Chứng đau nửa đầu đã trở thành một trong những bệnh lý phổ biến nhất mà các bác sĩ thần kinh thường gặp và điều trị. Tuy nhiên, trong nhận thức chung của công chúng, đau nửa đầu thường được xem chỉ là một hội chứng đau đầu.
Dù nhiều người mắc chứng đau nửa đầu gặp các cơn đau nhói ở đầu nhưng hầu hết mọi người không biết về những triệu chứng khác mà bệnh có thể gây ra. Ngay cả các bác sĩ thần kinh cũng thường chỉ xác định triệu chứng là do đau nửa đầu sau khi đã loại trừ các nguyên nhân nghiêm trọng khác, chẳng hạn như đột quỵ.
Dưới đây là các triệu chứng của đau nửa đầu không liên quan đến đau đầu được các bác sĩ liệt kê trong quá trình khám chữa bệnh.
1. Thèm ăn
Khoảng 2 – 3 ngày trước khi xuất hiện cơn đau đầu, người bệnh thường bước vào giai đoạn tiền triệu của đau nửa đầu. Trong giai đoạn này, họ có thể gặp các triệu chứng như cáu gắt, thay đổi tâm trạng, mệt mỏi, khó ngủ, khó tập trung, đau cổ và tăng động. Đáng chú ý, nhiều người còn cho biết họ có cảm giác thèm ăn, đặc biệt là đồ mặn, đồ ngọt và socola.
Cách giải thích về hiện tượng này đã thay đổi theo thời gian. Trước đây, nhiều người tin rằng socola có thể là nguyên nhân gây đau nửa đầu nhưng các nghiên cứu hiện nay cho thấy điều này không đúng, và không có lý do gì để tránh socola.
Theo bác sĩ Hamdi S. Hamdi, chuyên gia thần kinh và người đứng đầu Phòng khám Đau đầu tại UTHealth Houston Neurosciences ở Sugar Land (Texas), cơn thèm socola thực chất là một dấu hiệu tiền triệu của đau nửa đầu, chứ không phải socola gây ra cơn đau. Các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy rằng sự thèm ăn đồ ngọt có thể liên quan đến những thay đổi đột ngột về glucose và các biến đổi chuyển hóa khác trong cơ thể.
2. Thay đổi thị giác
Khoảng 20% người bị đau nửa đầu trải qua hiện tượng ảo giác thị giác tạm thời, có thể biểu hiện dưới dạng các đốm lấp lánh, đường zig-zag, điểm mù, tầm nhìn ống hoặc thậm chí mù tạm thời. Nguyên nhân được cho là do một làn sóng hoạt động điện và hóa chất lan khắp não.
Bác sĩ Thomas Bravo, giám đốc Trung tâm Đau đầu tại Loma Linda University Health ở California, cho biết mọi người mô tả hiện tượng này theo nhiều cách khác nhau và nếu lần đầu gặp, họ có thể cảm thấy lo lắng.
Tuy nhiên, khi nhận biết rằng các triệu chứng liên quan đến đau nửa đầu và thường tự biến mất trong vòng 20 phút đến một giờ, cảm giác lo lắng sẽ giảm đi. Ông cũng lưu ý rằng một số người gặp thay đổi thị giác ở mỗi cơn đau, trong khi những người khác chỉ gặp triệu chứng này ở một số cơn nhất định.
3. Khó khăn trong giao tiếp
Khoảng 14 năm trước, trong bản tin của ABC News, một phóng viên truyền hình đột ngột nói lộn xộn khiến nhiều người lo ngại cô bị đột quỵ. Sau đó, các bác sĩ xác định cô mắc aphasia, tức rối loạn ngôn ngữ tạm thời, do đau nửa đầu.
Những người bị aphasia có thể gặp khó khăn trong việc nói câu hoàn chỉnh, lặp từ lộn xộn hoặc bắt đầu nói lắp. Theo bác sĩ Bravo, tình trạng này thường được gặp tại khoa cấp cứu, nơi các bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra để loại trừ các vấn đề nghiêm trọng như đột quỵ.
Ông cũng cho biết bác sĩ thường sử dụng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như CT scan hoặc MRI trước khi kết luận thông qua quá trình loại trừ rằng bệnh nhân đang trải qua cơn đau nửa đầu.
4. Nhạy cảm giác
Đau nửa đầu thường đi kèm với sự nhạy cảm tăng lên đối với ánh sáng, âm thanh và mùi. Ví dụ, những mùi quen thuộc hàng ngày có thể trở nên mạnh hơn và khó chịu hơn hoặc người bệnh cần đeo kính râm vì ánh sáng mặt trời làm mắt bị kích thích. Bác sĩ Bravo cho biết, mức độ khó chịu có thể từ cảm giác hơi khó chịu đến đau đớn tùy từng người.
Bên cạnh đó, người bệnh cũng có thể không chịu được ngay cả những chạm nhẹ nhất. Một số người gặp tình trạng tactile allodynia, khi hệ thần kinh trung ương trở nên nhạy cảm quá mức với các kích thích trên da.
Bác sĩ Brian Gerhardstein, giám đốc y học đau đầu tại JFK Neuroscience Institute ở New Jersey, giải thích rằng trong trường hợp này, những tác động bình thường như chạm nhẹ lên da, chải tóc, cọ chăn trên cơ thể hoặc gió lướt qua da cũng có thể gây đau.
5. Thay đổi vận động
Đau nửa đầu liệt nửa người là một dạng hiếm nhưng nghiêm trọng, liên quan đến các thay đổi vận động như yếu hoặc liệt một bên cơ thể. Loại đau nửa đầu này có yếu tố di truyền mạnh và thường được truyền từ cha mẹ.
Theo bác sĩ Gerhardstein, trong cơn đau, mặt, tay và chân của người bệnh có thể yếu đi, nhưng sau đó hồi phục trở lại. Ông cũng lưu ý rằng triệu chứng này có thể rất giống đột quỵ, nên nhiều bệnh nhân đã phải đến phòng cấp cứu. Việc đi khám kịp thời là cần thiết để loại trừ các tình trạng nguy hiểm đến tính mạng.
6. Đau bụng
Đau nửa đầu có thể khiến người bệnh chịu đau bụng dữ dội, buồn nôn, nôn và chán ăn. Theo bác sĩ Gerhardstein, trong một số trường hợp, người bệnh nôn liên tục mà thậm chí không có đau đầu.
Mặc dù có nhiều giả thuyết về nguyên nhân, các nghiên cứu hiện nay cho thấy triệu chứng này có liên quan đến thay đổi trục não - ruột.
Các triệu chứng đường tiêu hóa này thường gặp ở trẻ em và khó chẩn đoán, đặc biệt khi trẻ không đau đầu hoặc không thể diễn đạt cảm giác của mình. Bác sĩ Gerhardstein cho biết, nhiều bác sĩ nhi khoa đã phải mất thời gian loại trừ các nguyên nhân hữu cơ khác trước khi đưa ra chẩn đoán cuối cùng là đau nửa đầu.