Mua trước trả sau và nguy cơ sa... “bẫy nợ”

Mang đến tác động tích cực cho nền kinh tế, nhưng dịch vụ mua trước trả sau lại tiềm ẩn nhiều rủi ro cho người tiêu dùng, đặc biệt ở thế hệ trẻ, những người chưa có cơ sở thu nhập ổn định…
Mua trước trả sau và nguy cơ sa... “bẫy nợ”

Tốc độ tăng trưởng nhanh chóng trên toàn cầu đã giúp ngành mua trước trả sau đạt được định giá 179,5 tỷ USD vào giữa năm 2022. Không chỉ gặt hái được lợi nhuận lớn mà dịch vụ thanh toán này còn có thể nhanh chóng mở rộng cơ sở khách hàng. 

Juniper Research gần đây đã dự đoán rằng mua trước trả sau sẽ vượt qua mốc 900 triệu người dùng trên toàn cầu vào năm 2027, tăng từ con số 360 triệu của năm 2022. Mức tăng đột biến 150% này làm nổi bật lên nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng đối với các giải pháp tín dụng chi phí thấp và tính linh hoạt trong thanh toán.

Tuy nhiên, mua trước trả sau đến nay vẫn được xem là một dịch vụ khá non trẻ trên thị trường. Việc thúc đẩy dịch vụ phát triển quá nhanh để theo kịp nhu cầu cũng đã dẫn đến vô số rủi ro tiềm ẩn. Bên cạnh những vấn đề như trục trặc kỹ thuật, rò rỉ thông tin, thiếu hỗ trợ sau giao dịch thì nguy cơ đáng lo ngại nhất đối với người tiêu dùng là… vỡ nợ. 

Rủi ro của mua trước trả sau đối với người tiêu dùng

mua trước trả sau

Giống như thẻ tín dụng, người dùng mua trước trả sau dưới 25 tuổi là nhóm khách hàng có tỷ lệ vỡ nợ và nợ quá hạn cao nhất. Những lợi ích và ưu đãi của mua trước trả sau có khả năng “tiếp tay” cho thói quen chi tiêu không kiểm soát và hậu quả gây ra là những khoản nợ không thể chi trả, theo Juniper Research.

"Thật dễ dàng để bị cuốn vào các hình thức thanh toán đó. Bạn thấy các khoản thanh toán lẻ 20 USD mỗi lần và nghĩ nó chẳng là bao. Nhưng điều tiếp theo khi bạn mở mắt tỉnh dậy là khoản nợ lên tới 600 USD từ nhiều hoá đơn khác nhau,” Sam – một sinh viên tại Hoa Kỳ chia sẻ. 

Thực tế cho thấy, mua trước trả sau kém minh bạch hơn nhiều so với các sản phẩm tín dụng truyền thống. Phần lớn là bởi dữ liệu công khai thưa thớt và thiếu báo cáo hoàn trả cho các cơ quan tín dụng. Điều này làm trầm trọng thêm nguy cơ nợ chồng chất hoặc gia hạn quá mức, cũng là rủi ro tài chính chính của mua trước trả sau. Gần 70% người tiêu dùng đã sử dụng dịch vụ đều thừa nhận rằng họ mua nhiều hơn dự tính khi dùng phương thức mua trước trả sau. 

Các công ty mua trước trả sau cho biết họ không cung cấp cho khách hàng các khoản vay mới trừ khi đang trong quá trình thanh toán khoản cũ, song không có điều khoản nào giới hạn việc khách hàng tiếp tục vay ở đơn vị khác. 

Bên cạnh đó, các cơ quan quản lý cũng có những lo ngại về cách mà nhà cung cấp dịch vụ mua trước trả sau xử lý các khoản phí trễ hạn, quyền riêng tư và tranh chấp của khách hàng. Chưa kể, trong trường hợp khách hàng muốn trả lại sản phẩm được mua theo phương thức này, thì việc hoàn tiền là khá phức tạp.

Các chính phủ vào cuộc 

Hiện các nhà cung cấp mua trước trả sau chưa chịu sự giám sát giống như ngân hàng, nên các biện pháp bảo vệ người tiêu dùng lại càng ít. Do vậy, các nhà hoạch định chính sách đang nỗ lực tìm kiếm giải pháp và đặt ra tiêu chuẩn để duy trì được sự cân bằng giữa việc cho phép hình thức này hoạt động có hiệu quả với các bên đồng thời giữ cho tình trạng nợ tiêu dùng ở mức kiểm soát được.

mua trước trả sau

Vào tháng 12/2021, Cục Bảo vệ Tài chính Người tiêu dùng Mỹ (CFPB) đã yêu cầu dữ liệu từ 5 công ty cung cấp dịch vụ mua trước trả sau hàng đầu ở nước này như Affirm, Afterpay, Klarna, PayPal và Zip. CFPB sau đó đã phát hành một nghiên cứu cho thấy số lượng khoản vay mua trước trả sau do 5 công ty phát hành đã tăng 970% từ năm 2019 đến năm 2021, chạm mốc 24,1 tỷ USD vào năm 2021. 

“Không thể phủ nhận lợi ích của mua trước trả sau, nhưng những khoản vay này được thiết kế để khuyến khích người tiêu dùng mua nhiều hơn và vay nhiều hơn nữa”, CPFB lưu ý trong nghiên cứu. Đó là lý do tại sao CFPB đã công bố ý định điều chỉnh quy định đối với mua trước trả sau theo cách tương tự như thẻ tín dụng.

Các giám đốc điều hành trong ngành đã hoan nghênh nỗ lực của CFPB trong việc cải thiện quy định và bảo vệ người tiêu dùng. CEO Affirm Max Levchin đã ca ngợi nghiên cứu của CFPB là một bước tiến lớn đối với tính minh bạch trong tài chính. “Người tiêu dùng xứng đáng được có sự rõ ràng tuyệt đối,” ông Levchin viết trên Twitter. 

Tương tự, Úc cũng đang xem xét các quy định chặt chẽ đối với xu hướng thanh toán mới nổi này. Các sản phẩm mua trước tra sau ở Úc hiện không được dựa theo luật tín dụng tiêu dùng và thay vào đó, nhiều nhà cung cấp mới chỉ tuân thủ quy tắc ứng xử của ngành. Tuy nhiên, chính phủ Úc gần đây đã ban hành một tài liệu tư vấn nhằm thu hẹp mọi lỗ hổng về quy định trên thị trường. Trong khi đó, mua trước trả sau nay cũng nằm trong phạm vi quản lý của Ủy ban Chứng khoán & Đầu tư Úc.

Tại Vương quốc Anh, chính phủ đã công bố ý định điều chỉnh quy định cho dịch vụ mua trước trả sau thông qua Cơ quan Quản lý Tài chính Anh. Cơ quan sẽ theo dõi sát sao những quảng cáo dễ gây hiểu lầm về khía cạnh cho vay của dịch vụ cũng như yêu cầu các nhà cung cấp thực hiện kiểm tra xem khách hàng có đủ khả năng vay tiền hay không. Các công ty như Klarna, Clearpay hay PayPal phải giải trình rõ cho người tiêu dùng thông tin về các khoản vay và cấp mức tín dụng hợp lý, trong khi đó người dùng sẽ có quyền đưa khiếu nại lên Dịch vụ Thanh tra Tài chính. 

Ở châu Á, dịch vụ mua trước trả sau cũng đang nhận được nhiều sự chú ý từ các cơ quan đứng đầu. Ví dụ như tại Singapore, một bộ quy tắc ứng xử nhằm bảo vệ người tiêu dùng mới đây đã được giới thiệu rộng rãi. Trong đó, chính phủ yêu cầu các nhà cung cấp mua trước trả sau phải công bằng và minh bạch khi tính phí, đồng thời thực hiện đánh giá tín dụng đối với khách hàng. Bản thân khách hàng cũng sẽ bị đình chỉ thực hiện các giao dịch mua trước trả sau tiếp theo sau nếu quá hạn thanh toán nợ cũ. Bên cạnh đó, người tiêu dùng cũng có quyền thanh toán đầy đủ bất kỳ lúc nào mà không phải trả phí trả nợ trước hạn.

Xem thêm

5 giải pháp thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt

5 giải pháp thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt

Tiếp tục phát triển hạ tầng công nghệ, pháp lý, nâng cao khả năng bảo mật, nhận thức của người tiêu dùng... là những biện pháp thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt và hiện thực hóa các mục tiêu về tài chính toàn diện.

Có thể bạn quan tâm

Nước Mỹ bầu cử Tổng thống như thế nào?

Nước Mỹ bầu cử Tổng thống như thế nào?

Với cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2024 đang đến gần, ứng viên Donald Trump và Kamala Harris gấp rút vận động cử tri tham gia bỏ phiếu ngày 5/11. Tuy nhiên, người chiến thắng sẽ không được quyết định dựa trên số phiếu phổ thông mà là từ một nhóm 538 đại diện trong Đại cử tri đoàn…

Danh hiệu tỷ phú giàu nhất Trung Quốc gọi tên “cha đẻ” TikTok Zhang Yiming

Danh hiệu tỷ phú giàu nhất Trung Quốc gọi tên “cha đẻ” TikTok Zhang Yiming

Với khối tài sản 49,3 tỷ USD, nhà sáng lập Bytedance Zhang Yiming lần đầu tiên giành danh hiệu người đàn ông giàu nhất Trung Quốc. Đồng thời, báo cáo từ Hurun cũng cho thấy sự thay đổi trong cơ cấu tỷ phú tại quốc gia tỷ dân, với các doanh nhân công nghệ và năng lượng mới đang dần chiếm ưu thế…

10 quốc gia nghèo nhất thế giới năm 2024

10 quốc gia nghèo nhất thế giới năm 2024

Các quốc gia nghèo nhất thế giới từ lâu đã phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng do xung đột, thiên tai và tình trạng kinh tế suy thoái. Dù sở hữu tài nguyên phong phú, nhưng nhiều nơi vẫn không thể thoát khỏi cảnh nghèo đói và hàng triệu người dân phải sống dưới mức tối thiểu…

Nvidia và Apple tranh giành ngôi vị công ty giá trị nhất thế giới

Nvidia và Apple tranh giành ngôi vị công ty giá trị nhất thế giới

Nvidia có thời điểm đã vượt qua Apple để trở thành công ty giá trị nhất thế giới khi nhu cầu mạnh mẽ đối với chip AI đã đưa vốn hóa của hãng chạm mốc 3,53 nghìn tỷ USD. Trong khi Nvidia liên tục tăng trưởng mạnh, Apple lại đối mặt với khó khăn khi doanh số iPhone suy giảm tại Trung Quốc…

Bùng nổ dịch vụ xin nghỉ việc hộ tại Nhật Bản

Bùng nổ dịch vụ xin nghỉ việc hộ tại Nhật Bản

Ngày càng có nhiều người trẻ Nhật Bản tìm đến các “agency” để tìm kiếm sự hỗ trợ khi muốn rời bỏ công việc của mình. Xu hướng này đánh dấu một bước ngoặt lớn đối với những quy chuẩn truyền thống trong văn hóa làm việc khắt khe của xứ sở mặt trời mọc…

HSBC tái cơ cấu, bổ nhiệm nữ CFO đầu tiên trong lịch sử

HSBC tái cơ cấu, bổ nhiệm nữ CFO đầu tiên trong lịch sử

Ngân hàng HSBC đã bổ nhiệm nữ Giám đốc Tài chính đầu tiên trong lịch sử 159 năm hoạt động. Cùng với đó, ngân hàng cũng công bố một cuộc cải cách cơ cấu lớn, thành lập các đơn vị kinh doanh mới nhằm tối ưu hóa và nâng cao tính năng động trong bối cảnh thị trường tài chính có nhiều đang thay đổi…

Halloween “đắng” khi giá ca cao leo thang

Halloween “đắng” khi giá ca cao leo thang

Trong bối cảnh nguồn cung khan hiếm và giá ca cao leo lên các ngưỡng cao kỷ lục, nhiều nhà sản xuất bánh kẹo đang buộc phải điều chỉnh lại chất lượng sản phẩm và tìm kiếm các giải pháp thay thế cho mùa Halloween năm nay…

Siêu start-up Trung Quốc Pony AI xin niêm yết IPO tại Mỹ

Siêu start-up Trung Quốc Pony AI xin niêm yết IPO tại Mỹ

Công ty robotaxi Trung Quốc Pony AI đã nộp hồ sơ IPO tại Mỹ. Đây được xem là một bước tiến quan trọng trong bối cảnh các công ty Trung Quốc dần quay lại thị trường chứng khoán Mỹ sau thời gian gặp gián đoạn…

Cuộc đua Nhà Trắng: Tương lai ngành xe điện Mỹ và ván cược tỷ đô từ Hàn Quốc

Cuộc đua Nhà Trắng: Tương lai ngành xe điện Mỹ và ván cược tỷ đô từ Hàn Quốc

Cuộc tranh cử tổng thống Mỹ đang làm dấy lên các tranh luận về tương lai của ngành công nghiệp xe điện. Trong đó, Hàn Quốc lo ngại rằng hàng tỷ USD của họ có thể gặp rủi ro khi những thay đổi chính sách có thể ảnh hưởng đến hàng loạt dự án và ưu đãi mà các doanh nghiệp nước này đang hưởng lợi…