Chất lượng giấc ngủ là một yếu tố vô cùng quan trọng đối với sức khoẻ tổng thể. Tuy nhiên, hầu hết chúng ta đều đã từng gặp phải các tình trạng khó ngủ, mất ngủ hay giật mình tỉnh giấc nhiều lần.
Mất ngủ là một trong những rối loạn giấc ngủ phổ biến nhất, xảy ra khi chúng ta khó đi vào giấc ngủ, khó duy trì giấc ngủ hoặc ngủ không sâu giấc. Tình trạng này vẫn có thể xuất hiện dù bạn có đủ thời gian và môi trường lý tưởng để ngủ.
Có nhiều lý do gây mất ngủ, ví dụ như căng thẳng, thay đổi lịch trình hoặc môi trường sống. Thiếu ngủ dễ làm suy giảm trí nhớ và khả năng tập trung, cũng như gây cảm giác mệt mỏi trong ngày. Nghiêm trọng nhất, mất ngủ mãn tính - xảy ra ít nhất 3 lần mỗi tuần, kéo dài hơn 3 tháng - có nguy cơ gia tăng nguy cơ cao huyết áp, bệnh tim mạch vành, tiểu đường và ung thư.
Trong một nghiên cứu mới về chất lượng giấc ngủ, được công bố trên tạp chí Journal of Medical Internet Research, các nhà nghiên cứu từ Đại học Tsukuba (Nhật Bản) đã phân tích dữ liệu từ 4.825 người sử dụng ứng dụng di động để theo dõi giấc ngủ và chế độ ăn uống.
Họ đối chiếu số liệu này, đồng thời tính đến các yếu tố như độ tuổi, giới tính và chỉ số BMI.
Trong báo cáo phân tích, nhóm nghiên cứu tiết lộ rằng những người nạp protein và chất xơ nhiều hơn thường có thời gian ngủ dài và sâu hơn, trong khi những người nạp nhiều chất béo và natri thì thời gian ngủ tổng thể bị ngắn hơn.
Ngoài ra, những người ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ cũng có xu hướng dễ đi vào giấc ngủ hơn và ít bị thức giấc giữa đêm hơn. Một mối liên kết tương tự giữa chất xơ và chất lượng giấc ngủ cũng đã được ghi nhận trong các nghiên cứu trước đây.
Dù sự khác biệt không quá lớn, ví dụ, những người ăn nhiều protein nhất trung bình chỉ ngủ nhiều hơn khoảng 15 phút mỗi đêm, nhưng kết quả này vẫn đưa ra những gợi ý hữu ích cho chế độ ăn hỗ trợ giấc ngủ. Những lợi ích này có thể tích luỹ đáng kể qua từng tuần và từng tháng.
Các nhà nghiên cứu cho biết có khả năng nhiều yếu tố cùng tác động. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng ăn nhiều protein giúp tăng cường sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh như melatonin và serotonin trong não, giúp điều hòa giấc ngủ.
Cùng lúc đó, chất xơ cũng có thể tác động tích cực đến hệ vi sinh đường ruột, thúc đẩy sản sinh các chất hóa học tương tự hỗ trợ giấc ngủ. Đường ruột khỏe mạnh có thể liên kết với giấc ngủ tốt hơn, và ngược lại.
"Các nghiên cứu gần đây cho thấy sự thay đổi của hệ vi sinh đường ruột có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ và khả năng hấp thụ dinh dưỡng”, các nhà nghiên cứu cho biết, đồng thời nhấn mạnh thêm rằng chế độ ăn uống và giấc ngủ có mối liên hệ hai chiều. Việc tiêu thụ thực phẩm lành mạnh giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, trong khi ăn thực phẩm chế biến sẵn và thực phẩm chứa nhiều đường tự do có thể ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ hàng ngày.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng nghiên cứu này chỉ dựa trên dữ liệu tự báo cáo của người tham gia và còn quá nhiều biến số chưa được kiểm soát, bao gồm thời điểm ăn uống và thói quen tập thể dục của từng người. Hơn nữa, những người chủ động sử dụng ứng dụng để theo dõi giấc ngủ và chế độ ăn uống có khả năng là những người đã quan tâm đến sức khỏe từ trước, nên nhóm nghiên cứu muốn so sánh kết quả này với các nghiên cứu trên nhóm người đa dạng hơn.