Cứ đến mỗi mùa Giáng sinh là bài hát "All I Want for Christmas Is You" của nữ Diva Mariah Carey lại vang lên khắp các đường phố trên thế giới. Ca khúc được ví như một trong những giai điệu mang tính biểu tượng cho tháng lễ hội cuối nă và là bài hát Giáng sinh đầu tiên cán mốc 2 tỷ lượt phát trực tiếp toàn cầu trên nền tảng Spotify.
Trên thực tế, việc xác định chính xác tổng thu nhập mà "All I Want for Christmas Is You" mang về cho nữ Diva nước Mỹ là rất khó bởi chi tiết hợp đồng giữa Carey, hãng đĩa và nhà sản xuất âm nhạc không được công khai. Người đại diện của Mariah Carey, ông Chris Chambers đã không phản hồi yêu cầu bình luận về số tiền bản quyền của ca khúc.
“Chắc chắn là một khoản tiền lớn”, luật sư Natasha Chee, chuyên gia về âm nhạc, giải trí và sở hữu trí tuệ tại công ty luật Donahue Fitzgerald nhận xét.
“Với sức hút chưa bao giờ giảm nhiệt, bài hát này đúng là một cỗ máy kiếm tiền”, giáo sư George Howard từ Trường Âm nhạc Berklee và cựu chủ tịch hãng đĩa độc lập Rykodisc cho biết. Ông Howard, người có kinh nghiệm trong việc tư vấn định giá bản quyền âm nhạc, cho rằng bài hát có thể kiếm được khoảng 2 - 4 triệu USD mỗi năm.
Một đánh giá khác từ công ty luật Manatt, Phelps & Phillips nổi tiếng trong ngành công nghiệp âm nhạc, ca khúc có thể tạo ra khoảng 3,4 triệu USD hàng năm, vậy tức là trong suốt 30 năm qua, bài hát mang lại gần 103 triệu USD doanh thu.
Tuy nhiên, bản thân Mariah Carey không “ôm trọn” số tiền đó.
Hệ thống tiền bản quyền âm nhạc vốn nổi tiếng là phức tạp. Doanh thu thường được phân bổ cho nhiều bên liên quan như nhạc sĩ, ca sĩ, nhà sản xuất, kỹ sư âm thanh và hãng đĩa. Mức chi trả cho từng người có thể khác nhau tùy thuộc vào điều khoản hợp đồng.
Trong trường hợp này, Mariah Carey có thể nhận được một phần lớn doanh thu bởi nữ Diva có nhiều đóng góp trong bài hát. Ngoài vai trò là ca sĩ chính, cô còn đồng sáng tác và đồng sản xuất cùng với Producer Walter Afanasieff.
Tiền bản quyền âm nhạc còn khác biệt so với tiền bản quyền của các loại hình nghệ thuật khác như viết sách hay nhiếp ảnh, bởi vì chúng được chia thành hai dòng chính: một cho sáng tác và một cho thu âm.
Jordan Bromley, đối tác và trưởng bộ phận giải trí tại Manatt giải thích rằng sáng tác âm nhạc giống như bản nhạc viết trên giấy, còn thu âm là bài hát bạn nghe.
Mỗi dòng bản quyền sẽ có cấu trúc thanh toán riêng. Bản quyền sáng tác thuộc về nhạc sĩ và nhà xuất bản, còn bản quyền thu âm dành cho ca sĩ và hãng đĩa. Mariah Carey nắm giữ cả hai loại bản quyền này nên đồng nghĩa nữ Diva được thanh toán từ cả hai phía.
Theo Billboard, trong số 8,5 triệu USD doanh thu toàn cầu và tiền bản quyền mà bài hát tạo ra vào năm 2022, bản thu âm của Mariah Carey đóng góp 5,3 triệu USD, còn tiền bản quyền sáng tác là 3,2 triệu USD.
Mariah Carey kiếm được khoảng 1,9 triệu USD từ doanh thu bản thu, trong khi hãng đĩa Sony giữ lại 3,4 triệu USD. Cô cũng nhận khoảng 1,6 triệu USD tiền bản quyền sáng tác, giả sử cô chia đều phần sáng tác với ông Walter Afanasieff. Tuy nhiên, thu nhập thực tế có thể thấp hơn, dao động từ 795.000 USD đến 1,4 triệu USD, tùy thuộc vào thỏa thuận giữa các bên.
Tổng cộng, Mariah Carey có thể đã kiếm được 2,7 triệu USD đến 3,3 triệu USD từ thu âm và sáng tác vào năm 2022. Con số này chưa bao gồm thu nhập từ các sự kiện, chương trình đặc biệt nhân dịp Giáng sinh năm đó. Nó cũng không tính đến các phiên bản cover bài hát.
Và theo giới chuyên gia nhận định, “All I Want for Christmas Is You” sẽ tiếp tục mang lại nguồn lợi nhuận khổng lồ cho nữ Diva trong tương lai về sau.
Bản quyền cho các tác phẩm xuất bản sau ngày 1/1/1978 thường tồn tại trong suốt cuộc đời tác giả và thêm 70 năm sau khi tác giả qua đời. Đối với tác phẩm có nhiều tác giả, như “All I Want for Christmas Is You,” quy định này áp dụng cho tác giả sống lâu nhất. Điều đó có nghĩa gia sản của Mariah Carey sẽ tiếp tục nhận tiền bản quyền trong nhiều thập kỷ, cho đến khi bài hát thuộc về công chúng. Lúc đó, bài hát sẽ gia nhập hàng ngũ các ca khúc Giáng sinh kinh điển như “Jingle Bells” và “We Wish You a Merry Christmas”, vốn có thể được tự do chia sẻ và chuyển thể.