Nấu ăn tại nhà thoạt nghe rất đơn giản gồm mua nguyên liệu, làm theo công thức rồi thưởng thức món ăn. Thế nhưng thực tế lại rối rắm hơn nhiều. Có lúc quên lên kế hoạch, có lúc mua về những thứ chẳng liên quan và cũng có khi đứng trước tủ lạnh lúc 7 giờ tối mà vẫn chưa nghĩ ra món gì. Chính vì vậy, việc lập kế hoạch bữa ăn đã trở thành một trong những cách sử dụng phổ biến nhất của ChatGPT.
Thay vì phải xoay xở giữa sách công thức, bảng chi tiêu và các chương trình khuyến mãi, AI có thể thay thế khâu sắp xếp đó. Nó không thể nấu ăn, nhưng giảm tải bằng cách tổ chức tất cả các yếu tố cơ bản chỉ trong vài giây như danh sách nguyên liệu, gợi ý thay thế, nấu theo mẻ, mục tiêu dinh dưỡng… Nhờ đó, phần thú vị của nấu ăn là chế biến và thưởng thức trở nên dễ tập trung hơn.
Dưới đây là một số lợi ích của ChatGPT trong việc xây dựng thực đơn có thể tham khảo. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng đôi khi công thức do AI gợi ý có thể hơi phi thực tế hoặc sử dụng nguyên liệu khó tìm. Vì vậy, luôn cần kiểm tra trước khi đi mua sắm. Dữ liệu dinh dưỡng cũng chưa hẳn hoàn toàn chính xác. Với những nhu cầu sức khỏe đặc biệt, việc tham khảo ý kiến chuyên gia vẫn cần thiết.
Bên cạnh đó, khẩu vị là vấn đề cá nhân. ChatGPT có thể giúp tạo cấu trúc và gợi ý, nhưng không nên hoàn toàn tin tưởng tuyệt đối. Giống như mọi ứng dụng AI khác, cần dùng lý trí, phòng khi AI bịa ra những gợi ý chẳng hợp lý.
XÓA “TRANG GIẤY TRẮNG” KHI LẬP THỰC ĐƠN
Thách thức lớn nhất trong việc lên kế hoạch bữa ăn thường không nằm ở khâu nấu nướng, mà ở bước đầu tiên quyết định hôm nay ăn gì. Cảm giác ngồi trước một “trang giấy trắng” và cố nghĩ ra món ăn phù hợp có thể khiến cả quá trình trở nên nặng nề. Đây cũng là lúc ChatGPT phát huy tác dụng.
Chỉ cần gõ vào yêu cầu như “bữa tối nhanh cho hai người dưới 300.000 đồng”, hệ thống sẽ đưa ra một thực đơn hoàn chỉnh kèm công thức chi tiết. Muốn có sự cân đối giữa món chay và món mặn, chỉ cần thêm một dòng đề nghị. Ưa thích các món nấu một nồi để tiết kiệm thời gian dọn dẹp, chỉ cần nêu rõ và danh sách gợi ý sẽ được điều chỉnh ngay tức thì.
Khi thử yêu cầu “5 bữa tối giàu chất xơ, dễ nấu, dưới 500 calo mỗi món”, kết quả nhận được khá thực tế và sát nhu cầu từ cà ri đậu lăng, đậu gà nướng ăn kèm salad đến rau xào cùng gạo lứt.
Mỗi món đều được kèm theo công thức, thời gian chuẩn bị và bảng dinh dưỡng tương đối chi tiết. Dù chưa thể gọi là hoàn hảo, những gợi ý đó vẫn đủ để tạo ra một nền tảng rõ ràng, giúp quá trình lên thực đơn bắt đầu nhẹ nhàng hơn rất nhiều.
TẠO CÔNG THỨC TỪ NHỮNG GÌ SẴN CÓ
Một trong những cách hữu ích nhất khi sử dụng ChatGPT là lập kế hoạch theo hướng ngược lại. Thay vì tìm công thức rồi mới mua nguyên liệu, quá trình bắt đầu từ những thứ đang có trong bếp. Chỉ cần nêu ra vài món như thịt gà, rau bina, AI sẽ lập tức đề xuất hàng loạt lựa chọn phù hợp cùng cách chế biến rõ ràng.
Vào những ngày giữa tuần mệt mỏi, khi đầu óc không còn sáng suốt để nghĩ ra món mới, việc liệt kê những gì có sẵn trong tủ lạnh và tủ bếp là đủ để AI xây dựng một kế hoạch nấu nướng trọn vẹn, phù hợp với thời gian và lịch trình trong ngày.
Với người hay quên đồ đang có trong nhà, khả năng sắp xếp nguyên liệu và hỗ trợ lên danh sách mua sắm của ChatGPT thực sự khiến cuộc sống gọn gàng và nhẹ nhàng hơn rất nhiều.
CÂN BẰNG DINH DƯỠNG MÀ KHÔNG ĐAU ĐẦU
Dinh dưỡng thường là lý do khiến nhiều người nhanh chóng mất động lực. Việc tính toán từng lượng calo hay theo dõi chất dinh dưỡng không chỉ tốn thời gian mà còn dễ gây mệt mỏi. ChatGPT có thể giảm tải gánh nặng này bằng cách xây dựng những thực đơn cân bằng, bám sát mục tiêu sức khỏe đặt ra.
Chỉ cần đưa ra yêu cầu như “một tuần ăn chay giàu đạm, 2.000 calo mỗi ngày, dễ nấu theo mẻ”, hệ thống sẽ tạo ngay một kế hoạch hoàn chỉnh bao gồm công thức và danh sách mua sắm tương ứng.
Tất cả có thể được điều chỉnh tiếp theo dị ứng, sở thích hoặc mức độ tiện lợi mong muốn. Trải nghiệm này giống như có một chuyên gia dinh dưỡng đồng hành, chỉ khác ở chỗ không tốn chi phí.
Khi thử nghiệm, một kế hoạch ăn uống khá hợp lý đã xuất hiện gồm các món giàu đạm như súp đậu lăng hay đậu phụ xào được sắp xếp đan xen cùng những lựa chọn nhẹ nhàng hơn cho bữa trưa.
Thậm chí còn có cả gợi ý đồ ăn vặt phù hợp tổng mức 2.000 calo mỗi ngày. Nhờ vậy, việc duy trì chế độ dinh dưỡng trở nên rõ ràng, nhẹ nhàng và dễ kiểm soát hơn nhiều.
NẤU 1 LẦN ĂN NHIỀU NGÀY
Nấu một lần rồi dùng cho nhiều bữa là cách tiết kiệm thời gian hiệu quả nhưng việc lập kế hoạch cho cả tuần lại không hề nhẹ nhàng. ChatGPT có thể giúp chia nhỏ toàn bộ quá trình thành lịch trình rõ ràng, gọn gàng.
Chỉ cần đưa ra yêu cầu như “ba món có thể nấu vào chủ nhật để ăn trong cả tuần”, hệ thống sẽ đề xuất một kế hoạch hoàn chỉnh kèm theo hướng dẫn bảo quản.
Khi thử yêu cầu các món dễ hâm nóng, những gợi ý nhận được gồm thịt kho, thịt rim, gà nướng... Mỗi món đều được kèm theo thời gian bảo quản trong tủ lạnh hoặc tủ đông. Những chi tiết này đặc biệt hữu ích bởi chúng loại bỏ nỗi băn khoăn quen thuộc rằng liệu phần đồ ăn chuẩn bị từ đầu tuần còn an toàn để dùng vào giữa tuần hay không. Nhờ đó, việc nấu theo mẻ trở nên an tâm và chủ động hơn nhiều.
THAY THẾ NGUYÊN LIỆU LINH HOẠT
Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta sẽ có lúc quên mua một nguyên liệu hoặc siêu thị hết món cần dùng. Thay vì bỏ qua cả công thức, ChatGPT có thể gợi ý những lựa chọn thay thế phù hợp.
Ví dụ, hỏi “có thể dùng gì thay cà tím trong món cà ri?” sẽ nhận được danh sách các nguyên liệu thay thế kèm lưu ý về hương vị.
Khả năng linh hoạt này giúp công thức trở nên dễ áp dụng hơn. Các món ăn có thể điều chỉnh dựa trên nguyên liệu sẵn có mà không làm mất đi chất lượng. Nó đặc biệt hữu ích cho người cần tránh dị ứng, chẳng hạn như không gluten hoặc không hạt vì AI sẽ nhanh chóng chỉ ra các lựa chọn an toàn.
MẸO NẤU ĂN THEO YÊU CẦU
ChatGPT không chỉ hữu ích trong việc lập kế hoạch món ăn mà còn có thể hướng dẫn kỹ năng nấu nướng ngay khi cần. Không biết cắt xoài thế nào cho đúng cách hay nướng khoai bao lâu thì vừa chín tới thì chỉ cần hỏi, AI sẽ đưa ra hướng dẫn từng bước chi tiết.
Chế độ ChatGPT Advanced Voice Mode còn tiện lợi hơn nữa, cho phép trò chuyện trực tiếp với AI như một phụ bếp ngay trong bếp, chỉ cần nhấn nút sóng âm cạnh biểu tượng micro trong ứng dụng.
Ví dụ với món bánh mì kẹp nướng, khi muốn làm vỏ bánh giòn hơn, câu trả lời nhận được rất rõ ràng là trộn một chút bột mì lên bề mặt bánh trước khi nướng. Nghe như lời khuyên từ một người bạn trong bếp, rất thực tế và dễ áp dụng.
CÁ NHÂN HÓA THEO PHONG CÁCH SỐNG
Mỗi người có thói quen và nhu cầu ăn uống khác nhau và ChatGPT có thể điều chỉnh các gợi ý cho phù hợp với từng hoàn cảnh. Khi yêu cầu cần những món nhanh để kịp bữa tối muộn, AI sẽ đề xuất các công thức nấu dưới 20 phút.
Trường hợp chuẩn bị bữa cho trẻ em, ChatGPT sẽ đánh dấu những món dễ thay đổi, phù hợp với trẻ kén ăn. Với những người tập luyện marathon thì có thể tăng lượng tinh bột vào những ngày tập nặng để đảm bảo năng lượng.
Khả năng cá nhân hóa này là điểm mạnh khiến AI vượt trội so với sách nấu ăn truyền thống thay vì công thức “một cho tất cả”, mỗi kế hoạch trở nên linh hoạt, phù hợp và thực tế hơn với từng người.