Đối với một quốc gia được xây dựng dựa trên những người nhập cư, xu hướng người dân rời khỏi Canada ngày càng tăng có nguy cơ làm suy yếu một trong những chính sách đặc trưng của chính phủ Thủ tướng Justin Trudeau, vốn đã cấp quyền thường trú cho con số kỷ lục 2,5 triệu người chỉ trong 8 năm.
Chiến lược này từng được xem như một “vũ khí” chính nhằm giảm bớt các thách thức lớn về suy giảm và già hoá dân số, đồng thời giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Dữ liệu chính thức cho thấy trong sáu tháng đầu năm 2023, có khoảng 42.000 người đã rời Canada, nối tiếp 93.818 người vào năm 2022 và 85.927 người vào năm 2021.
Theo một báo cáo gần đây của Viện Quốc tịch Canada (ICC), tỷ lệ người nhập cư rời Canada đạt mức cao nhất hai thập kỷ vào năm 2019. Trong khi xu hướng này đã giảm xuống trong thời gian phong tỏa vì đại dịch, thì dữ liệu của Thống kê Canada cho thấy các con số một lần nữa đang tăng trở lại. Mặc dù đó chỉ là một phần nhỏ trong số 263.000 người đến Canada trong cùng thời kỳ, nhưng làn sóng di cư gia tăng đều đặn đang khiến một số nhà quan sát cảnh giác.
Cara, 25 tuổi, đến Canada vào năm 2022 với tư cách là người tị nạn từ Hồng Kông, hiện phải trả 650 CAD (Canadian dollar) tiền thuê hàng tháng cho căn hộ studio ở tầng hầm (basement) trong khu Scarborough, phía bắc Toronto. Chi phí này chiếm khoảng 30% số tiền cô kiếm được hàng tháng.
“Trước đây tôi chưa bao giờ nhận ra rằng khi sống ở một nước phương Tây, bạn chỉ có thể thuê được một căn phòng ở tầng hầm”, Cara chia sẻ. Cô từ chối cho biết tên thật vì đã trốn khỏi Hồng Kông sau khi tham gia cuộc biểu tình năm 2019.
Cara làm ba công việc bán thời gian với mức lương tối thiểu là 16,55 CAD/giờ và theo học tại một trường dành cho người trưởng thành để lấy tín chỉ đại học. “Tôi gần như tiêu hết từng xu. Khi ở Hồng Kông, tôi ít nhất còn có thể tiết kiệm được khoảng 1/3 số tiền lương hàng tháng”, Cara nói với Reuters.
Những người nhập cư đang đổ lỗi cho chi phí nhà ở tăng vọt là lý do lớn nhất khiến họ quyết định xem xét đến một quốc gia mới.
Trong một báo cáo tháng 9 của Ngân hàng Hoàng gia Canada, trung bình sẽ cần khoảng 60% thu nhập hộ gia đình để trang trải chi phí sở hữu nhà ở Canada. Con số này nay đã tăng lên khoảng 80% ở Toronto và thậm chí là 98% ở Vancouver.
Myo Maung, 55 tuổi, di cư đến Canada từ Myanmar hơn ba thập kỷ trước và có sự nghiệp thành công với vai trò đại lý bất động sản và chủ nhà hàng. Nhưng ông dự định sẽ nghỉ hưu ở một đất nước như Thái Lan vì thấy bản thân khó có thể duy trì được mức sống ở Canada nếu chỉ còn thu nhập từ lương hưu.
Phil Triadafilopoulos, giáo sư khoa học chính trị chuyên về nhập cư tại Đại học Toronto (UofT), chỉ ra rằng việc nhập cư nhanh chóng là nguyên nhân làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu nhà ở.
“Không có gì đáng ngạc nhiên khi những người nhập cư còn các lựa chọn để đi đến một quốc gia khác hoặc trở về quê hương sau khi trải qua tình hình ở Canada”, giáo sư Triadafilopoulos nhận xét.
Tháng trước, chính phủ của Thủ tướng Trudeau đã giới hạn mục tiêu số lượng người nhập cư mới ở mức nửa triệu mỗi năm kể từ năm 2025 trở đi nhằm giảm bớt áp lực lên thị trường nhà ở. Nhưng đối với một số người thì việc này đã có phần quá muộn.
Justinas Stankus, 38 tuổi, đến Canada từ Lithuania vào năm 2019 để theo đuổi bằng tiến sĩ khoa học chính trị tại UofT, đang xem xét chuyển đến Đông Nam Á, nơi có chi phí sinh hoạt thấp hơn và anh vẫn có thể theo đuổi nghiên cứu của mình. Stankus đã phải trả 2.000 CAD cho căn hộ một phòng ngủ (bao gồm cả điện nước) và thừa nhận rằng chi phí sinh hoạt ngày càng tăng gây khó khăn cho cả những nhu yếu phẩm cơ bản. “Với ngân sách dành cho sinh viên mới tốt nghiệp, thì cuộc sống này rõ ràng là không bền vững”, Justinas Stankus nhấn mạnh.
Còn đối với Cara đến từ Hồng Kông, cô cảm thấy bị mắc kẹt và muốn rời đi: “Bất cứ khi nào có cơ hội, tôi sẽ tận dụng nó để rời khỏi Canada”.