
Tổng thống Donald Trump vừa đặt bút ký một sắc lệnh hành pháp mới, trong đó điểu chỉnh lại các mức thuế quan “đối ứng” với gần 70 đối tác thương mại lớn của nước Mỹ, ngay trước thời hạn chót ngày 1/8 được công bố trước đây.
Nhà Trắng cũng thông báo về mức thuế bổ sung 40% đối với tất cả hàng hóa trung chuyển qua một quốc gia thứ ba sang Mỹ để tránh các nghĩa vụ thuế hiện hành.
Bên cạnh đó, các quốc gia không có tên trong danh sách mới sẽ phải chịu thêm 10% thuế.
Trong một bài đăng hôm 30/7, Tổng thống Mỹ thẳng thắn tuyên bố: “HẠN CHÓT NGÀY MỘT THÁNG TÁM LÀ HẠN CHÓT NGÀY MỘT THÁNG TÁM - KHÔNG THAY ĐỔI, KHÔNG GIA HẠN. MỘT NGÀY TRỌNG ĐẠI CHO NƯỚC MỸ!!!”
Tuy nhiên, quan chức Nhà Trắng chia sẻ trên kênh CNBC-TV18 rằng mức thuế “đối ứng” mới sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 7/8.
Đến nay, nhiều quốc gia đã đưa ra phản ứng trước những động thái mới nhất từ phía Mỹ trong bối cảnh thời hạn cận kề mà vẫn còn nhiều điều bất định.
Thụy Sĩ
Thụy Sĩ là một trong những quốc gia bị áp mức thuế cao nhất lên tới 39%.
Trên nền tảng mạng xã hội X, Hội đồng Liên bang Thụy Sĩ bày tỏ sự tiếc nuối sâu sắc, bởi lẽ, bất chấp những tiến bộ đạt được trong các cuộc đàm phán song phương và thái độ rất thiện chí từ đầu của Thụy Sĩ, Mỹ vẫn quyết định đơn phương áp dụng các mức thuế bổ sung đối với hàng nhập khẩu từ Thụy Sĩ.
Hội đồng cho biết Thụy Sĩ vẫn đang duy trì liên lạc với các cơ quan chức năng của Mỹ và tiếp tục theo đuổi giải pháp thương lượng, đồng thời sẽ đánh giá tình hình để đưa ra các bước tiếp theo.
Canada
Quốc gia láng giềng của Mỹ - Canada - bị áp mức thuế 35%, cao hơn so với đề xuất trước đây. Các hàng hóa nằm trong khuôn khổ Hiệp định Canada - Mỹ - Mexico (CUSMA) sẽ không bị ảnh hưởng.
Trên thực tế, căng thẳng thương mại giữa hai quốc gia đã bắt đầu leo thang kể từ đầu năm nay.

Thủ tướng Canada Mark Carney bày tỏ thất vọng trước việc Mỹ tăng thuế. “Trong khi chúng tôi tiếp tục đàm phán với Mỹ về quan hệ thương mại, chính phủ Canada sẽ tập trung cao độ vào điều chúng tôi có thể kiểm soát: xây dựng một Canada vững mạnh”, ông tuyên bố.
Ông Carney cũng phản bác lập luận của phía Mỹ cho rằng mức thuế cao hơn là để phản ứng với tình trạng buôn bán ma túy qua biên giới.
Campuchia
Sau khi bảng thuế sửa đổi được công bố, Thủ tướng Campuchia Hun Manet đã viết trên Facebook rằng: “Đây là một tin tốt cho người dân và nền kinh tế Campuchia trong quá trình phát triển đất nước”.
Hiện tại, Campuchia chỉ phải chịu mức thuế 19%, thấp hơn nhiều so với mức 49% trong gói thuế “Ngày Giải phóng” - một trong những mức cao nhất được công bố vào ngày 2/4.
Ông Hun Manet cũng bày tỏ sự cảm ơn với Tổng thống Trump vì đã khởi xướng và thúc đẩy lệnh ngừng bắn giữa quân đội Campuchia và quân đội Thái Lan.
Thái Lan
Bộ trưởng Tài chính Thái Lan Pichai Chunhavajira đăng trên nền tảng mạng xã hội X (Twitter cũ) rằng mức thuế mà Mỹ áp dụng với Thái Lan phản ánh tình hữu nghị và quan hệ đối tác gần gũi giữa Thái Lan và Mỹ, theo bản dịch từ tiếng Thái.
Thái Lan hiện chịu thuế 19% đối với hàng xuất khẩu sang Mỹ, thấp hơn nhiều so với mức 36% ban đầu.
Ông Chunhavajira nhấn mạnh rằng mức thuế mới sẽ giúp Thái Lan duy trì năng lực cạnh tranh toàn cầu, củng cố niềm tin nhà đầu tư và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Tuy nhiên, ông cũng lưu ý chính phủ đã chuẩn bị các biện pháp hỗ trợ toàn diện - bao gồm các khoản vay ưu đãi, trợ cấp và chính sách thuế - để giúp doanh nghiệp và nông dân Thái Lan thích ứng với tình hình mới.
Đài Loan
Nhà lãnh đạo Đài Loan Lai Ching-te lên tiếng thông báo Đài Loan sẽ chịu mức thuế “tạm thời” 20%, thấp hơn mức 32% đã được công bố ngày 2/4.
Song, ông Lai tiết lộ trên Facebook rằng các cuộc đàm phán vẫn đang diễn ra. “Nếu đạt được thỏa thuận, có thể kỳ vọng mức thuế sẽ tiếp tục giảm”, ông nói thêm.
Đài Loan cũng sẽ tiếp tục trao đổi với Mỹ về hợp tác chuỗi cung ứng và các vấn đề liên quan đến Mục 232 - một điều mục mà Tổng thống Mỹ viện dẫn để áp dụng các biện pháp thuế quan vì lý do an ninh quốc gia.
Malaysia
Malaysia được điều chỉnh thuế từ 25% xuống còn 19%, theo một “bức thư thuế” mà Mỹ gửi cho nước này hồi tháng 7.
Thủ tướng Anwar Ibrahim trước đó đã phát biểu tại Quốc hội Malaysia rằng: “Mức thuế áp dụng từ ngày 1/8 đã được điều chỉnh và không gây gánh nặng cho nền kinh tế”, theo bản dịch của CNBC từ tiếng Mã Lai.
Ông cũng xác nhận Tổng thống Trump sẽ tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 tổ chức vào tháng 10 tại Malaysia. Trong nhiệm kỳ đầu, ông Trump chỉ tham dự một hội nghị ASEAN.
Nhật Bản
Nền kinh tế lớn thứ hai châu Á đã đạt được thỏa thuận với Tổng thống Trump, qua đó mức thuế đối với hàng xuất khẩu của Nhật Bản giảm từ 25% xuống còn 15% kể từ ngày 23/7. Trong đó, thuế đối với ngành ô tô - lĩnh vực then chốt của Nhật Bản - cũng được hạ xuống còn 15%.
Tại cuộc họp báo hôm 30/7, Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshimasa Hayashi cho biết các mức thuế mới sẽ giảm thiểu sự bất ổn trong chính sách thương mại song phương và hạn chế nguy cơ suy thoái kinh tế trong nước cũng như toàn cầu”, theo Đài NHK đưa tin.

Ông Hayashi khẳng định Nhật Bản sẽ tiếp tục thúc giục Mỹ ký sắc lệnh mới để sớm giảm thuế cho ngành ô tô. Ông cũng nhấn mạnh thêm rằng chính phủ sẽ làm mọi việc có thể để giảm thiểu tác động của thuế quan, bao gồm hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Ấn Độ
Không đạt được thỏa thuận với Mỹ, Ấn Độ sẽ phải chịu mức thuế 25% theo bảng điều chỉnh - không thay đổi so với thông báo trước đó.
Vào hôm 31/7, Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Ấn Độ Piyush Goel phát biểu trước Quốc hội rằng chính phủ đang đàm phán với Mỹ để đạt được thỏa thuận thương mại vào khoảng tháng 10 hoặc 11 năm nay, theo bản dịch từ tiếng Hindi của CNBC.
Ông nêu rõ rằng chính phủ đặc biệt coi trọng việc bảo vệ quyền lợi của nông dân, doanh nghiệp vừa và nhỏ, và sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích quốc gia.
Australia
Thuế quan đối với Australia được giữ ở mức 10%, nằm trong nhóm thấp nhất mà Mỹ áp dụng cho các đối tác thương mại.
Bộ trưởng Thương mại Australia Don Farrell, hoan nghênh điều này là một sự thành công, công nhận đối với chính phủ, đồng thời cho biết Australia tiến hành đàm phán với Mỹ một cách điềm tĩnh và hợp lý.
“Quyết định này, cùng với những thay đổi đối với các quốc gia khác, giúp hàng hóa Australia cạnh tranh hơn tại thị trường Mỹ”, ông Farrell bình luận, được hãng tin Reuters trích lời.
New Zealand
New Zealand hiện phải chịu mức thuế 15%, tăng so với mức 10% trước đó. Bộ trưởng Thương mại Todd McClay phát biểu với truyền thông địa phương rằng mức thuế dường như nhằm vào các quốc gia có thâm hụt thương mại với Mỹ, song trong trường hợp của New Zealand, điều này không quá nghiêm trọng hay mang tính quyết định.
“Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu cho biết họ đã có thể chịu đựng mức 10%, thậm chí chuyển chi phí đó sang người tiêu dùng. Nhưng ở mức 15%, tác động sẽ rõ rệt hơn”, ông McClay nói và cho biết sẽ tiếp tục đàm phán với Mỹ về việc giảm thuế.
Na Uy
Na Uy tiếp tục chịu mức thuế 15% từ ngày 7/8 - tương tự với con số được công bố từ tháng 4.
Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Cecilie Myrseth chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với truyền thông địa phương rằng các cuộc đàm phán với Mỹ cho đến nay mang tính xây dựng nhưng không dễ dàng. Tuy nhiên, bà nhấn mạnh mục tiêu của chính phủ Na Uy vẫn là đạt được một thỏa thuận công bằng với Mỹ.