Ngày 22/5/2025, thị trường chứng khoán tiếp tục xôn xao khi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước công bố quyết định xử phạt đối với Công ty Cổ phần Chứng khoán Thủ Đô diễn biến mới nhất trong chuỗi động thái mạnh tay của cơ quan quản lý nhắm vào các vi phạm trong lĩnh vực thị trường vốn.
Theo Quyết định số 107/QĐ-XPHC do Ủy ban Chứng khoán Nhà nước ban hành, Công ty Cổ phần Chứng khoán Thủ Đô có trụ sở tại phố Đại Cồ Việt, Hà Nội bị xử phạt hành chính tổng cộng 152,5 triệu đồng.
Trong đó, đáng chú ý nhất là hành vi không lưu trữ hồ sơ đăng ký chuyển nhượng trái phiếu trong hoạt động dịch vụ lưu ký. Hai mã trái phiếu liên quan là H39CH2123004 (do Công ty Cổ phần Hưng Thịnh Investment phát hành) và HQNCH2124005 (phát hành bởi Công ty Cổ phần Dịch vụ Giải trí Hưng Thịnh Quy Nhơn), với mức phạt lên đến 92,5 triệu đồng.
Ngoài ra, công ty còn bị phạt 60 triệu đồng vì nộp báo cáo quản trị năm 2024 không đúng hạn. Dù mức phạt không quá cao so với các trường hợp khác, nhưng đây lại là lời cảnh báo về những rủi ro pháp lý có thể phát sinh nếu các quy trình nội bộ thiếu chặt chẽ, đặc biệt trong bối cảnh thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang đặt dưới sự giám sát nghiêm ngặt sau nhiều vụ việc gây chấn động.
Gần một tháng trước, vào ngày 26/4/2025, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã khiến thị trường ngỡ ngàng khi công bố Quyết định số 143/QĐ-XPHC xử phạt Công ty Cổ phần Chứng khoán Alpha, một tên tuổi lớn đặt trụ sở tại quận Ba Đình, Hà Nội với tổng mức phạt lên tới hơn 1 tỷ đồng (1.027.500.000 đồng).
Danh sách vi phạm của Alpha trải dài như một bản tổng kết về những gì không nên có ở một tổ chức hoạt động trong lĩnh vực tài chính. Công ty bị phát hiện không lưu giữ đầy đủ hồ sơ tư vấn đầu tư (bị phạt 85 triệu đồng), tư vấn phát hành trái phiếu cho Công ty Cổ phần Đầu tư Kinh doanh BĐS Hà An nhưng hồ sơ thiếu nội dung bắt buộc (phạt 225 triệu đồng), không báo cáo đầy đủ các thông tin liên quan đến phòng chống rửa tiền, thay đổi địa điểm giao dịch, nhân sự (85 triệu đồng).
Không dừng lại ở đó, Alpha còn báo cáo sai lệch về tỷ lệ an toàn tài chính và tình trạng giao dịch trực tuyến (bị phạt 150 triệu đồng), cho vay vượt hạn mức đối với cả Giám đốc chi nhánh lẫn thành viên Hội đồng quản trị nhưng không chứng minh được mục đích đầu tư (175 triệu đồng), sử dụng nhân sự không đủ điều kiện vào vị trí tư vấn tài khoản (60 triệu đồng), thiếu hụt nhân sự có chứng chỉ tại bộ phận kiểm soát nội bộ và kiểm toán (85 triệu đồng).
Đặc biệt, công ty còn tự ý thay đổi phương án sử dụng vốn từ đợt chào bán chứng khoán mà không thông qua Đại hội đồng cổ đông, vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc minh bạch và bị phạt 162,5 triệu đồng.
Những vi phạm trên phản ánh sự lỏng lẻo trong công tác quản trị và kiểm soát nội bộ của Alpha, cho thấy việc doanh nghiệp vận hành thiếu chuẩn mực sẽ không chỉ gây ảnh hưởng tới bản thân công ty mà còn tiềm ẩn rủi ro hệ thống đối với cả thị trường vốn.
Vào cùng thời điểm với vụ việc của Alpha, ngày 26/4/2025, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng đã xử phạt Công ty Cổ phần Chứng khoán SmartInvest (trụ sở tại phố Bùi Thị Xuân, Hà Nội) với tổng số tiền 135 triệu đồng, theo Quyết định số 106/QĐ-XPHC.
Dù mức xử phạt thấp hơn nhiều, song những sai phạm của SmartInvest lại liên quan trực tiếp đến hoạt động phát hành và phân phối trái phiếu, lĩnh vực đang được siết chặt để bảo vệ nhà đầu tư. Cụ thể, SmartInvest không công bố thông tin về đợt phát hành trái phiếu năm 2022 của Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại dịch vụ Tân Hiệp Phát (bị phạt 60 triệu đồng) và không báo cáo việc phân phối trái phiếu trong đợt phát hành riêng lẻ của chính doanh nghiệp này (bị phạt 75 triệu đồng).
Việc không tuân thủ quy định về công bố thông tin và minh bạch trong quá trình phát hành trái phiếu có thể tạo ra nguy cơ làm méo mó thị trường, ảnh hưởng đến quyền lợi của nhà đầu tư và niềm tin vào kênh huy động vốn này.
Việc các công ty chứng khoán bị xử lý liên tiếp chỉ trong vòng chưa đầy một tháng không còn đơn thuần là những án phạt mang tính nhắc nhở. Đây là tín hiệu mạnh mẽ từ cơ quan quản lý nhằm siết lại kỷ cương, tăng cường tính minh bạch và phòng ngừa các rủi ro mang tính hệ thống trong thị trường tài chính.