Tin vui cho người dân Nhật Bản: Hết cảnh gửi tiết kiệm không được hưởng lãi lại còn mất phí giữ hộ

Lãi suất âm về cơ bản có nghĩa là người gửi tiền phải trả tiền để gửi tiền ở ngân hàng...

Tin vui cho người dân Nhật Bản: Hết cảnh gửi tiết kiệm không được hưởng lãi lại còn mất phí giữ hộ

Tờ New York Times đưa tin, Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BOJ) đã tăng lãi suất lần đầu tiên kể từ năm 2007 vào thứ ba, đẩy lãi suất lên trên mức 0. Đây được cho là động thái nhằm khép lại một chương trong nỗ lực tích cực nhằm kích thích nền kinh tế từ lâu đã phải vật lộn để phát triển.

CHƯƠNG MỚI

Năm 2016, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã thực hiện một bước đi không chính thống là đưa chi phí đi vay xuống dưới 0, một nỗ lực nhằm khởi động hoạt động vay và cho vay cũng như thúc đẩy nền kinh tế trì trệ của đất nước.

Lãi suất âm – điều mà các ngân hàng trung ương ở một số nền kinh tế châu Âu cũng đã áp dụng – về cơ bản có nghĩa là người gửi tiền phải trả tiền để gửi tiền ở ngân hàng, động cơ khuyến khích họ tiêu tiền thay vì gửi tiền vào các nhà băng.

Nhưng nền kinh tế Nhật Bản gần đây đã bắt đầu có dấu hiệu tăng trưởng mạnh hơn: Lạm phát, sau nhiều năm ở mức thấp, đã tăng tốc, được củng cố bởi mức tăng lương lớn hơn bình thường.

Cả hai đều là manh mối cho thấy nền kinh tế có thể đang trong quá trình tăng trưởng bền vững hơn, cho phép ngân hàng trung ương thắt chặt chính sách lãi suất trong nhiều năm sau khi các ngân hàng trung ương lớn khác tăng lãi suất nhanh chóng để đối phó với lạm phát tăng vọt.

Ngay cả sau động thái hôm thứ ba, lãi suất ở Nhật Bản vẫn khác xa so với các nền kinh tế phát triển lớn khác trên thế giới. Lãi suất chính sách mục tiêu của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã được nâng lên mức từ 0 đến 0,1% từ âm 0,1%.

Ngân hàng này, trong một tuyên bố hôm thứ ba, cho biết họ đã kết luận rằng nền kinh tế đang ở trong một “chu kỳ lành mạnh” giữa tiền lương và giá cả, nghĩa là tiền lương tăng đủ để bù đắp cho giá cả tăng nhưng không quá nhiều để cắt giảm lợi nhuận kinh doanh. Theo số liệu mới nhất, chỉ số lạm phát chính ở Nhật Bản là 2,2% trong tháng 1.

ev1-5966.jpg
Nền kinh tế Nhật Bản gần đây đã bắt đầu có dấu hiệu tăng trưởng mạnh hơn.

Ngân hàng trung ương Nhật Bản cũng bãi bỏ các chính sách mua trái phiếu chính phủ Nhật Bản cũng như các quỹ đầu tư vào bất động sản hoặc theo dõi cổ phiếu để kiểm soát lãi suất thị trường có thể tăng cao như thế nào, khuyến khích các doanh nghiệp và hộ gia đình vay với giá rẻ.

Ngân hàng đã dần dần nới lỏng chính sách này trong năm qua, dẫn đến lợi suất nợ cao hơn khi triển vọng tăng trưởng của đất nước được cải thiện. Ngân hàng cho biết chính sách lãi suất âm và các bước khác mà họ thực hiện để kích thích nền kinh tế “đã hoàn thành vai trò của mình”.

THÚC ĐẨY ĐẦU TƯ

Ở nhiều quốc gia, lạm phát gia tăng đã gây khó khăn cho người tiêu dùng và các nhà hoạch định chính sách, nhưng ở Nhật Bản, quốc gia thường xuyên phải vật lộn với tình trạng giảm phát làm suy giảm tăng trưởng, việc tăng giá gần đây đã được hầu hết các nhà kinh tế hoan nghênh.

Thị trường chứng khoán Nhật Bản, được hỗ trợ bởi sự lạc quan của nền kinh tế và những cải cách doanh nghiệp có lợi cho các cổ đông, đã thu hút một lượng tiền khổng lồ từ các nhà đầu tư trên khắp thế giới, gần đây đã giúp chỉ số Nikkei 225 phá vỡ mức cao kỷ lục tồn tại kể từ năm 1989. Chỉ số Nikkei tăng 0,7 % vào thứ ba.

Việc loại bỏ lãi suất âm, vốn sẽ giúp củng cố đồng tiền yếu của đất nước, được các nhà đầu tư xem là một bước quan trọng khác trong sự thay đổi của Nhật Bản.

Arnout van Rijn, nhà quản lý danh mục đầu tư tại Robeco, người đã thành lập và điều hành văn phòng châu Á của nhà quản lý quỹ Hà Lan trong hơn một thập kỷ cho biết: “Đó là một cột mốc quan trọng khác trong việc bình thường hóa chính sách tiền tệ ở Nhật Bản. Là một người theo dõi lâu dài của Nhật Bản, điều này rất có ý nghĩa”.

Sự đặt cược về việc tăng lãi suất đã được đẩy mạnh trong tháng này sau khi Liên đoàn Công đoàn Nhật Bản, hiệp hội công đoàn lớn nhất nước này, cho biết 7 triệu thành viên của họ sẽ được tăng lương trung bình hơn 5% trong năm nay, mức tăng lương hàng năm lớn nhất được đàm phán kể từ năm 1991. Điều đó đã làm tăng mức lương trung bình khoảng 3,6% vào năm 2023.

Trước khi kết quả đàm phán tiền lương được công bố, các nhà đầu tư đã kỳ vọng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản sẽ phải chờ lâu hơn để tăng lãi suất.

273966-8126.jpg
Thị trường chứng khoán Nhật Bản đang hồi sinh.

Shigeto Nagai, người đứng đầu bộ phận kinh tế Nhật Bản tại Oxford Economics cho biết: “Quyết định này dựa trên niềm tin rằng bản thân nền kinh tế Nhật Bản đang thay đổi, chứ không phải dựa trên những lo ngại ngắn hạn”. Tăng tốc tăng trưởng tiền lương là một dấu hiệu quan trọng đối với các nhà hoạch định chính sách rằng nền kinh tế đủ mạnh để tạo ra lạm phát và có thể chịu được lãi suất cao hơn.

Giống như các ngân hàng trung ương lớn khác, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đặt mục tiêu lạm phát hàng năm là 2% - tỷ lệ này bằng hoặc cao hơn mức đó trong gần hai năm. Ông van Rijn cho biết, việc tăng lương báo hiệu rằng các công ty và người lao động mong đợi giá cả sẽ tiếp tục tăng cao. “Mọi người không còn tin rằng giá cả giảm sẽ ảnh hưởng đến nhu cầu tiền lương”.

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản, trong tuyên bố của mình, đã kết luận rằng “rất có khả năng tiền lương sẽ tiếp tục tăng ổn định trong năm nay, sau mức tăng lương ổn định vào năm ngoái”.

Shizuka Nakamura, 32 tuổi, cư dân Yokohama, thành phố cảng phía nam Tokyo cho biết cô nhận thấy giá cả tăng cao. Nakamura, người làm công việc hành chính tại một công ty xây dựng cho biết: “Tôi thực sự cảm thấy chi phí sinh hoạt ngày càng tăng. Gần đây cô đã sinh thêm một người con”.

Cô nói: “Những người bạn cùng tuổi với tôi và cũng đã có con đều nói rằng những thứ như tã lót và sữa bột trẻ em ngày càng đắt hơn”. Động thái lãi suất của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản cũng có ý nghĩa quan trọng vì đây là ngân hàng trung ương lớn cuối cùng thoát khỏi chính sách lãi suất âm.

BOJ và các ngân hàng trung ương ở Đan Mạch, Thụy Điển, Thụy Sĩ và khu vực đồng euro đã phá vỡ những điều cấm kỵ về chính sách tiền tệ bằng cách đẩy lãi suất xuống dưới 0 - về cơ bản có nghĩa là người gửi tiền phải trả tiền cho ngân hàng để giữ tiền của họ và các chủ nợ nhận được ít hơn số tiền họ cho vay.

Về lý thuyết, lãi suất âm có nghĩa là người gửi tiền thay vì được nhận lãi sẽ phải chi trả phí gửi cho các khoản tiền tiết kiệm. Mục đích chính của động thái này là thúc đẩy người dân rút tiền khỏi ngân hàng đem đi đầu tư, kinh doanh thay vì tiết kiệm.

Ngoài ra, ngân hàng cũng sẽ phải giảm lãi suất cho vay, khiến chi phí tín dụng dễ thở hơn cho doanh nghiệp để làm ăn.

Đây là nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế sau cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. (Thụy Điển đã chấm dứt lãi suất âm vào năm 2019 và các ngân hàng trung ương châu Âu khác cũng có động thái tương tự vào năm 2022).

Lãi suất chính sách âm của ngân hàng trung ương đã thúc đẩy thị trường trái phiếu toàn cầu, với hơn 18 nghìn tỷ USD giao dịch nợ ở mức lãi suất âm vào đỉnh điểm năm 2020. Khi lạm phát và tăng trưởng kinh tế quay trở lại, các ngân hàng trung ương đã tăng lãi suất chính sách của họ - mạnh hơn nhiều so với lãi suất chính sách của ngân hàng trung ương Nhật Bản – và hầu như không có khoản nợ nào hiện nay có lợi suất âm.

Lãi suất tăng ở Nhật Bản khiến việc đầu tư vào nước này tương đối hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư. Trong khi các nhà đầu tư nước ngoài đã bắt đầu đổ tiền vào nước này thì đối với các nhà đầu tư Nhật Bản, lợi nhuận ở nước ngoài vẫn rất hấp dẫn, ngay cả khi Fed và ECB dự kiến sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất, cản trở việc chuyển tiền mặt nhanh chóng về Nhật Bản.

Ngân hàng Trung ương Nhật Bản cũng đề nghị sẽ thực hiện thay đổi dần dần trong chính sách. Việc tăng lãi suất quá nhanh có thể dập tắt sự tăng trưởng trước khi tăng trưởng kịp diễn ra.

Xem thêm

Có thể bạn quan tâm

Qualcomm muốn mua lại Intel

Qualcomm muốn mua lại Intel

Theo thông tin được tiết lộ bởi tờ Wall Street Journal, Qualcomm đã tiếp cận Intel với một đề nghị sáp nhập...

Thị trường "nín thở" chờ đợi quyết định lãi suất mới của Fed và các ngân hàng trung ương lớn

Thị trường "nín thở" chờ đợi quyết định lãi suất mới của Fed và các ngân hàng trung ương lớn

Trong tuần này, nhiều ngân hàng trung ương trên toàn thế giới bao gồm Mỹ, Brazil, Anh, Nam Phi và Nhật Bản, sẽ đưa ra các quyết định về chính sách tiền tệ. Dự kiến, Fed có thể cắt giảm lãi suất từ 0,25 đến 0,50 điểm phần trăm trong khi BoE, BoJ nhiều khả năng giữ nguyên mức hiện tại…

Doanh nghiệp đồng hành cùng Gala Doanh nhân Thăng Long 2024

VNPTEVNHanelDaewooDu lịch Hà NộiEurowindowGeleximcoHandicoHà Nội groupHaproMay 10May Hồ GươmQuân Đức Thảo dượcROXSâm Ngọc LinhThi SơnThuỷ TạUDICViệt Mỹ