger, phó chủ tịch Berkshire Hathaway, một cổ đông lớn của Apple, đã thẳng thắn phát biểu tại cuộc họp cổ đông của công ty mình.

Nhà đầu tư đổ lỗi cho cả Mỹ và Trung Quốc, nói rằng căng thẳng kinh tế đã được "cả hai bên tạo ra một cách sai lầm. Tôi nghĩ chúng ta đều ngu ngốc như nhau."

Lấy Apple làm ví dụ, ông nhấn mạnh rằng sự can dự của Mỹ với Trung Quốc đã mang lại kết quả "tốt cho Apple và tốt cho Trung Quốc". Ông nói thêm, "Bất cứ điều gì làm tăng căng thẳng đều là ngu ngốc, ngu ngốc, ngu ngốc."

Giám đốc điều hành IBM Arvind Krishna phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos đầu năm nay rằng ông là một "người tin tưởng vững chắc" rằng "thế giới được phục vụ tốt hơn bởi các quốc gia có nhiều thương mại và bằng cách xây dựng để tham gia vào một nền kinh tế toàn cầu lớn hơn nhiều so với bởi bất kỳ hình thức trở thành con mồi nào của địa chính trị."

"IBM đã đầu tư vào Trung Quốc trong gần 30 năm. Và chúng tôi hy vọng rằng chúng tôi sẽ tiếp tục đầu tư trong 30 năm tới", Arvind Krishna cho biết.

Tương tự, Satya Nadella, Giám đốc điều hành của Microsoft, chia sẻ rằng ông hy vọng "các cường quốc lớn nhất trên thế giới sẽ luôn tìm thấy một số điểm chung để cùng nhau giải quyết các vấn đề mà thế giới cần chúng ta cùng nhau giải quyết, đồng thời không hy sinh những gì, vì lợi ích quốc gia của họ."

“Là một doanh nghiệp, chúng tôi chỉ muốn một số chính sách chắc chắn,” Nadella nói.

Tuy nhiên, các nhà phân tích không cho rằng cuộc đối đầu công nghệ Mỹ-Trung sẽ sớm kết thúc. Minamikawa dự đoán rằng Mỹ sẽ chỉ rút lui khi khả năng cạnh tranh công nghệ của Trung Quốc giảm sút. "Cũng giống như cuộc chiến thương mại với Nhật Bản, nó sẽ không dừng lại trừ khi Mỹ nhìn thấy một chiến thắng rõ ràng", ông nói.

"Không có câu trả lời dễ dàng nào cho các công ty đối phó với sự cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc", Prakash của The Geopolitan Business cho biết. "Các công ty này đã quen với việc truy cập toàn thế giới mà không có giới hạn. Lãnh đạo các ông lớn công nghệ phải chấp nhận rằng một hiện trạng mới đang hình thành."

Bài: Theo Nikkei
Ảnh: TH
Thiết kế: VNP
Kỹ thuật: AICMS

Có thể bạn quan tâm