Tình huống này dẫn đến một nhóm tình nguyện viên người Mỹ đã thực hiện một nhiệm vụ đặc biệt kéo dài một tuần trên đường phố Kabul, trong bóng đêm, giải cứu hơn 600 người. ABC News đã thực hiện một phóng sự đặc biệt về câu chuyện này.
Nhóm đặc biệt là các cựu chiến binh Mỹ và biệt kích trước đây và hiện tại, các sĩ quan tình báo, nhân viên cứu trợ và những người có kinh nghiệm trong lĩnh vực giải cứu, Chiến dịch "Pineapple Express" là một hoạt động kéo dài một tuần, phối hợp chặt chẽ để thực hiện hàng chục nhiệm vụ bí mật khắp Kabul đang bị Taliban kiểm soát ngày càng chặt chẽ.
Một thành viên của “Lực lượng Đặc nhiệm Pineapple”, cựu lính Hải quân Jason Redman, bị thương trong chiến đấu, bày tỏ sự thất vọng sâu sắc: “Chính phủ của chúng tôi không làm điều này. Chúng tôi làm những gì chúng tôi nên làm, với tư cách là người Mỹ”.
Tính đến sáng ngày 26/8, lực lượng đặc nhiệm giải cứu khoảng 500 nhân viên đặc nhiệm Afghanistan, tài sản, cộng tác viên và gia đình họ, đưa đến sân bay Kabul trong đêm và chuyển giao cho quân đội Mỹ giám sát bảo vệ. Trong 10 ngày đến tối ngày 25/8, hơn 130 người Afghanistan khác được giải cứu.
Sứ mệnh được một sĩ quan chỉ huy Mũ nồi xanh đã nghỉ hưu, đại tá Scott Mann, điều phối trong một chatroom được mã hóa. Ngày 25, hơn 50 cựu quân nhân trực tuyến để thực hiện hàng chục nhiệm vụ bí mật, Mann mô tả là một đêm tràn ngập các phi vụ kiểu “Jason Bourne” cách nhau 10 phút.
Các nhóm nhỏ người Afghanistan liên tục chạm trán với những tay súng Taliban, những tay súng này đánh họ nhưng không kiểm tra giấy tờ tùy thân, có thể tiết lộ họ là những người đã dành hai thập kỷ theo dõi tiêu diệt các thủ lĩnh lãnh đạo Taliban. Tất cả đều mang thị thực Mỹ, đơn xin thị thực đang chờ xử lý hoặc đơn mới do các thành viên Lực lượng Đặc nhiệm Pineapple chuẩn bị - ABC News dẫn nguồn câu truyện từ các công dân Afghanistan cho biết.
Binh sĩ Mỹ mặc quân phục không thể mạo hiểm ra bên ngoài vành đai sân bay để thu thập những người Mỹ và Afghanistan đang tìm kiếm sự bảo vệ do trước đây đã từng phục vụ Mỹ và NATO.
Sở chỉ huy di tản quân đội Mỹ ở sân bay quốc tế Kabul hỗ trợ theo dõi, cảnh báo và chờ đợi, phối hợp với lực lượng không chính thức của Pineapple Express, các cựu binh chiến trường, mang mật danh "ban nhạc", chỉ huy tại hiện trường là cựu đại úy Mũ nồi xanh Zac Lois, mang mật danh "kỹ sư đường sắt ngầm”.
Các chuyên viên quân sự Afghanistan, đặc nhiệm, biệt kích, cộng tác viên, thông dịch viên và gia đình của họ được gọi là "hành khách" và được hướng dẫn từ xa bởi "những người chăn cừu", từng là quân nhân lực lượng đặc nhiệm Mỹ cũng như các cựu chuyên gia và chỉ huy CIA, theo chatroom thông tin liên lạc bảo mật - ABC News cho biết.
“Nỗ lực Herculean này không thể thực hiện được nếu không có những anh hùng không chính thức (binh sĩ Mỹ) bên trong sân bay, bất chấp mệnh lệnh không giúp đỡ ngoài chu vi sân bay, liều lội xuống kênh mương nước thải và đưa những người Afghanistan cần bảo vệ, khi tín hiệu đang nhấp nháy trên điện thoại của họ” - ABC News dẫn trong phóng sự này giọng nói một cựu biệt kích mang tên Mann.
Chiến dịch bắt đầu với một nhiệm vụ giải cứu một cựu biệt kích Afghanistan, từng phục vụ cùng Mann và đang bị săn đuổi bởi Taliban, đã nhắn tin dọa hành quyết khi bắt được anh ta. Taliban biết anh ta làm việc với Lực lượng đặc biệt Mỹ và Team 6 SEAL trong khoảng 12 năm, thực hiện các nhiệm vụ tìm kiếm, tiêu diệt các phần tử thuộc giới lãnh đạo của Taliban và là một mục tiêu có giá trị cao.
Cựu binh Afghanistan này trốn thoát trong gang tấc từ một tiền đồn nhỏ bé miền bắc Afghanistan, nơi bị Taliban tấn công đánh sập. Khi đó cựu binh Afghanistan này đang chờ được cấp thị thực Mỹ.
Từ thành công này, sứ mệnh nhanh chóng mở rộng thành một chiến dịch “Pineapple Express” để đưa càng nhiều cộng tác viên của Mỹ đến sân bay và ra khỏi Afghanistan càng tốt.
Trong một thời điểm, Chiến dịch Pineapple Express bị mất thông tin liên lạc, do quân đội Mỹ sử dụng thiết bị gây nhiễu điện thoại để ngăn chặn các vụ tấn công bằng bom tự chế (IED) tại sân bay Kabul.
Trước khi xảy ra vụ đánh bom của IS-K gần Cổng Tu viện của sân bay được gọi là HKIA, nhiều thông tin tình báo đã cảnh báo về các cuộc tấn công bằng vũ khí nổ tự chế (IED) của IS-K. Khoảng 8 giờ tối theo giờ EST, ngày 25/8, những “người chăn cừu” thông báo trên chat room, từng người một rằng các nhóm hành khách, đang di chuyển kín đáo trong bóng tối đến các điểm tập kết đột ngột mất tín hiệu và không thể liên lạc được bằng điện thoại di động.
“Chúng tôi bị mất liên lạc vệ tinh viễn thông với một số đội” - Jason Redman, một cựu Hải quân SEAL, bị thương trong chiến đấu, người dẫn đường cho các nhóm cộng tác viên Afghanistan nhắn tin, cho biết.
Một thành viên khác của Lực lượng Đặc nhiệm Pineapple, cựu binh Mũ nồi xanh, báo cáo rằng anh ta biết quân đội Mỹ sử dụng thiết bị gây nhiễu điện thoại di động ngăn chặn IED ở cổng Abbey.
Trong vòng một giờ, các “người chăn cừu” đã thiết lập lại liên lạc với “hành khách”, các nhóm chuyển động chậm rãi, đến vị trí tập kết và vào được sân bay quốc tế Kabul.
ABC News dẫn lời Redman cho biết: “Cả đêm là một chuyến đi tàu lượn siêu tốc. Mọi người vô cùng kinh hãi trong môi trường hỗn loạn đó. Những người Afghanistan đã quá kiệt sức, tôi không ngừng cố gắng đặt mình vào vị trí của họ để giải quyết nhiệm vụ”.