Tờ Boomberg đưa tin, một kỳ nghỉ hè bình dị đã biến thành cơn ác mộng sau khi hàng nghìn người phải sơ tán khỏi các hòn đảo của Hy Lạp do cháy rừng bao vây. Sự kiện này như một lời nhắc nhở mới nhất rằng ngành du lịch châu Âu cần phải đối mặt với thực tế của biến đổi khí hậu và thích nghi nhanh chóng.
Khủng hoảng khí hậu
Theo đó, mùa hè đang trở nên dữ dội hơn ở Nam Âu và những đám cháy ở Hy Lạp là sự lặp lại nghiệt ngã của những trận hỏa hoạn chết người đã tàn phá đất nước này vào năm 2021. Sức nóng không thể chịu nổi trong năm nay đã buộc các nhà chức trách phải đóng cửa thành cổ Acropolis và buộc khách du lịch trên đảo Sardinia của Ý phải ở trong nhà. Điều đáng nói, mọi thứ đang diễn ra dù trái đất mới chỉ đang nóng lên trung bình 1,2 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Các nhà khoa học cho biết mọi thứ sẽ trở nên tồi tệ hơn ngay cả khi chúng ta kiềm chế mức tăng nhiệt độ đến mục tiêu 2 độ C của Thỏa thuận Paris.
Một nghiên cứu năm 2019 dự đoán rằng khí hậu của Madrid vào năm 2050 sẽ giống với thành phố Marrakesh ở Bắc Phi; London sẽ giống Barcelona và Stockholm giống Budapest hơn. Đây sẽ là một sự thay đổi mang tính kiến tạo đối với ngành du lịch và lữ hành của châu Âu, vốn đã đóng góp 1,9 nghìn tỷ euro (2,1 nghìn tỷ USD) cho nền kinh tế khu vực vào năm ngoái, đồng thời sắp xếp lại các mô hình du lịch theo cách có thể sẽ giáng một đòn mạnh vào một số quốc gia ở Nam Âu.
Ngành công nghiệp du lịch có thể chưa tính đến điều đó một cách đầy đủ. Catharina Martinez-Pardo, một đối tác tại Boston Consulting Group, người chuyên về khí hậu và tính bền vững trong ngành khách sạn cho biết: “Vẫn còn một phần lớn ngành công nghiệp chỉ vừa mới thức dậy theo đúng nghĩa đen. Tôi không nghĩ họ đã thực sự sẵn sàng”.
Khoảng 19.000 người đã phải sơ tán vào cuối tuần qua khỏi đảo Rhodes của Hy Lạp khi cháy rừng tiếp tục bùng phát và các chuyến bay bị hủy. Trong vài ngày qua, những người đi biển đã theo dõi máy bay cứu hỏa hạ cánh trên mặt nước để lấy đồ tiếp tế - một bối cảnh kỳ lạ đối với những người bơi lội hoặc chơi thể thao dưới nước.
Cuối tuần qua, nhiều du khách đi trong ngày không thể về khách sạn lấy hộ chiếu, tư trang. Một nơi trú ẩn ở Faliraki có sức chứa ít nhất 100 người, một số vẫn mặc đồ bơi. Điều đó bao gồm việc cung cấp một bữa tiệc tự chọn gồm dưa hấu tươi và mật ong cho những du khách đen đủi.
Theo Bộ bảo vệ dân sự của Hy Lạp, ở một số nơi khác, khách du lịch ở trong các cơ sở thể thao, trung tâm hội nghị, khách sạn và các tòa nhà công cộng đã được cung cấp thức ăn và nước uống. Bộ cho biết một khu vực đặc biệt đã được thiết lập tại sân bay Rhodes với các giường gấp cho các gia đình có trẻ em và những người có nhu cầu đặc biệt.
Tuy nhiên, Tom Jenkins, giám đốc điều hành của Hiệp hội Du lịch châu Âu cho biết, ngành du lịch của khu vực khó có thể đưa ra các quyết định thương mại dài hạn dựa trên các sự kiện trước mắt vào mùa hè này. “Liệu ngành có phải thay đổi trước hành vi của khách hàng không? Tôi nghĩ sẽ rất kỳ quặc nếu họ làm như vậy”.
TUI, một công ty du lịch của Đức và hãng hàng không EasyJet đều cho biết vào tuần trước rằng họ thấy rất ít phản ứng trước cái nóng khắc nghiệt. Nhưng nhiệt độ đã có tác động đến du khách ở những nơi khác. Ở Mỹ tuần trước, hành khách bị bỏ mặc trên chuyến bay Delta hàng giờ trong cái nóng ngột ngạt khi họ chờ cất cánh từ Las Vegas đến Atlanta.
Mặc dù ngành du lịch của châu Âu được ước tính sẽ tăng trưởng với tốc độ trung bình hàng năm là 3,3% cho đến năm 2032, tần suất xảy ra các sự kiện cực đoan ở Nam Âu có thể đẩy khách du lịch đến các điểm đến ở phía bắc của lục địa. Các đợt nắng nóng có thể “làm giảm sức hấp dẫn của Nam Âu với tư cách là một điểm đến du lịch trong dài hạn hoặc ít nhất là làm giảm nhu cầu vào mùa hè”, Moody’s cho biết hôm thứ hai.
Một số nhà nghiên cứu đã lập mô hình các kịch bản cực đoan để đánh giá hậu quả đối với các bộ phận khác nhau của nền kinh tế. Theo một báo cáo của Ủy ban châu Âu công bố năm nay, trong một thế giới nóng lên tới 4 độ C, bên cạnh sự suy giảm sinh thái sẽ là sự sụt giảm mạnh hơn 9% lượng khách du lịch đến các đảo của Hy Lạp. Kịch bản tương tự sẽ chứng kiến sự gia tăng du lịch khoảng 16% đến miền tây xứ Wales.
Sự thay đổi đó sẽ là một đòn giáng mạnh đối với các quốc gia phụ thuộc nhiều vào du khách để tăng trưởng kinh tế. Ngành du lịch đã đóng góp 14,9% vào tổng sản phẩm quốc nội của Hy Lạp vào năm 2021 trong khi đóng góp lần lượt là 9,1% và 8,5% cho Ý và Tây Ban Nha.
Nhiệt độ lên tới 46 độ C trên đảo Sardinia của Ý vào tuần trước, dẫn đến cảnh đường phố vắng tanh giữa mùa cao điểm du lịch. Một sự cố ngoại giao nhỏ trong tháng này đã làm nổi bật rủi ro cao đối với ngành. Trong khi thăm Ý, Bộ trưởng Y tế Đức Karl Lauterbach đã tweet về cái nóng khắc nghiệt và việc một số điểm đến nghỉ dưỡng ở Nam Âu “sẽ không có tương lai trong dài hạn”. Bài đăng đã gây ra phản ứng mạnh mẽ từ Bộ trưởng Du lịch Ý Daniela Santanchè, người đã chỉ ra rằng sự nóng lên toàn cầu đang ảnh hưởng đến toàn hành tinh chứ không chỉ một quốc gia nào.
Khách du lịch tháo chạy
Eduardo Santander, giám đốc điều hành của Ủy ban Du lịch châu Âu cho biết vào tuần trước rằng một số điểm đến ở châu Âu sẽ “chịu đựng” trong những tháng mùa hè khi “không có nơi nào để thoát khỏi cái nóng”. Đối với du khách, điều này có thể có nghĩa là đi về phía bắc thay vì phía nam ở châu Âu hoặc đi du lịch vào mùa xuân hoặc mùa đông thay vì mùa hè. Mọi người có thể sẽ đặt kỳ nghỉ của họ trong thời gian ngắn, dựa trên thời tiết dự kiến sẽ như thế nào tại các điểm đến.
Theo trang web đặt phòng du lịch eDreams Odigeo, một trong những dự báo của Santander đã được thực hiện. Tìm kiếm các điểm đến ở Bắc Âu từ những người sống ở Nam Âu đã tăng trong tuần trước so với cùng ngày tháng trước, trong đó Ireland tăng hơn 1.000%.
“Dữ liệu mới nhất cho thấy nhiệt độ cao đang khiến người dân Nam Âu suy nghĩ lại về các điểm đến trong kỳ nghỉ của họ để tìm kiếm nơi có nhiệt độ mát hơn”, Giám đốc Nhà cung cấp Hàng không của eDreams, Pablo Caspers cho biết. “Điều kiện thời tiết có thể sẽ ảnh hưởng nhiều hơn đến sự lựa chọn của du khách trong tương lai”.
Tính đến thứ hai, 162 vụ cháy đã được báo cáo trên khắp Hy Lạp và 2.466 khách du lịch và cư dân khác đã được sơ tán ở phía bắc Corfu vào đêm hôm trước, trong đó có 59 người được lực lượng bảo vệ bờ biển cứu khỏi một bãi biển. Khi cháy rừng đe dọa thêm năm ngôi làng ở Rhodes, lệnh sơ tán tiếp theo đã được ban hành.
“Khủng hoảng khí hậu đã hiện hữu”, Thủ tướng Hy Lạp Kyriakos Mitsotakis nói với các nhà lập pháp tại quốc hội hôm thứ hai.