Trích dẫn dữ liệu từ Dịch vụ Tình báo Hàng hóa Độc lập (ICIS), giá khí đốt hợp đồng tương lai trên sàn giao dịch TTF Hà Lan đã tăng 52% kể từ đầu tháng này lên mức 35 Euro/MWh.
Trước đó, giá khí đốt có một thời gian giảm ở mức ổn định, tuy nhiên đã đảo chiều vào tháng 6 do hoạt động bảo trì lâu hơn dự kiến tại các nhà máy quan trọng ở Na Uy.
Ông Bill Weatherburn, nhà kinh tế hàng hóa tại Capital Economics, cho biết: “Đợt tăng giá gần đây cho thấy mức độ nhạy cảm của thị trường châu Âu đối với sự gián đoạn”.
Nhà điều hành mạng lưới khí đốt của Na Uy, Gassco, cho biết trên trang web của mình rằng kế hoạch tạm ngừng hoạt động tại một trong các nhà máy xử lý khí đốt sẽ kéo dài thêm đến ngày 15/7 thay vì 21/6 như thông báo trước đây. Hai nhà máy khí đốt khác sẽ vẫn đóng cửa vô thời hạn do các vấn đề về quy trình.
Na Uy đã thay thế Nga để trở thành nguồn nhập khẩu khí đốt tự nhiên lớn nhất trong Liên minh châu Âu, với hơn 24% thị phần, trong khi Moscow nay chỉ chiếm 15%.
Thêm vào một tin tức đáng lo ngại khác, châu Âu có thể sắp mất thêm một nguồn khí đốt nữa trong năm nay. Giá hợp đồng khí đốt tương lai hôm 15/6 có thời điểm ghi nhận mức cao nhất trong ngày là gần 50 Euro/MWh do các báo cáo cho rằng Hà Lan có kế hoạch đóng cửa vĩnh viễn mỏ khí đốt Groningen vào tháng 10 này thay vì một năm sau.
Từng là nhà cung cấp khí đốt tự nhiên chính cho châu Âu, Hà Lan đã phải hạn chế hoạt động tại mỏ trên đất liền trong thập kỷ qua vì nguy cơ động đất. Mặc dù là một trong những mỏ lớn nhất thế giới nhưng hiện chỉ chiếm một phần nhỏ trong nguồn cung khí đốt của châu Âu. Mặc dù vậy, khả năng Groningnen đóng cửa sớm vào tháng 10 đã khiến các nhà giao dịch lo lắng.
Tom Marzec-Manser, người đứng đầu bộ phận phân tích khí đốt tại ICIS, nói với CNN: “Thị trường khí đốt châu Âu, và mở rộng ra là thị trường khí đốt toàn cầu, chắc chắn không nằm ngoài khả năng cung không đủ cho cầu”.
Trên thực tế, mức giá khí đốt 35 Euro/MWh vẫn thấp hơn nhiều so với kỷ lục vào mùa hè năm ngoái, khi châu Âu rơi vào tình trạng bế tắc về năng lượng với do tác động từ cuộc chiến Nga - Ukraine. Cụ thể, cuối tháng 8/2022 ghi nhận giá đạt mức cao nhất mọi thời đại là 340 Euro/MWh khi các thành viên châu Âu “chạy đua” để dự trữ khí đốt trước những tháng mùa đông lạnh giá.
Theo dữ liệu từ Cơ sở hạ tầng khí đốt châu Âu, các cơ sở lưu trữ đó hiện đã đầy 73%, cao hơn nhiều so với mức 56% trung bình trong cùng kỳ 5 năm qua. Tuy nhiên việc sự gián đoạn tại các nhà máy khí đốt quan trọng ở Na Uy có thể dễ dàng cắt đứt nguồn cung lên đến hàng tỷ mét khối trong vài tháng tới.
Ở một góc nhìn lạc quan khác, ông Massimo Di Odoardo, nhà nghiên cứu khí đốt cao cấp tại công ty tư vấn Wood Mackenzie lại cho rằng giai đoạn hoảng loạn mà châu Âu đã chứng kiến vào mùa hè năm ngoái rất khó để xảy ra lần nữa.
Bởi lẽ, mức dự trữ khí đốt kỷ lục ở Nhật Bản và Hàn Quốc, kết hợp với sự phục hồi yếu hơn dự kiến của nền kinh tế Trung Quốc, đã giúp châu Âu tránh khỏi một cuộc cạnh tranh tốn kém với châu Á để nhập khẩu khí tự nhiên hóa lỏng.