Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã hạ lãi suất mạnh tay lần đầu tiên kể từ tháng 3/2020. Trong bối cảnh cả tình hình việc làm và lạm phát đều hạ nhiệt, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) đã quyết định hạ lãi suất 0,5 điểm phần trăm đưa phạm vi lãi suất xuống 4,75%-5%. Mức này phù hợp với kỳ vọng của thị trường.
Đáng chú ý, Fed dự kiến cắt giảm lãi suất thêm 2 lần nữa, mỗi lần 0,25 điểm điểm phần trăm trong năm nay. Sau đó sẽ là 4 lần cắt giảm nữa vào năm tới và 2 lần cắt giảm vào năm 2026. Điều này kỳ vọng đưa Fed vào chu kỳ nới lỏng chính sách tiền tệ mới sau hơn 4 năm thắt chặt để chống lại lạm phát.
4 TÁC ĐỘNG TÍCH CỰC
Theo TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách Tiền tệ - Tài chính Quốc gia, động thái của Fed sẽ có 4 tác động tích cực đối với kinh tế Việt Nam.
Thứ nhất, điều này sẽ góp phần giảm bớt áp lực đối với việc tăng lãi suất, nhất là lãi suất bằng đồng USD. Đây là việc rất cần thiết trong bối cảnh, thời gian qua áp lực tăng lãi suất của Việt Nam đang mạnh lên do lãi suất đầu vào tăng và có xu hướng đi lên. Vì vậy, động thái vừa rồi của Fed rõ ràng sẽ góp phần giúp cho Việt Nam ổn định được mặt bằng lãi suất, kể cả lãi suất huy động và cho vay.
Thứ hai là tác động tích cực đối với tỷ giá vì việc Fed hạ lãi suất sẽ giúp giảm bớt đi chênh lệch lãi suất USD - VND và qua đó tiếp tục giảm bớt áp lực đối với tỷ giá.
Trên thực tế, là đồng USD đã và đang giảm giá và VND tăng giá trở lại. Đến thời điểm hiện nay, tỷ giá USD/VND chỉ tăng 1,56%. Điều này rất tích cực khi mà tỷ giá USD/VND đã tăng đến gần 5% cách đây ba tháng.
Việc Fed hạ lãi suất cũng tích cực hơn với nghĩa vụ trả nợ của Việt Nam. Đặc biệt là với vay nợ nước ngoài bằng đồng đô la Mỹ và kể cả là bằng đồng Euro, lãi suất của cả hai đồng tiền này đều đang giảm và sẽ giảm thêm trong thời gian tới, tuy dư nợ vay không nhiều.
Tuy rằng, Việt Nam vay nợ nước ngoài bằng USD không phải là quá nhiều nhưng cũng chiếm 6 - 7% tổng dư nợ, nên việc hạ lãi suất thì chắc chắn sẽ mang đến tín hiệu tích cực.
Thứ ba là tác động đối với thị trường chứng khoán. Về cơ bản đây là một thông tin tích cực, bởi nó sẽ góp phần giảm đi trạng thái bán ròng của nhà đầu tư đầu tư ngoại.
Trong bối cảnh chênh lệch lãi suất giữa VND và USD được thu hẹp và triển vọng nâng hạng của thị trường chứng khoán Việt Nam, nhất là sau những động thái quyết liệt của Chính phủ và Bộ Tài chính trong thời gian vừa qua. Rõ ràng việc Fed giảm lãi suất sẽ tác động khá là tích cực đối với thị trường chứng khoán của Việt Nam.
Cuối cùng là tác động gián tiếp đối với xuất nhập khẩu của Việt Nam chúng ta và một chút đối với đầu tư nước ngoài. Khi lãi suất đồng USD giảm sẽ kích thích kinh tế Mỹ phục hồi tích cực hơn, ít nhất là trong cuối năm nay và đầu năm sau, qua đó kích cầu nhu cầu đối với việc nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ từ Việt Nam.
Lãi suất của Mỹ giảm còn kích thích nhu cầu đầu tư, tiêu dùng của Mỹ và một số nước khác trên thế giới giúp thúc đẩy hoạt động xuất khẩu của Việt Nam.
Bên cạnh đó, lãi suất giảm sẽ thúc đẩy đầu tư FDI vào Việt Nam. Dòng vốn đầu tư nước ngoài sẽ tìm đến các quốc gia tăng trưởng cao. Lãi suất với đồng USD giảm vừa kích cầu đầu tư vừa giảm bớt đi áp lực tỷ giá cũng như tạo ra tâm lý yên tâm hơn đối với nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.
Một yếu tố nữa cũng tác động gián tiếp đến hoạt động nhập khẩu bởi khi tỷ giá giảm thì rõ ràng áp lực đối với việc nhập khẩu bằng USD sẽ bớt đi.
“CÚ HÍCH” CHO THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
Đồng quan điểm, Công ty Cổ phần Chứng khoán An Bình (ABS) cho rằng, việc Fed hạ lãi suất trong ngắn hạn có nhiều tác động tích cực đến nền kinh tế và chứng khoán Việt Nam.
Cụ thể, nhóm phân tích cho hay giảm lãi suất USD sẽ dẫn đến giảm áp lực tỷ giá VND/USD và lãi suất tiền đồng. Điều này giúp giảm chi phí vay vốn bằng ngoại tệ của Việt Nam và hỗ trợ kiềm chế lạm phát do tỷ giá tăng gây ra.
Mặt khác, tỷ giá giảm có thể khiến hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam giảm sức cạnh tranh so với lúc tỷ giá cao kỷ lục, nhưng tác động không quá lớn. Đồng thời, niềm tin vào giá trị đồng nội tệ trong quá trình thu hút vốn đầu tư nước ngoài cũng sẽ gia tăng.
ABS cũng cho rằng Ngân hàng Nhà nước sẽ có thêm dư địa điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt hơn khi Fed hạ lãi suất. Trước đây, lãi suất USD duy trì ở mức cao đã gây áp lực lớn về tỷ giá.
Tuy nhiên, theo ABS, do độ mở của nền kinh tế Việt Nam và với vị thế ảnh hưởng quan trọng của nền kinh tế Mỹ đối với kinh tế toàn cầu nói chung và quan hệ kinh tế Việt Mỹ nói riêng, các hành động cụ thể từ chính sách nới lỏng của Fed và kịch bản hạ cánh cứng hay hạ cánh mềm cho nền kinh tế Mỹ diễn ra sẽ có tác động không nhỏ đến Việt Nam.
Bên cạnh đó, việc hệ thống ngân hàng có thể đẩy mạnh tăng tín dụng luôn cải thiện thanh khoản của nền kinh tế nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng.
Nguồn: Chứng khoán ABS
Lãi suất USD hạ giúp thu hút vốn đầu tư quốc tế vào các thị trường các nước đang phát triển, vốn có mức chênh lệch đáng kể của lãi suất đồng nội tệ đối với lãi suất USD. Điều này ngược lại với thực tế thời gian qua, khi lãi suất USD neo cao, dòng vốn đầu tư có xu hướng dịch chuyển từ các thị trường mới nổi/cận biên trở về Mỹ.
"Số liệu cho thấy trong 2 tuần vừa qua, khối ngoại đã có động thái mua ròng tại một số thị trường trong ASEAN như Indonesia, Malaysia… Mặc dù vẫn đang tiếp tục bán ròng tại Việt Nam, nhưng đà bán ròng đã giảm mạnh trong 2,5 tháng qua, đồng thời xuất hiện trở lại các phiên mua ròng ", báo cáo nêu rõ.
Còn theo chứng khoán Rồng Việt (VDSC), trong chu kỳ cắt giảm lãi suất, cơ chế dẫn truyền tác động lên các thị trường cận biên và mới nổi đến từ việc đồng USD sẽ có xu hướng yếu hơn so với quá khứ, do hiệu ứng chênh lệch lãi suất với các cặp tiền khác thu hẹp lại và lãi suất thấp sẽ làm giảm bớt đi sự hấp dẫn của đồng USD.
Khi đó, dòng tiền neo trú bằng đồng USD có xu hướng tái phân bổ lại các tài sản có mức rủi ro và kỳ vọng sinh lợi cao hơn trong đó bao gồm tài sản chứng khoán ở các thị trường cận biên và mới nổi.
VDSC kỳ vọng sự luân chuyển dòng vốn này sẽ tác động tích cực thị trường chứng khoán Việt Nam và sẽ là xu hướng chung trong chu kỳ cắt giảm lãi suất của Fed cũng như các ngân hàng trung ương ở các nước phát triển khác.