Mới đây, tại hội nghị tổng kết công tác năm 2023, triển khai nhiệm vụ, kế hoạch năm 2024, Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) Nguyễn Anh Tuấn cho biết, năm vừa qua, EVN đã tăng giá bán điện 2 lần nhưng không đủ bù đắp được chi phí sản xuất điện nên vẫn lỗ.
Cụ thể, trong năm 2023, doanh thu bán điện toàn tập đoàn ước đạt 497.000 tỷ đồng, tăng 5,4% so với năm 2022. Tổng giá trị tài sản hợp nhất toàn EVN ước tính đến hết năm 2023 là 630.537 tỷ đồng, trong đó vốn chủ sở hữu là 201.535 tỷ đồng.
Đáng chú ý, giá bán lẻ điện bình quân đã được điều chỉnh tăng 2 lần trong năm qua nhưng vẫn không đủ bù đắp được chi phí sản xuất điện do các thông số đầu vào vẫn duy trì ở mức cao, nên EVN tiếp tục bị lỗ sản xuất kinh doanh điện năm thứ 2 liên tiếp.
Số lỗ không được nêu tại hội nghị tổng kết, nhưng theo báo cáo của Bộ Công Thương trước đó, EVN cho biết ghi nhận lỗ trước thuế hợp nhất 17.000 tỷ đồng năm 2023 (trong đó lỗ công ty mẹ gần 24.600 tỷ đồng). Mức này giảm hơn 5.000 tỷ đồng so với 2022.
Cùng chung cảnh ngộ, các doanh nghiệp “họ” EVN cũng cho thấy một năm kinh doanh tụt dốc khi phần lớn báo lãi giảm so với cùng kỳ.
Theo báo cáo tài chính mới công bố, Tổng Công ty Phát điện 3 – CTCP (EVNGENCO3, mã chứng khoán: PGV) cho biết, trong kỳ kinh doanh cuối của năm 2023, EVNGENCO3 ghi nhận doanh thu thuần đạt 9.773 tỷ đồng, giảm 20,9% so với cùng kỳ. Khấu trừ chi phí, công ty ghi nhận lợi nhuận sau thuế hợp nhất đạt 83,1 tỷ đồng.
Tính chung cả năm 2023, doanh thu của EVNGENCO3 giảm 3,2% xuống còn 45.710 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế đạt 1.347 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái đạt 2.492 tỷ đồng, giảm gần một nửa so với năm 2022.
Trong năm 2023, tổng sản lượng điện của EVNGENCO3 đạt 29.566 triệu kWh, tương đương 91,7% cùng kỳ năm 2022 và hoàn thành 91,7% kế hoạch năm mà Đại hội đồng cổ đông đề ra.
EVNGENCO3 cho biết, các nhà máy đảm bảo vận hành ổn định, đáp ứng huy động của hệ thống điện đặc biệt trong giai đoạn cao điểm mùa khô (tháng 4 và tháng 5/2023), nhờ đảm bảo nhiên liệu (than, dầu DO).
Tuy nhiên, sản lượng điện đạt thấp hơn kế hoạch năm chủ yếu do nhu cầu phụ tải thấp hơn kế hoạch, nguồn năng lượng tái tạo được ưu tiên huy động, huy động cao các nhà máy nhiệt điện than BOT các tháng cuối năm và điều chỉnh giảm sản lượng điện hợp đồng tháng 12/2023 của nhà máy nhiệt điện Phú Mỹ, Vĩnh Tân 2.
Một doanh nghiệp điện khác của EVN ghi nhận lợi nhuận giảm trong quý 4/2023 là Công ty Cổ phần Phát triển Điện lực Việt Nam (EVNDevelopment, mã chứng khoán: VPD). Cụ thể, doanh thu trong kỳ của công ty đạt 137,6 tỷ đồng, giảm 12,3% so với cùng kỳ năm trước. Khấu trừ đi giá vốn, doanh nghiệp này lãi gộp 69,9 tỷ đồng, giảm 16,8%.
Kết quả, EVNDevelopment báo lãi sau thuế đạt 50,5 tỷ đồng, giảm 22,6% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế cả năm 2023, công ty ghi nhận doanh thu 541,8 tỷ đồng, giảm 20,5% so với cùng kỳ năm trước. Sau khi trừ chi phí, doanh nghiệp này lãi sau thuế 191,2 tỷ đồng, giảm 37,4%.
VNDevelopment cho biết, tổng lượng nước về và giá bán điện quý 4/2023 thấp hơn so với cùng kỳ, đặc biệt trong tháng 12/2023, Nhà máy Thuỷ điện Bắc Bình đã thống nhất điều chỉnh sản lượng hợp đồng Qc theo đề nghị của Công ty Mua bán điện (EPTC) dẫn đến doanh thu và lợi nhuận của công ty giảm mạnh.
Cùng cảnh ngộ, Công ty Cổ phần Thuỷ điện Miền Trung (mã chứng khoán: CHP) chỉ mang về 360,4 tỷ đồng doanh thu trong quý 4/2024, thấp hơn cùng kỳ 4,1%. Khấu trừ cho giá vốn, doanh nghiệp lãi gộp 224,8 tỷ đồng, giảm 3,5% so với cùng kỳ. Sau cùng, công ty lãi sau thuế 183,2 tỷ đồng, giảm 5%.
Thuỷ điện Miền Trung giải thích nguyên nhân chủ yếu khiến lợi nhuận giảm do lưu lượng nước về hồ thuỷ điện A Lưới thấp hơn so với cùng kỳ năm 2022.
Kết thúc năm 2023, Thuỷ điện Miền Trung đạt doanh thu hơn 881,3 tỷ đồng, giảm 19,9% so với cùng kỳ và lãi sau thuế 337,9 tỷ đồng, giảm 33,8%.
Theo báo cáo tài chính, nhiều doanh nghiệp “họ” EVN khác cũng có kết quả kinh doanh đi lùi như: Công ty Cổ phần Đầu tư Điện lực 3 (mã chứng khoán: PIC) ghi nhận lợi nhuận sau thuế năm 2023 giảm 10,9% so với cùng kỳ, đạt 38,1 tỷ đồng; Công ty Cổ phần Thuỷ điện - Điện lực 3 (mã chứng khoán: DRL) báo lãi ròng đạt hơn 58 tỷ đồng, giảm 6,3% trong năm 2023; Công ty Cổ phần Điện lực Khánh Hoà (mã chứng khoán: KHP) với 50,4 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, trong khi cùng kỳ năm 2022 lãi ròng hơn 59 tỷ đồng…
Ở mảng tài chính, Công ty Tài chính Cổ phần Điện lực (EVNFinance, mã chứng khoán: EVF) cũng ghi nhận doanh thu giảm trong năm 2023.
Về chi tiết, tổng thu nhập lãi và các khoản thu nhập tương tự năm vừa qua của EVNFinance ước đạt 3.994 tỷ đồng, tăng 50% so với năm 2022. Tuy nhiên, EVNFinance nhấn mạnh do năm 2023 là năm biến động rất mạnh của lãi suất huy động đầu vào, dẫn đến chi phí lãi toàn thị trường tăng mạnh, EVNFinance cũng chịu sức ép chi phí lãi suất lớn, kéo theo thu nhập lãi thuần của năm 2023 đạt 709 tỷ đồng, giảm 23% so với lãi thuần năm 2022.
Hoạt động mua bán chứng khoán đầu tư và góp vốn mua cổ phần cũng đóng góp vào lợi nhuận của toàn công ty. Đồng thời, tổng chi phí hoạt động năm 2023 thấp hơn năm 2022 cũng là điểm sáng trong bức tranh tài chính của EVNFinance. Chỉ số CIR năm 2023 đạt hơn 27%, giảm 5% so với năm 2022 và thấp hơn nhiều so với mức trung bình ngành (khoảng trên 30%). Kết quả, công ty báo lãi trước thuế 409 tỷ đồng trong năm 2023.
Trong báo cáo triển vọng ngành điện mới đây, Công ty Chứng khoán MBS dự báo nhu cầu điện phục hồi từ năm 2024 đạt 8,4% so với cùng kỳ từ mức thấp của năm 2023 (tăng 4,5% so với cùng kỳ). Tuy nhiên, đây vẫn là mức thấp hơn kế hoạch cung cấp điện của Bộ Công thương là khoảng 9% cho năm 2024 do MBS duy trì quan điểm thận trọng hơn về sự phục hồi nhu cầu điện cho nhóm công nghiệp – xây dựng.
Hơn nữa, dự kiến tăng trưởng kép sản lượng điện trung bình sẽ đạt 7,5% giai đoạn 2024 - 2030 theo kịch bản thấp của Quy hoạch Điện VIII. Đây sẽ là điểm tựa, củng cố triển vọng sản lượng của các nguồn điện.
Trong 2024, sản lượng thủy điện và điện khí sẽ ghi nhận sự phục hồi 8% so với cùng kỳ và 11% so với cùng kỳ từ nền thấp. Sản lượng điện năng lượng tái tạo sẽ tăng nhẹ 6% so với cùng kỳ, được hỗ trợ bởi công suất bổ sung từ nguồn dự án chuyển tiếp, trong khi, sản lượng điện than sẽ tiếp tục tăng trưởng 9% so với cùng kỳ do nhu cầu cao tại miền Bắc.