Mỗi năm Nhật Bản đều đón Trung Thu 2 lần
Nhắc tới Trung Thu người ta sẽ nghĩ ngay đến ngày Rằm Tháng 8 hằng năm, nhưng tại nước Nhật thì không phải thế. Họ có đến tận 2 ngày Tết Trung Thu, thường được biết tới tên là Otsukimi ( お月見 ) hay còn gọi là Ngày hội ngắm trăng. Ngày đầu tiên của lễ hội này cũng giống như các quốc gia còn lại là ngày 15/8 âm lịch. Nhưng họ còn có thêm 1 Trung Thu khác diễn ra vào 13/9 ( có thể được thay đổi tùy theo mỗi năm) và được gọi tên là Trăng sau.
Khác với Việt Nam trung thu được tổ chức 1 lần vào ngày 15 tháng 8 âm lịch, Tết trung thu ở Nhật Bản được tổ chức 2 lần mỗi năm vào khoảng 1 tháng sau – ngày 15/8 âm lịch và ngày 13/9 âm lịch.
Mặc dù ngày “trăng sau” không phải là ngày Trăng tròn nhất trong năm, nhưng người Nhật luôn rất coi trong. Bởi họ quan niệm khi đã đón trăng vào đêm 15 thì phải “thưởng” cả trăng đêm 13. Có như vậy thì sự may mắn, hạnh phúc mới tròn đầy như Nguyệt. Đặc biệt, nếu ai cố ý bỏ qua ngày “trăng sau” thì sẽ gặp phải những điều không may hay tai họa bất ngờ.
Chính niềm tin mãnh liệt vào sự nhiệm màu của cả ngay Tết Trung Thu, mà người Nhật đều đặn tổ chức lễ hội này 2 lần 1 năm. Họ cũng xem đây là dịp vui chơi, họp mặt gia đình hiếm có sau những ngày làm việc bận rộn.
Một số điểm khác biệt của Tết Trung Thu Nhật Bản so với Việt Nam
Ngoài việc đón Trung Thu 2 lần tỏng một năm, Tết Trăng Tròn tại xứ sở Phù Tang còn có nhiều điểm thú vị và khác biệt so với đất nước ta, cùng xem xem đó là gì nào.
Câu chuyện Thỏ ngọc giã bột làm bánh Mochi trên cung trăng
Nếu như người Việt Nam tưởng tượng trên cung trăng có cậy đa và chú Cuội, thì người Nhật Bản tin rằng có một chú thỏ đang sinh sống trên vương quốc của thần Mặt trăng bất tử và đến đêm Otsukimi lại giã bột để làm bánh dày Mochi. Ngoài ra, liên tưởng về một chú thỏ đang ngồi ăn bánh Dango cũng xuất hiện ở nhiều địa phương trên nước Nhật.
Nếu như người Việt Nam tưởng tượng trên cung trăng có cây đa và chú Cuội, thì người Nhật Bản tin rằng có một chú thỏ đang sinh sống trên vương quốc của thần Mặt trăng và đến đêm Otsukimi lại giã bột làm bánh dày mochi.
Một trong những truyền thuyết về Thỏ ngọc được trẻ con Nhật Bản yêu thích có nguồn gốc từ thần thoại Ấn Độ, kể về 3 con vật là khỉ, cáo và thỏ được Thượng đế thử thách khi hóa thân thành một ông lão và đến xin chúng thức ăn. Trong khi khỉ nhanh nhảu trèo lên cây để hái thật nhiều trái ngon, còn cáo thì đi trộm đồ cúng từ các ngôi mộ để biếu tặng ông lão, chỉ có mỗi thỏ là không có gì cả. Vì vậy để có thức ăn để biếu ông lão, thỏ đã lao mình vào đống lửa để hiến tặng chính bản thân mình. Cảm động trước tấm lòng của thỏ, Thượng đế đã hồi sinh cho thỏ rồi đưa lên cung trăng để tôn vinh trước tất cả mọi người.
“Bánh Trung Thu” của người Nhật
Chiếc bánh đại diện cho ngày Tết Trung Thu của người Nhật được gọi là Tsukimi Dango. Đây là loại bánh nếp có màu trắng đơn thuần, dẻo, thơm thường được ăn với mật ong hay các loại sốt ngọt. Tuy cũng là Dango nhưng Tsukimi Dango chỉ có màu trắng và thường có dạng to hơn, không được sâu thành tường cây như Dango thông thường.
Các món ăn truyền thống gắn liền là cỏ Susuki, Tsukimi Dango.
Đặc biệt loại bánh này thường chỉ được thấy vào đúng dịp Trung Thu, cũng chính trong dịp này có rất nhiều sự kiện liên quan đến giã gạo làm bánh. Nếu như Trung Thu tại Nhật Bản mà thiếu đi Tsukimi Dango và một chút trà xanh để thưởng Trăng, thì giống như ngày Tết Việt mà không được ăn các loại mứt vậy.
Ý nghĩa của ngày Tết Trung Thu Nhật Bản
Nếu như Tết Trung Thu ở Hàn hay Trung là Tết đoàn viên, ở Việt Nam thì là Tết thiếu nhi, còn ở ở Nhật đây là Tết Ngắm Trăng. Ban đầu đây là lễ hội dành cho tầng lớp vua chúa quan lại phong kiến, nhưng dần dà lại được người dân đón nhận. Họ xem ngày này như một ngày để tạ ơn thần linh sau một vụ mùa bội thu. Cùng nhau làm bánh dâng lên các vị thần và thưởng thức chúng bên cạnh các loại thức uống như Trà Xanh hay Sake.
Có thể là trong phòng, trong vườn, ở hiên nhà hay bất kỳ nơi nào thoáng đãng có thể ngắm trăng thuận tiện nhất. Nếu chọn một nơi mà tầm nhìn bị che chắn thì sẽ không thưởng thức được đêm trăng đẹp một cách trọn vẹn được.
Ngoài ra ngày nay, ngày Tết Trung Thu tại Nhật Bản còn có nhiều nhiều hoạt động khác nhau như rước đèn cá chép, làm bánh Dango hay cầu phúc tại các Đền chùa… Đặc biệt khi đến Nhật vào Tết Trung Thu bạn sẽ bắt gặp nhiều hình ảnh biểu thượng như cỏ bông lau Susuki, các loại bánh truyền thống hay hình tượng chú thỏ đặc trưng…
Vật trang trí phổ biến nhất trong lễ hội Otsukimi chính là một trong bảy loại cỏ nổi tiếng của mùa thu Nhật Bản: Cỏ lau (Susuki).