Vào tháng ngày 23/1 năm 2018, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi lần đầu tiên bày tỏ tham vọng đưa Ấn Độ trở thành nền kinh tế trị giá 5 nghìn tỷ USD vào năm 2024-2025 tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos (Thụy Sĩ). Ông nhắc lại mục tiêu này tại Cuộc họp Hội đồng Quản trị của NITI Aayog ở New Delhi vào tháng 6 năm 2019.
Thủ tướng Narendra Modi cho biết điều quan trọng là mọi người phải hiểu mục tiêu nền kinh tế 5 nghìn tỷ USD đối với Ấn Độ có ý nghĩa như thế nào.
"Điều quan trọng là chúng ta phải quyết tâm chứng minh được điều này bởi vì có một số người nghi ngờ khả năng của người Ấn Độ. Họ nói rằng Ấn Độ rất khó đạt được mục tiêu. Tuy nhiên, đó sẽ là vấn đề về lòng dũng cảm, về những khả năng mới, về ngọn lửa hy sinh của sự phát triển, về việc phục vụ Maa Bharati và mơ về Ấn Độ Mới. Những giấc mơ này phần lớn gắn liền với mục tiêu nền kinh tế 5 nghìn tỷ USD", Thủ tướng Modi nói.
Tầm nhìn đầy tham vọng
Chính phủ Ấn Độ có một số sáng kiến đang diễn ra trong các lĩnh vực tập trung vào đưa quốc gia này trở thành nền kinh tế 5 nghìn tỷ USD.
Trong lĩnh vực nông nghiệp, Chính phủ đang hướng tới việc định hướng lại trọng tâm chính sách từ lấy sản xuất làm trung tâm sang lấy thu nhập làm trung tâm. Việc nhấn mạnh vào thu nhập cung cấp một phạm vi rộng hơn để đạt được sự mở rộng cần thiết của ngành.
Cùng với đó, Ấn Độ đã có một số động lực chính sách bao gồm kế hoạch năng lượng xanh 500GW, thúc đẩy khuyến khích liên kết sản xuất, thúc đẩy nền kinh tế kỹ thuật số, đường ống cơ sở hạ tầng trị giá hơn 145 triệu Rs và các ưu đãi có mục tiêu cho các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và doanh nghiệp vừa để thiết lập tốc độ tăng trưởng.
Để hỗ trợ quá trình chuyển đổi từ nền kinh tế nông nghiệp sang nền kinh tế khu vực dịch vụ, Ấn Độ đã khởi động đường ống cơ sở hạ tầng quốc gia trị giá 1,9 nghìn tỷ USD vào năm 2020. Điều đó được bổ sung bằng việc ra mắt kế hoạch Gati Shakti trị giá hơn 1 tỷ USD. Theo đó, chính phủ Ấn Độ đang đặt mục tiêu tăng chiều dài của mạng lưới đường cao tốc quốc gia lên 200.000 km, tạo ra hơn 200 sân bay, bãi đáp trực thăng và sân bay dưới nước, đồng thời tăng gấp đôi mạng lưới đường ống dẫn khí lên 35.000 km vào năm 2024-25.
Họ cũng đặc biệt chú ý đến những tiến bộ kỹ thuật số tiềm năng. Chandrajit Banerjee, Tổng giám đốc của Liên đoàn Công nghiệp Ấn Độ nói: “Tôi tin rằng ngành sản xuất cao cấp như sản xuất chất bán dẫn sẽ bắt đầu ở Ấn Độ. Điều này sẽ được hỗ trợ bởi sự sẵn có của các công nhân lành nghề để làm việc với các công nghệ tiên tiến như AI, IoT và học máy”.
Nền kinh tế kỹ thuật số của Ấn Độ đã có một nền tảng ấn tượng. Khối lượng giao dịch kỹ thuật số đã tăng 88% từ 23,26 tỷ trong năm 2018-2019 lên 43,7 tỷ trong năm 2020-21, theo dữ liệu của chính phủ. Chỉ riêng UPI đã đăng ký hơn 22 tỷ giao dịch trong giai đoạn 2020-21, tăng gấp bốn lần trong ba năm qua. Hơn nữa, các giao dịch liên ngân hàng của Hệ thống thanh toán hỗ trợ Aadhaa cũng đã tăng gấp 9 lần trong bốn năm qua.
Và tất nhiên, không có gì làm nổi bật động lực sản xuất của Ấn Độ hơn chiến dịch “Made in India”. Chính phủ Ấn Độ đã triển khai kế hoạch khuyến khích liên kết sản xuất để thúc đẩy sản xuất trong 13 lĩnh vực chính, từ điện thoại di động và dệt may đến các sản phẩm thực phẩm và dược phẩm. Ngoài 13 lĩnh vực, các kế hoạch cũng đã được đưa ra cho sản xuất máy bay không người lái và chất bán dẫn. Quốc gia này mới đây đã tung gói hỗ trợ sản xuất trị giá 2 tỷ USD thúc đẩy sản xuất nội địa các sản phẩm công nghệ là máy tính xách tay và máy tính bảng, thể hiện nỗ lực thay thể Trung Quốc trở thành "công xưởng thế giới".
Các chương trình này cũng được kỳ vọng sẽ mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ, đồng thời giúp đáp ứng mục tiêu của chính phủ là tăng mức đóng góp GDP của ngành lên 40% từ mức 30%.
Con đường đến nền kinh tế 5 nghìn tỷ USD
Dữ liệu của chính phủ cho thấy tăng trưởng kinh tế của Ấn Độ đã tăng tốc lên 6,1% trong quý 3, được thúc đẩy bởi chi tiêu vốn của chính phủ và tư nhân ngay cả khi tiêu dùng tư nhân vẫn chậm chạp.
Báo cáo mới đây cho thấy Ấn Độ vẫn là một trong những nền kinh tế mới nổi phát triển nhanh nhất, đặc biệt là với sự phục hồi của Trung Quốc đang thiếu chắc chắn. Chính phủ kỳ vọng tăng trưởng có thể duy trì ở mức khoảng 6,5% trong năm tài chính hiện tại, bất chấp những rủi ro xuất hiện từ suy thoái toàn cầu.
Anantha Nageswaran, trưởng cố vấn kinh tế của bộ tài chính Ấn Độ, nói với các phóng viên sau khi công bố dữ liệu: “Các rủi ro được cân bằng đồng đều giữa mặt tiêu cực và mặt tích cực".
Ông cho biết các chỉ số như ô tô, thép và tiêu thụ điện trong tháng 4 cho thấy hoạt động gia tăng và đà tăng trưởng bền vững.
Nền kinh tế lớn thứ ba châu Á đã mở rộng nhanh hơn dự báo trong quý cuối cùng của năm tài chính 2022/23 tính đến tháng 3, tăng từ mức 4,5% đã điều chỉnh trong quý trước.
Tuy nhiên, có một số yếu tố đang cản trở mục tiêu 5 nghìn tỷ USD đầy tham vọng, từ suy thoái toàn cầu đang âm ỉ, các xung đột địa chính trị cho đến tác động chậm trễ của việc tăng lãi suất kể từ tháng 5 năm 2022 của đất nước này. Do đó, công ty phân tích CRISIL dự đoán Ấn Độ sẽ giảm tốc và tăng trưởng ở mức 6% trong năm tài khóa 2024.
Trong khi đó, JPMorgan vẫn thận trọng về triển vọng tăng trưởng của đất nước này trong năm tới.
Mặc dù chính phủ đã tuyên bố tăng cường chi tiêu vốn đầu tư, nhưng sẽ mất thời gian để điều đó chuyển thành một chu kỳ đầu tư tư nhân rộng lớn hơn. Jahangir Aziz, trưởng bộ phận kinh tế thị trường mới nổi tại JPMorgan, cho biết các khoản đầu tư từ Ấn Độ đã không “di chuyển nhiều” trong vài năm qua.
“Trong 6 tháng qua, chúng ta đã chứng kiến sự sụt giảm rõ rệt của đầu tư trực tiếp nước ngoài trên toàn thế giới", ông Aziz nói, đồng thời cho biết thêm rằng FDI ở cả Trung Quốc và Ấn Độ đều giảm.
Ông nhấn mạnh: “Các khoản đầu tư tư nhân ở Ấn Độ về cơ bản không thay đổi… Và chi tiêu công từ các khoản đầu tư của chính phủ đã không thay đổi ở mức 7% trong 10 năm qua.
Ngân hàng đầu tư cũng dự kiến xuất khẩu từ Ấn Độ sẽ giảm khi tăng trưởng toàn cầu chậm lại với các nền kinh tế tiên tiến hơn đang hướng tới suy thoái.
Không chỉ vậy, Ajay Piramal, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Tập đoàn Piramal, cho biết Ấn Độ đang "đói vốn". Ông cho rằng nếu nước này phải đáp ứng nguyện vọng tăng trưởng 8% để đạt nền kinh tế 5 nghìn tỷ USD, thì họ cần phải nỗ lực để có được vốn.
Chỉ ra những lo ngại về việc đạt được mức tăng trưởng cao hơn, ông Piramal cho biết nếu Ấn Độ muốn tăng trưởng ở mức 8% GDP để đạt ngưỡng 5 nghìn tỷ USD và sau đó là 10 nghìn tỷ... thì tín dụng phải tăng trưởng ở mức xấp xỉ 18 đến 2%. Tuy nhiên, tăng trưởng tín dụng từ 18 đến 20% là điều chưa bao giờ xảy ra ở Ấn Độ.