Có thể nói, Tổng thống Trump đang tìm kiếm một sự tiến bộ đáng kể trong việc phi hạt nhân hóa Triều Tiên thông qua một lời hứa hỗ trợ kinh tế. Nhưng về phía lãnh đạo Triều Tiền, Kim Jong Un sẽ không dễ dàng từ bỏ khi đây được coi là một biện pháp bảo vệ chính cho chế độ của nhà lãnh đạo này.
Tổng thống Trump muốn gì từ Kim?
Yêu cầu chính của Mỹ trong cuộc họp này chính là yêu cầu Triều Tiên từ bỏ vũ khí hạt nhân và đặc biệt là tên lửa đạn đạo liên lục địa, sau khi Triều Tiên chứng tỏ đã khả năng khả năng của mình vào năm 2017. Nếu thành công, đây sẽ là một thành tựu ngoại giao lớn của nước Mỹ và đối với Tổng thống đương nhiệm Trump, là yếu tố giúp xây dựng hình ảnh của mình trước công chúng sau các vụ bê bối và mở rộng cửa cho nhiệm kỳ Tổng thống tiếp theo.
Câu hỏi đặt ra là làm thế nào để Hoa Kỳ đạt được mục tiêu đề ra. Bước đầu tiên, Washington muốn Bình Nhưỡng đồng ý với thời gian của tiến trình phi hạt nhân hoá và thực hiện từng bước cụ thể hướng để tới mục tiêu đó, như quay trở lại Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí hạt nhân (NPT) cũng như tiết lộ đầy đủ về chương trình hạt nhân và chấp nhận thanh tra quốc tế.
Tổng thống Trump rõ ràng đang muốn cố gắng đạt được các thoả thuận thông qua đàm phán trực tiếp. Nhưng nhiều người lo ngại rằng, để đạt được mục đích, Trump cho phép Bình Nhưỡng thực hiện một số yêu cầu riêng.
Lãnh đạo Triều Tiên muốn gì từ Trump
Về phía Kim có một danh sách mong muốn dài với Mỹ như sự hỗ trợ khỏi các lệnh trừng phạt, hỗ trợ chấm dứt Chiến tranh hai miền Triều Tiên, rút quân của Mỹ và Hàn Quốc, sự công nhận ngoại giao chính thức của Hoa Kỳ, một hiệp ước hòa bình và hỗ trợ kinh tế lớn.
Cứu trợ trừng phạt và hỗ trợ kinh tế có tầm quan trọng đặc biệt đối với chế độ của Kim hiện nay. Hiện, Triều Tiên cho rằng, họ đã làm đủ khi phá hủy một địa điểm thử hạt nhân và tạm dừng các vụ thử và phát nổ tên lửa trong hơn một năm. Nó chỉ đơn giản là chờ đợi một lời đề nghị từ Mỹ.
Các kết quả có thể xảy ra
Ít ai tin rằng Triều Tiên sẽ thực sự từ bỏ kho vũ khí hạt nhân. Đất nước này dự kiến sẽ đưa ra những nhượng bộ vừa đủ để giữ cho Trump hạnh phúc và không gì hơn.
Triều Tiên được cho là sẵn sàng tiếp nhận các cuộc điều tra từ Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế nhưng không có tín hiệu về việc sẵn sàng quay trở lại NPT và hay tháo dỡ tổ hợp Yongbyon.
Đổi lại, Mỹ có khả năng đồng ý với tuyên bố kết thúc chiến tranh tuyên bố chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên. Tuy nhiên, đó sẽ là một tuyên bố chính trị không có quyền lực hợp pháp. Việc thông qua này sẽ không làm thay đổi việc triển khai lực lượng quân sự Mỹ ở Hàn Quốc - một hoạt động như một lực lượng chống lại sự xâm lược tiềm tàng của Triều Tiên.
Các nhượng bộ khác có thể có của Hoa Kỳ bao gồm cho phép nối lại các dự án Bắc-Nam, như Khu công nghiệp Kaesong ở phía bắc Khu phi quân sự hoặc du lịch tại Mt. Kumgang ở Bắc Triều Tiên. Mỹ dự kiến sẽ giữ các biện pháp trừng phạt kinh tế. Đây là điều đã được Stephen Biegun - đặc phái viên hạt nhân hàng đầu của Washington thể hiện rõ ràng vào tháng trước.
Tại sao lại là Việt Nam?
Bằng cách tổ chức một Hội nghị thượng đỉnh tại Việt Nam, Trump đang gửi một thông điệp tới Bình Nhưỡng rằng, các quốc gia có chiến tranh với nhau có thể có mối quan hệ tích cực, rằng Bình Nhưỡng có thể giữ chế độ của mình và không phải trở thành một quốc gia dân chủ và nên tập trung vào cải cách kinh tế, không phải phát triển hạt nhân.
Việt Nam cũng là một hình mẫu hữu ích theo quan điểm của Washington, vì thái độ độc lập của nó đối với Trung Quốc. Trong lịch sử, "Việt Nam luôn thận trọng về sự thống trị của Trung Quốc trong khu vực", Shawn Ho, cộng tác viên nghiên cứu tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam ở Singapore nói.
Bằng cách tổ chức một hội nghị thượng đỉnh tại Việt Nam, Trump đang gửi một thông điệp tới Bình Nhưỡng rằng các quốc gia có chiến tranh với nhau có thể có mối quan hệ tích cực, rằng Bình Nhưỡng có thể giữ chế độ của mình và không phải trở thành một quốc gia dân chủ, và nó nên tập trung vào cải cách kinh tế, không phải phát triển hạt nhân, Stephen Nagy, phó giáo sư cao cấp tại Đại học Christian quốc tế ở Tokyo nói.
Việt Nam cũng là một hình mẫu hữu ích theo quan điểm của Washington, vì thái độ độc lập của nó đối với Trung Quốc. Trong lịch sử, "Việt Nam luôn thận trọng về sự thống trị của Trung Quốc trong khu vực", Shawn Ho, cộng tác viên nghiên cứu tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam ở Singapore nói.
Việt Nam cũng là một hình mẫu lý tưởng, theo quan điểm của Washington trước nhiều tiêu chí.
Quan điểm của Trung Quốc về hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều
Bắc Kinh đương nhiên cảnh giác với mối quan hệ quá nhanh giữa Washington và Bình Nhưỡng. "Trung Quốc không muốn Triều Tiên gần gũi với Mỹ trong trung hạn", một vị chuyên gia nhấn mạnh. Trung Quốc muốn càng nhiều nước thân thiện với Trung Quốc, thân Trung Quốc, càng tốt, đặc biệt là các nước ở khu vực lân cận có chung đường biên giới trên bộ.
Trong khi đó, Tokyo và Seoul đang tìm kiếm tiến bộ phi hạt nhân hóa. Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in nỗ lực cải thiện quan hệ hai miền Triều Tiên để tạo ưu thế cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo vào năm 2022. Đối với Nhật Bản, loại bỏ mối đe dọa hạt nhân do Bình Nhưỡng gây ra là một vấn đề an ninh khẩn cấp liên quan đến duy trì sự ổn định kinh tế và chính trị của quốc gia này.
Theo Nikkei Asia